Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2022/3358 E. , 2022/5581 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/3358
Karar No : 2022/5581
TEMYİZ EDENLER:
1- (DAVACI) … Yapı Nakliyat İzolasyon Turizm İnşaat Mimarlık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLLERİ: Av. …, Av. …
2- (DAVALI) … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunu Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararı uyarınca yeniden inceleyen … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacının bir kısım alımlarını sahte faturalarla belgelendirdiği yolundaki tespitleri içeren vergi tekniği raporunun done alındığı takdir komisyonu kararına dayanılarak 2010 yılının Kasım ve Aralık dönemleri için re’sen salınan katma değer vergisi ile tekerrür hükümleri gereğince artırılarak kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu tarhiyatın dayanağının esas itibarıyla vergi tekniği raporu olduğu, matrah takdiri dışında sadece zamanaşımını durdurma sonucunu doğuracak şekilde takdir komisyonuna başvurulmasının tarhiyata etkisinin olmadığı dikkate alındığında, en geç 31/12/2015 tarihinde kadar tebliğ edilmesi gerekirken 19/10/2016 tarihinde tebliğ edilen tarhiyatın zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle cezalı vergi kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacı şirketin 2010 yılına ilişkin katma değer vergisi matrahının takdiri için 13/11/2015 tarihinde takdir komisyonuna sevki üzerine … tarih ve … sayılı vergi tekniği raporunun düzenlendiği ve takdir komisyonunca söz konusu raporda belirtilen tutarlar esas alınmak suretiyle dava konusu tarhiyatın yapıldığının anlaşıldığı olayda, 13/11/2015 tarihindeki sevk işlemi ile duran zamanaşımı süresinin davalı idareye sevk olunduğu 13/10/2016 tarihinde işlemeye devam ettiği ve tarhiyatın 14/10/2016 tarihinde zamanaşımı süresi içinde davacıya tebliğ edildiği ve takdire sevk tarihi itibariyle re’sen tarh nedeni olarak 2010 yılında alım yaptığı mükellefler hakkında sahte belge düzenleme nedeniyle tanzim edilen vergi tekniği raporları bulunduğu görüldüğünden uyuşmazlığın esasının incelenmesi gerektiği, davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … İnşaat Metal Orman Ürünleri Lojistik Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … Metal İnşaat Orman Ürünleri Elektronik Nakliye Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkındaki tespitlerden düzenlediği faturaların sahte olduğu sonucuna ulaşıldığından yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı, 2010 yılının Temmuz, Eylül ve Kasım dönemleri için kesilen ve 2016 yılında kesinleşen vergi ziyaı cezasının tekerrüre esas alınamayacağı gerekçesiyle üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden dava reddedilmiş, vergi ziyaı cezasının tekerrüre isabet eden kısmı ise kaldırılmıştır.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI:
Davacı tarafından, takdire sevk tarihinde takdire sevk sebebinin bulunmadığından zamanaşımı süresinin durmayacağı dolayısıyla tarhiyatın zamanaşımına uğradığı, incelemede alınan faturaların kurumlar vergisi yönünden gerçek kabul edildiği ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davalı idare tarafından, tekerrür uygulamasının hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI: Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’ÜN DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz istemlerinin reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının ONANMASINA,
3. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca nispi harç alınmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 20/12/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X)-KARŞI OY :
2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde, sahte belge “gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge” olarak tanımlanmaktadır.
Davacının bir kısım alımlarını sahte faturayla belgelendirdiğinden bahisle takdir komisyonu kararına istinaden yapılan tarhiyatın kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemleri hakkında, faturaların temin edildiği mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyoruz.