Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2021/3685 E. , 2023/2191 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/3685
Karar No : 2023/2191
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Yedek Parça Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
İSTEMİN KONUSU: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasına davalı idare tarafından yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, bir kısım hasılatını kayıt ve beyan dışı bıraktığı yolundaki tespitleri içeren vergi tekniği raporunu done alan vergi inceleme raporları uyarınca 2016 yılı için re’sen salınan kurumlar vergisi ve aynı yılın tüm dönemleri için re’sen salınan geçici vergi ile söz konusu vergiler üzerinden tekerrür hükümleri gereğince artırılarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu tarhiyatın, kayıt dışı sac hammaddesi satışı ile sebepsiz maliyet kaydı yapılarak işletme aktifinden çekildiği tespit edilen ticari mallardan kaynaklı kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı, … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne yapılan 20 adet treyler satışı için eksik fatura düzenlenmesinden kaynaklanan kısmı yönünden davacı şirket tarafından tanzim edilen ikinci faturanın yeni bir satış işleminden kaynaklandığı hususunun somut olarak ortaya konulamadığı, inceleme elemanının kanaat ve varsayımına dayanıldığı anlaşıldığından hukuka uyarlık görülmediği, mahsup dönemi geçen geçici verginin aranmayacağı, 2015 yılında kesinleşen vergi ziyaı cezasının tekerrüre esas alınabileceği gerekçesiyle bir kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezası azaltılmış, geçici vergi ise kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu tarhiyatın hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü, kısmen reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda, defter ve belgeleri üzerinden yapılan araştırmalarda, … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 20 adet treyler için davacıya 31/03/2016 ve 27/10/2016 tarihlerinde iki defa farklı fiyatlardan fatura düzenlediği, mükellef kurumun ise 22.11.2016 tarihinde 20 adet araca ilişkin … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne bir kez fatura düzenlediğinin tespit edildiği, konu hakkında yapılan karşıt incelemede … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi yetkililerince … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından 31/03/2016 tarihinde düzenlenen 20 araca ilişkin katma değer vergisi hariç 593.220,34-TL’ lik 1 adet faturanın ilgili römorkların boyutları ile ilgili revizyonun yapılması amacı ile … Yedek Parça Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne düzenlendiği, söz konusu revizyonda, hem plaka hem şase numarası değiştiği için … Yedek Parça Sanayi Ticaret Anonim Şirketinin aynı tarih ve tutarlı 20 adet fatura ile firmalarına geri satış yaptığını, bu şekilde plaka ve şasesi değişen ve revizyona tabi tutulan römorkların kayıtlarına intikal ettiği, akabinde 10. ayda söz konusu römorkların net defter değerinden daha düşük tutarda fatura düzenlendiği için zarar ortaya çıktığının tespit edildiği, ilgili satış işleminden zarar doğmaması amacı ile doğru net defter değeri üzerinden tekrar faturalandırıldığı, ilk satış işleminden doğan zarar bu şekilde telafi edilerek vergi ziyaına yol açılmasının engellendiği, söz konusu satış işlemi römorkların plakası ve şase numaralarının değişmesi nedeni ile bir zorunluluktan kaynaklandığı için … Yedek Parça Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından firmalarına bir sonra yani Kasım ayında fatura düzenlendiği, ilgili römorkların yeni değer üzerinden aktiflerine alınarak faaliyetlerinde kullanılmaya başlandığı, düzeltme amacıyla doğru tutar üzerinden 2. kez düzenledikleri faturada eski revizyon öncesine ait araç bilgilerinin yazıldığı, yapılan düzeltme işleminin … Yedek Parça Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ile gerçekleştirilen yüksek tutarlardaki satın almalar nedeni ile bedelsiz olarak yapıldığı, yapılan düzeltme işlemi sonucunda herhangi bir vergi ziyaının doğmadığının ifade edildiği, davacı şirket yetkilisinin ise, … firmasının 31/03/2016 tarihinde firmalarına revizyon için gönderdiği 20 adet araca ilişkin katma değer vergisi hariç 593.220,33- TL fatura düzenlediği, söz konusu araçların revizyonu esnasında boyutları değiştiğinden uygunluk belgesi alabilmek için araçlara yeni şase numarası verilmesi gerektiği, revizyona tabi tutulup gerekli işlemler yapıldıktan sonra 20 aracın firmaya 31.03.2016 tarihinde yeni şase numaraları ile aynı bedelle fatura düzenlenerek teslim edildiği, firma ile ticaretleri büyük çapta olduğundan bu araçların revizyon işlemi için herhangi bir bedel tahsil edilmediği, bu esnada ikinci el 20 aracın plakasının boşa çıktığı, bunlardan 8 tanesinin plaka düşümünün trafikten yapıldığı, kalan 12 aracın trafikten düşümünün yapılmasının sehven unutulduğu, … firmasının daha sonra bu ikinci el araçlara düşük tutarda fatura düzenlemiş olduğundan araç bedelleri için 27/10/2016 tarihinde firmalarına tekrar fatura düzenlediği, düzenlenen ikinci faturanın aslında fiyat farkı faturası olması gerekirken sehven tekrar 20 adet aracın plaka ve şase numarasının yazıldığı, firmalarınca muhasebe kayıtlarını düzeltmek için … firmasına aynı tutarda fatura düzenledikleri, … firmasının ikinci el araçlara ilişkin 31/03/2016 tarihinde 932.203,39-TL tutarında fatura düzenlemediğinden karışıklık söz konusu olduğunun ifade edildiği, 31/03/2016 