Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2022/2509 E. , 2022/5840 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/2509
Karar No : 2022/5840
TEMYİZ EDENLER :1-(DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı/…
VEKİLİ: Av. …
2-(DAVACI) …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmının sahte faturalarla belgelendirdiğinden ve tekdüzen hesap planına ve muhasebe standartlarına uymadığından bahisle söz konusu faturalara dayalı indirimlerinin reddi suretiyle önceki yıldan devreden indirilebilecek katma değer vergisinin bulunmadığı da gözetilerek yeniden oluşturulan beyan tablosuna göre 2018 yılının Şubat ila Haziran ve Eylül ila Kasım dönemleri için re’sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 353. maddesinin 1. ve 6. bendi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezalarının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı …Kağıt Matbaa Kırtasiye Ambalaj Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, …, …, …Tekstil Nakliye Gıda İnşaat Malzemeleri Pazarlama Ticaret Limited Şirketi ile …Grup Turizm Gıda İnşaat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki saptamaların, düzenledikleri faturaların gerçek bir emtia teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığını kanıtlayıcı mahiyette olduğu öte yandan dava konusu tarhiyatın önceki yıldan devreden indirilebilecek katma değer vergisi yönünden bağlı olduğu 2017 yılının Ocak ila Aralık dönemleri için yapılan katma değer vergisi tarhiyatına karşı açılan dava reddedildiğinden yapılan tarhiyatta ve muhasebe standartlarına, tek düzen hesap planına ilişkin usul ve esaslara uyulmadığı anlaşıldığından 213 sayılı Yasa’nın 353. maddesinin 6. bendi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı, emtia alımlarının sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı faturalarla belgelendirilmesi, değinilen Yasa’nın 353. maddesinin 1. bendinde özel usulsüzlük cezası kesilmesi gereken eylemler arasında gösterilmediğinden bu sebeple kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ve 213 sayılı Yasanın 353. maddesinin 6. bendi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezası yönünden dava reddedilmiş, aynı maddenin 1.bendi kapsamında kesilen özel usulsüzlük cezası ise kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularının, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, davacı adına 213 sayılı Kanun’un 353. maddesinin 1. fıkrası uyarınca kesilen özel usulsuzlük cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davacı tarafından, varsayıma dayalı olarak somut tespit içermeyen eksik incelemeye dayalı vergi tekniği raporuna dayanılarak yapılan tarhiyatın ve tekdüzen hesap planına ve muhasebe standartlarına uyulmaması nedeniyle kesilen özel usulsüzlük cezasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz isteminin kısmen kabulü ile kararın; tarhiyatın, önceki dönemden devreden katma değer vergisinden kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması, davalı idare temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemlerine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; dava konusu tarhiyatın …Kağıt Matbaa Kırtasiye Ambalaj Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, …, …, …Tekstil Nakliye Gıda İnşaat Malzemeleri Pazarlama Ticaret Limited Şirketi, … Grup Turizm Gıda İnşaat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı ile özel usulsüzlük cezalarına ilişkin hüküm fıkraları aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun görülmüştür.
Dava konusu tarhiyatın önceki yıldan devreden indirilebilecek katma değer vergisi yönünden bağlı olduğu 2017 yılının Ocak ila Aralık dönemleri için yapılan katma değer vergisi tarhiyatına karşı açılan davanın reddi yolundaki …Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine ilişkin …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararı, Danıştay Üçüncü Dairesinin 29/12/2022 tarih ve E:2020/770, K:2022/5829 sayılı kararıyla bozulduğundan ve bu bozma kararı uyarınca verilecek kararın sonucu tarhiyatın ilgili kısmını etkileyeceğinden Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın değinilen kısmına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.
Öte yandan, davacı adına, 2017 yıllına ait yasal defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediğinden bahisle katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2017 yılının Aralık döneminden 2018 yılının Ocak dönemine devreden katma değer vergisinin bulunmaması nedeniyle 2018 yılının Şubat ve Mart dönemleri için re’sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine karşı açılan davanın reddine dair …Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı karara yöneltilen istinaf başvurusunun reddine ilişkin …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararı Danıştay Üçüncü Dairesinin 29/12/2022 tarih ve E:2020/772, K:2022/5831 sayılı kararıyla bozulduğundan, değinilen dosya ile görülmekte olan iş bu dosyada 2017 yılının Aralık döneminden 2018 yılının Ocak dönemine devreden katma değer vergisi tarhiyatının 2017 yılının defter belge ibraz etmeme nedeniyle yapıldığı anlaşıldığından mükerrerlik durumunun değerlendirilmesi olağandır.
Öte yandan, yeniden verilecek kararda, istinaf başvuru dilekçesinde duruşma talebinde bulunulduğu hususunun gözetilmesi gerektiği de tabiidir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, …Kağıt Matbaa Kırtasiye Ambalaj Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, …, …, …Tekstil Nakliye Gıda İnşaat Malzemeleri Pazarlama Ticaret Limited Şirketi, …Grup Turizm Gıda İnşaat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı ile 213 sayılı Kanun’un 353. maddesinin 6. bendi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Davacı temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Kararın; tarhiyatın, önceki yıldan devreden indirilebilecek katma değer vergisinden kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5. Davalı idare temyiz isteminin reddine,
6. Kararın, 213 sayılı Kanun’un 353. maddesinin 1. bendi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
7. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca nispi harç alınmasına, 29/12/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X)-KARŞI OY :
2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde, sahte belge “gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge” olarak tanımlanmaktadır.
Davacının bir kısım emtia alımlarını sahte faturayla belgelendirdiği yolunda tespitler içeren vergi inceleme raporuna istinaden yapılan cezalı tarhiyatın ve kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemleri hakkında, davacının faturalarını kayıtlarına aldığı mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarındaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararına bu yönden katılmıyoruz.