Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2022/765 E. , 2023/602 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/765
Karar No : 2023/602
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunu, Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararı uyarınca yeniden inceleyen … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, asıl borçlu … Otomotiv ve Ambalaj Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinden alınamayan 2002 ila 2006 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen … tarih ve …, … ile … takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Asıl borçlu şirketin 13/12/2004 tarihinde başlayan tasfiyesinin 01/06/2006 tarihinde tamamlanarak 12/06/2006 tarihinde Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edildiği, tasfiyeden sonra düzenlenip davacının kendisine ve ablasına tebliğ edilen ödeme emirlerinin hüküm ve sonuç doğurmayacağı, tasfiye tamamlanmadan önce usule uygun olarak kesinleştirilmeyen kamu alacağının tahsili amacıyla davacı adına düzenlenen ödeme emirlerinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle ödeme emirleri iptal edilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu ödeme emirlerinden … ve … takip numaralı ödeme emirlerinin içeriği vergi ve cezalara ilişkin ihbarnamelerin, şirketin tüzel kişiliğinin sona ermesinden önce usule uygun bir şekilde tebliğ edildiği ve buna karşı dava açılmayarak kesinleştiği dikkate alındığında, değinilen kamu alacaklarının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirlerinin tüzel kişiliğin sona erdikten sonra tebliğ edilmesinin ödeme emirlerini sakatlamayacağı ancak ödeme emirleri içeriği kamu alacaklarının vade tarihleri göz önüne alındığında bunların tahsil zaman aşımına uğradığı, … takip numaralı ödeme emrinin ise içeriği 9090 kodlu “çeşitli gelir” türündeki kamu alacağının tahsili amacıyla düzenlendiğinin anlaşıldığı, bu alacağın neden kaynaklandığı ve nasıl kesinleştirildiği hususuna ilişkin davalı idarece herhangi bir bilgi ve belge dosyaya ibraz edilmediği görüldüğünden değinilen bu ödeme emrinde de hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu ödeme emirleri iptal edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 28/05/2012 tarihli haciz bildirileri olduğundan alacağın zamanaşımına uğradığından söz edilemeyeceği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Asılı borçlu şirketin tüzel kişiliğinin sona ermesinden sonra düzenlenen ödeme emirlerinin hukuki sonuç doğurmayacağı ve ödeme emirleri içeriği kamu alacaklarının zamanaşmıma uğradığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına, … Otomotiv ve Ambalaj Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinden alınmayan 2002 ila 2006 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla dava konusu ödeme emirlerinin düzenlendiği, sözü edilen şirketin 13/12/2004 tarihinde başlayan tasfiyesinin 01/06/2006 tarihinde tamamlandığı, bu durumun 06/06/2006 tarihinde tescil edilerek 12/06/2006 tarihinde Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği, ödeme emirleri içeriği amme alacağına ilişkin ihbarnamelerin şirketin tüzel kişiliğin sona ermesinden sonra şirket adına düzenlediği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 10. maddesinde de; tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin yerine getirilmemesi yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bir şirketin borçlu kılınabilmesi ancak tüzel kişilik kazandığı tarih ile bu kişiliğin sona erdiği tarih arasındaki zaman diliminde olanaklıdır. Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre de şirketlerin tüzel kişilikleri ticaret sicilinden silinmesiyle sona erer. Ticaret sicilinden kaydı silinen ve hukuksal varlığı sona eren bir kurumun bu tarihten sonra haklara sahip olması, borçlu kılınması, temsili, yargı yerlerinden hukuksal koruma istemesi mümkün olmayacaktır.
213 sayılı Kanunun yukarıda kuralına yer verilen 10. maddesi uyarınca, kanuni temsilcilerin tüzel kişiliğin borçları nedeniyle takip edilebilmesi için de öncelikle temsilcisi olduğu tüzel kişi adına usulüne uygun tarh ve tahakkuk ederek kesinleşmiş bir kamu alacağının bulunması gerekmektedir.
Olayda, dava konusu ödeme emirleri içeriği kamu alacağına ilişkin olarak asıl borçlu şirketin tüzel kişiliği sona ermesinden sonra ihbarname tanzim edildiği dikkate alındığında, hukuki varlığı ortadan kalkmış olan şirket hakkında idari işlem tesisine ve bu işlemlerin hukuk düzeninde sonuçlar doğurmasına olanak bulunmadığından dolayısıyla davacının kanuni temsilci olarak takibini gerektiren şartların oluştuğundan bahsedilemeyeceğinden Vergi Dava Dairesince yazılı gerekçeyle dava konusu ödeme emirlerinin iptaline ilişkin kararda sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 02/03/2023 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.