tarihinde noter satış sözleşmesi ile teslim alınan malların aynı gün yeni şase numaraları ile teslim edilmesinin şüpheli bulunması nedeniyle defter ve belgeler üzerinde yapılan araştırma sonucunda davacı şirketin 2016 ve 2017 dönem sonu Ticari Mallar hesap içeriğinde revizyona uğradığı iddia edilen araçların bulunduğunun tespit edildiği, ayrıca VDK-BİS sistem verilerine göre 2016 yılı sonunda dahi revizyon yapılması gereken bazı araçların davacı şirket adına alış plakaları ile kayıtlı olduğu, davacı şirket tarafından bildirilen 2016 ve 2017 yıllarına ait dönem sonu envanter bilgilerinde de bu araçların bir çoğunun alış bedelleri ile şirketin envanterinde yer aldığının tespit edildiği, yapılan tespitlere ilişkin olarak davacı şirket yetkilisinin almış oldukları araçları revizyon yaparak teslim etmek yerine, ellerinde bulunan yeni araçları teslim ettiklerini, araçların sehven kayıtlı olduğunun ifade edildiği, bu beyanın daha önce verilen beyan ile çelişkili olduğu, bu durumun davacı firmanın bedelsiz olarak veya kayıt altına alınmayan bedellerle 20 adet treyleri teslim ettiğini gösterdiği, bu nedenle … Sanayi ve Anonim Şirketi tarafından davacıya 31/03/2016 tarihinde tanesi 29.661,02-TL (katma değer vergisi hariç) teslim edilen 20 adet aracın … Yedek Parça Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne yapılan 2. el araç satışı olarak kabul edilmesi gerektiği, mükellef kurum tarafından … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne işlemlerin tamamlanması için düzenlendiği iddia edilen 31/03/2016 tarihli faturaların ise ilk işlemden bağımsız olarak yeni treyler satışı kabul edilmesi gerektiği tespitlerine yer verilmiştir.
Sözü edilen vergi tekniği raporuna dayanılarak tanzim edilen vergi inceleme raporu uyarınca dava konusu tarhiyatın yapıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3. maddesinin (B) fıkrasında; vergilendirmede, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, gerçek mahiyetin, yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği, iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia edene ait olacağı düzenlenmiş, 30. maddesinde, resen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlanmış, aynı Kanun’un 134. maddesinde ise, vergi incelemesinden maksadın ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun araştırılması, saptanması ve sağlanması olduğu kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; gecici vergiye ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Dosyada yer alan bilgi ve belgelerden her iki şirket yetkilisince, revizyon nedeniyle araçların boyutlarında değişiklik söz konusu olduğu, uygunluk belgesi alınabilmesi için yeni şase numaraları ile aynı bedelle faturalandırıldığı yönünde açıklama yapılmış ise de revizyon için teslim alınan 20 adet aracın aynı tarihte ve aynı bedelle iade edilmesi ekonomik, ticari ve teknik icaplara uygun düşmediği gibi revizyon için teslim alınarak iade edildiği iddia edilen söz konusu araçların, davacı şirketin “153-Ticari Mallar” hesabı içeriğinde kayıtlı olduğunun saptandığı, davacı şirket yetkilisinin bu tespit üzerine teslim alınan araçlar yerine ellerinde hazır bulunan yeni araçların teslim edildiği yönünde açıklama yaparak konu hakkındaki ilk ifadesini değiştirerek yeni araç satışı yapıldığını kabul ettiği, dolayısıyla davacı şirket tarafından 31/03/2016 tarihinde düzenlenen faturanın revizyon amacıyla teslim alınan araçların iadesine değil yeni araç satışına ilişkin olduğu sonucuna varılmıştır.
Nitekim satış işlemine konu araçların, … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin net defter değerinden daha düşük tutarda faturalandırılmış olması nedeniyle söz konusu şirket tarafından bu durumun düzeltilmesi amacıyla bu kez 27/10/2016 tarihinde katma değer vergisi hariç 932.203,40 TL (tanesinin 46.610,17 TL) bedelle fatura düzenlendiği görülmektedir.
Buna göre uyuşmazlığa konu treylerle tamamen aynı olduğu davacı şirket yetkilisinin beyanı ile ortaya konulan … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne 03/03/2016 tarihinde tanesi katma değer vergisi hariç 48.871,00 TL’den satılan … Konteyner Yarı Römork aracı emsal alınarak eksik fatura düzenlendiği tespit edilen hasılat tutarı üzerinden yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığından Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle bir kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının, … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne yapılan satış için eksik fatura düzenlenmesinden kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde hukuka uygunluk bulunmamıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; geçici vergiye ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Kararın; bir kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının, … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne yapılan satış için eksik fatura düzenlenmesinden kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrası yönünden BOZULMASINA, 31/05/2023 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X)-KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar Vergi Dava Dairesi kararının, bir kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne yapılan satış için eksik fatura düzenlenmesinden kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında istemin kabulünü gerektirecek durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın sözü edilen hüküm fıkrasının onanması gerektiği oyuyla karara katılmıyorum.