Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2021/2001 E. , 2023/1672 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/2001
Karar No : 2023/1672
TEMYİZ EDENLER : 1-(DAVACI) … Petrol Tarım Nakliyat İletişim Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. ….
2-(DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…., K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, 2017 ve 2019 yıllarına ait muhtelif kamu alacağının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … takip numaralı ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu ödeme emri içeriği vergi ve cezalara karşı açılan davaların süre aşımı nedeniyle reddedildiği olayda, usulüne uygun biçimde kesinleşen ve vadesinde ödenmeyen alacağın tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
Vergi Mahkemesi kararının, dava konusu ödeme emrinin geçici vergi dışında kalan kamu alacağına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusu, değinilen hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 120. maddesinin dördüncü fıkrasında, geçici verginin %10’u aşan tutarda eksik beyan edildiğinin saptanması halinde eksik beyan edilen bu kısım için geçici vergi tarh edileceği, mahsup süresi geçtikten sonra kesinleşen geçici vergilerin terkin edileceği, ancak gecikme faizi ve cezanın tahsil edileceğinin hükme bağlandığı dikkate alındığında, mahsup süresinin geçmiş olması halinde ödenmesi gereken geçici vergiden söz edilemeyeceğinden, ödeme emrinin geçici vergi aslına ilişkin kısmına davacı tarafından yöneltilen iddialarının “borcum yoktur” kapsamında olduğundan ödeme emrinin geçici vergiye ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davacı istinaf başvurusu değinilen kısım yönünden kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararının, ödeme emrinin geçici vergiye ilişkin kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra ödeme emrinin değinilen kısmı iptal edilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, ihbarnamelere karşı açılan dava kesinleşmeden dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği, söz konusu davanın halen devam ettiği ve kesinleşen bir kamu alacağının bulunmadığı ileri sürülerek ileri sürlerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davalı idare tarafından, davacı adına ödem emri düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’ÜN DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz isteminin kısmen reddi, kısmen kabulü, davalı idare temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı adına, 2017 yılı için re’sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve aynı yılın tüm dönemleri için re’sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı geçici vergiye karşı açılan davaların süre aşımı yönünden reddi üzerine, söz konusu vergiler, üç kat vergi ziyaı cezası, özel usulsüzlük cezası ve gecikme faizini içeren dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici vergiye ilişkin mükerrer 120. maddesinin dördüncü fıkrasında; geçici verginin % 10’u aşan tutarda eksik beyan edildiğinin saptanması halinde eksik beyan edilen bu kısım için re’sen veya ikmalen geçici vergi tarh edileceği, mahsup süresi geçtikten sonra kesinleşen geçici vergilerin terkin edileceği ancak gecikme faizi ve cezanın tahsil edileceği kurala bağlanmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 58. maddesinde, kendisine ödeme emri tebliğ olunanların böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında itirazda bulunabileceği hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemlerine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; dava konusu ödeme emrinin geçici vergi aslı ile geçici verginin bir katı tutarını aşan vergi ziyaı cezası dışındaki kamu alacaklarına ilişkin hüküm fıkraları aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun görülmüştür.
193 sayılı Kanun’un geçici vergiye ilişkin mükerrer 120. maddesinin dördüncü fıkrasına göre; kesinleşmekle birlikte mahsup dönemi geçmiş olması nedeniyle terkin edilmesi gereken geçici vergi üzerinden ceza tahsil edilmesi zorunlu ise de geçici verginin yıllık vergiye mahsuben peşin alınan bir vergi olması ve bu vergi nedeniyle yol açılan vergi kaybından dolayı bir kat vergi ziyaı cezası uygulanması gerektiği hususunun yargı kararlarıyla da istikrarlı hale geldiği dikkate alındığında, ödeme emrinin, geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmının, 6183 sayılı Kanun’un 58. maddesinde yer alan “borcum yoktur” iddiası kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinden, Vergi Mahkemesi kararının, ödeme emrinin değinilen kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde dair Vergi Dava Dairesi kararının değinilen hüküm fıkrasında hukuka uygunluk görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; ödeme emrinin, geçici vergi ve bu vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmı dışındaki kamu alacağına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Davacı temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Kararın; ödeme emrinin, geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5. Davalı idare temyiz isteminin reddine,
6. Kararın; ödeme emrinin, geçici vergi aslıan ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
7. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca …TL maktu harç alınmasına, 04/05/2023 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.