Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2021/1994 E. , 2023/939 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/1994
Karar No : 2023/939
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğ
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacının katma değer vergisi iade tasdik raporu uyarınca 2018 yılının Ağustos ila Ekim dönemlerindeki ihracat teslimlerinden kaynaklanan katma değer vergisinin nakden iadesi talebiyle yaptığı başvurunun, alt firmalardan alışlarında yer alan olumsuzluklar nedeniyle vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirileceği belirtilmek suretiyle belirtilmek suretiyle reddine dair …tarih ve … sayılı işlemin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Mahkemelerince verilen ara kararıyla Gelir İdaresi Başkanlığı’nın …tarih ve … sayılı yazısı üzerine, Ağustos ila Ekim 2018 dönemlerine ilişkin katma değer vergisi iade tasdik raporlarıyla iadesi talep edilen katma değer vergilerinin yüklenimi hakkında davacı ve alım yaptığı mükellefler nezdinde yoklama yaptırılıp yaptırılmadığı sorulduğu ve yüklenim listesindeki mükellefler hakkında yürütülen incelemeler sonuçlanmışsa düzenlenen raporların gönderilmesinin istenildiği, davalı idarece ara kararına cevaben davacı nezdinde 27/03/2019 ve 22/05/2019 tarihli, … Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi nezdinde 13/02/2019, 28/03/2019, 15/04/2019 ve 24/12/2019 tarihli, … Tohum Tarım Gıda Hayvancılık Tekstil Sanayi Ticaret Anonim Şirketi nezdinde 27/03/2019 ve 10/04/2019 tarihli, … Plastik İnşaat Nakliye Petrol Sanayi Ticaret Limited Şirketi nezdinde 02/11/2018 ve 10/05/2019 tarihli yoklama tutanaklarının tutulduğu, … Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve … Plastik İnşaat Nakliye Petrol Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkında sonuçlanmış herhangi bir vergi inceleme raporu bilgisine rastlanılmadığı, … Tohum Tarım Gıda Hayvancılık Tekstil Sanayi Ticaret Anonim Şirketi hakkında …tarih ve …sayılı vergi tekniği raporu ile … tarih ve …sayılı vergi inceleme raporunun düzenlendiği ancak söz konusu raporun 2014 dönemine ait olduğunun bildirildiği, katma değer vergisi iade talebinin hangi hallerde vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirileceğinin Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde belirlendiği, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı yazısında yer verilen tespitler ve davacı ile yüklenim listesinde yer alan mükellefler hakkında yaptırılan yoklamalarda yer verilen tespitler göz önüne alındığında uyuşmazlık konusu dönemde davacıya vergi inceleme raporu sonucuna göre katma değer vergisi iadesi yapılmasını gerektirecek bir durumun bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Davacı şirketin 2018 yılının Ağustos ila Ekim dönemlerinde ihracat istisnasından kaynaklı indirim yoluyla giderilmeyen katma değer vergisi iade alacağının yeminli mali müşavir tasdik raporu uyarınca iade edilmesine ilişkin talepte bulunduğu, Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan alınan … tarih ve … sayılı yazı gereği davacının incelemeye sevk edildiği, iade işleminin inceleme sonuçlanıncaya kadar bekletilmesi gerektiği belirtildiğinden katma değer vergisi iadesi tasdik raporları ile talep edilen tutarların inceleme sonucuna göre yerine getirileceğinin davacıya bildirildiği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının, Ağustos ila Ekim 2018 dönemlerine ait ihracat istisnasından kaynaklanan katma değer vergisi iade alacağının “Yeminli Mali Müşavir Katma Değer Vergisi İadesi Tasdik Raporu” suretiyle nakden iadesi talebiyle yaptığı başvurunun, Gelir İdaresi Başkanlığının … tarih ve … sayılı yazısıyla iade talebinin inceleme sonucuna göre yerine getirileceğinin belirtilmesi nedeniyle reddine dair dava konusu işlem tesis edilmiştir.
Dava konusu işleme dayanak alınan Gelir İdaresi Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı yazısında özetle; davacı şirketin 30/09/2015 tarihinde mükellefiyet tesis ettirerek faaliyetine başladığı, belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalardaki bir başka ülkeye yapılan toptan ticaret ve tahıl toptan ticareti işiyle uğraştığı, tek ortağı ve şirket müdürü … olup anılan şahsın 04/07/2017 ila 27/09/2017 tarihleri arasında … İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nde şirket müdürü, Haziran 2014 ila Kasım 2017 dönemleri arasında … Tohum Tarım Gıda Hayvancılık Tekstil Sanayi Ticaret Anonim Şirketi, … ve … İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nde sigortalı çalıştığının tespit edildiği, anılan mükelleflerin iadelerinin riskli olabileceğinin Gelir Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından belirtildiği, vadesi geçmiş ve bugün ödenmesi gereken vergi borcu bulunmadığı, üzerine kayıtlı taşınmaz ve araç bilgisi olmadığı, muhtasar beyanname bilgilerine göre 2018 yılında ortalama 1 işçi beyanı ettiği, Sosyal Güvenli Kurumu bildirim bilgilerine göre 2018 yılında işçi bildirimi olmadığı, gelir (stopaj) vergisini ödediği, 2018 yılı Ba toplamı 12 farklı mükelleften 8.271.614,00 TL olup bu alışlarının %54’ü … Tohum Tarım Gıda Hayvancılık Tekstil Sanayi Ticaret Anonim Şirketi, %29’u … Tarım Ürünleri Gıda Tekstil İnşaat Petrol İthalat İhracat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve %1’i … Kimyevi Gübre Zirai İlaç ve Aletleri Tarım Nakliye Petrol Dış Ticaret Sanayi Ticaret Limited Şirketi’den yapılan alımlardan oluştuğu, davacı şirketin 2018 yılı Ba toplamının %84’ünü oluşturan mükelleflerin çeşitli tarihlerde yapılan analizler sonucunda sahte belse veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme şüphesi ile incelemeye sevk edildiği, davacı şirketin Ocak 2018 dönemi yüklenim tutarlarının %40’ının … Kimyevi Gübre Zirai İlaç ve Aletleri Tarım Nakliye Petrol Dış Ticaret Sanayi Ticaret Limited Şirketi’den yapılan alımlardan kaynaklandığı, bu şirketin 2016 ila 2018 yıllarında gerçekleştirilen yoklamaların hepsinde faal olduğu, çeşitli tarihlerdeki yoklamalarda 15, 24 ve 28 işçi bulunduğu bilgileri yer aldığı, mükellefin kendisi ve 2018 yılı Ba toplamının % 45’ini oluşturan mükellefler hakkında sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme şüphesi ile incelemeye sevk edildiği, … Tohum Tarım Gıda Hayvancılık Tekstil Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin 2018 yılı Ba bildirimi toplamının %94’ünü oluşturan mükelleflerin sahte belge veva muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme şüphesi ile incelemeye sevk edildikleri, davacının Mart 2018 dönemi yüklenim tutarının %74’ü … Tarım Ürünleri Gıda Tekstil İnşaat Petrol İthalat İhracat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden, %17’sinin … Tohum Tarım Gıda Hayvancılık Tekstil Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nden yapılan alımlardan oluştuğu, … Tarım Ürünleri Gıda Tekstil İnşaat Petrol İthalat İhracat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin 2018 yılı Ba toplamının %94’nü oluşturan mükelleflerin sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme şüphesi ile incelemeye sevk edildiği, Nisan 2018 dönemi toplam yüklenim tutarının tamamına yakını ile Mayıs 2018 dönemine ait toplam yüklenim tutarının %82,2’si … Tohum Tarım Gıda Hayvancılık Tekstil Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nden, Mayıs 2018 dönemine ait yüklenim tutarının %12,2’si … Tarım Ürünleri Gıda Tekstil İnşaat Petrol İthalat İhracat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin yapılan alımlardan oluştuğu, iadesi yapılmış olan vergilendirme dönemlerinin incelemeye sevk edilerek inceleme sonucuna göre iade tutarlarının yeniden değerlendirilerek fazla ve yersiz bir iade yapılmışsa bu tutarın mükelleften aranılması, bundan sonraki dönemler için katma değer vergisi iade talebinde bulunması halinde mükellef ile alım yaptığı mükellefler nezdinde yoklama yapılarak yoklama sonucunda düzenlenen tutanakla birlikte mükellefin beyannameleri ve Ba-Bs bildirimleri, daha önce yapılmış yoklamalara ilişkin tutanaklar, tahakkuk, tahsilat ve vergi borcu bilgileri, alım-satım ilişkisi içinde olduğu mükelleflere ilişkin bilgiler ve vergi dairesinde/mal müdürlüğünde bulunan diğer bilgi ve kayıtlar dikkate alınarak cari dönem ve katma değer vergisi iadesi talep ettiği ile katma değer vergisi iadesi talep eden mükellefe satış yapılan dönemler itibariyle bildirdiği ticari faaliyetinin bulunup bulunmadığı, bulunması halinde işletme kapasitesi ile beyanlarının uyumlu olup olmadığı hususlarının araştırılması ve yapılan değerlendirme sonucunda iadesi talep edilen tutarın doğruluğundan tereddüt duyulması halinde, mükellefin iade taleplerinin incelemeye sevkinin hukuka uygun olduğu bildirilmiştir.
Davalı idare tarafından 05/11/2021 tarihli dilekçe ekinde dava dosyasına davacı hakkında 2017 ve 2018 yıllarına ilişkin olarak tanzim edilen … tarih … sayılı vergi tekniği raporunda, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirmek suretiyle ihracat istisnası kapsamında haksız olarak iade aldığı saptamalarına yer verildiği, davacı hakkında tanzim edilen … tarih … sayılı vergi tekniği raporunu done alan 01/04/2021 tarih ve 8 sayılı vergi inceleme raporunda ise sadece Ağustos 2018 dönemine ait iade talebinin 5.580,00TL’lik, Eylül 2018 dönemine ait iade talebinin 540,00 TL’lik kısmının uygun görüldüğü, buna karşın Ağustos ve Eylül 2018 dönemlerine yönelik belirtilen miktarlar haricindeki iade talepleri ile Ekim 2018 dönemine ait iade talebinin reddedildiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11. maddesinin 1 fıkrasının (a) bendinde, ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin katma değer vergisinden istisna olduğu hükme bağlanmış, aynı Kanun’un 32. maddesinin 1. fıkrasında, bu Kanunun 11, 13, 14 ve 15. maddeleri uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen katma değer vergisinin, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağı hüküm altına alınmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 229. maddesinde yer alan hüküm uyarınca fatura; satılan emtia veya yapılan iş karşılığında düzenlenen yasal belge olduğuna göre gerçekten bir emtia teslimi yapılmadığı halde düzenlenmesi ve böyle bir faturanın kayıtlara alınması Vergi Usul Kanunu ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na aykırıdır. Kaldı ki, gerçek bir emtia teslimine dayanmayan faturalarda gösterilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. ve 34. maddelerinde öngörülmüş bulunmaktadır.
213 sayılı Kanun’un 359. maddesinde sahte belge, ortada gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi gösterilerek düzenlenmiş belge olarak açıklanmış olup, düzenleniş amacı itibarıyla bu nitelikte olan belgelere artık hukuken itibar edilemeyeceği ve içeriklerinin doğru olarak kabul edilemeyeceği açıktır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Katma değer vergisi sisteminde, iadenin yapılması için mükellefler tarafından talep edilmesi tek başına yeterli olmayıp iade taleplerinin yerine getirilebilmesi, düzenlenen ve kullanılan belgelerin gerçeği yansıtmalarına bağlıdır. Diğer bir deyişle mükelleflere nakden veya mahsuben iade yönünden yasayla tanınan hakkın biçimsel koşulların varlığının yanı sıra iadeye konu katma değer vergisi işlemlerine yönelik olarak herhangi bir olumsuz saptamanın bulunmaması gerekir.
Buna göre, dava konusu dönemlere ait ihracat teslimlerinden kaynaklanan iade talebi Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yukarıda belirtilen yazısı gereği inceleme sonucuna yerine getirileceğinden bahisle reddedildiği ancak davalı idare tarafından dosyaya sunulan 01/04/2021 tarihli vergi tekniği raporuyla davacı hakkındaki incelemenin tamamlandığının görüldüğü olayda, davacı hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporunu done alan 01/04/2016 tarihli vergi inceleme raporunda davacı şirketin yüklenim listesinde yer aldığı belirtilen ve davacıya fatura düzenleyen firmalar hakkındaki tespitler değerlendirilerek, haklarında vergi tekniği raporu düzenlenenlere ait vergi tekniği raporları getirtilerek, söz konusu raporlardaki saptamalar irdelenmek ve bu firmalar hakkında ne gibi işlemler yapıldığı araştırılmak suretiyle yeniden karar verilmek üzere yazılı gerekçeyle dava konusu işlemin iptaline ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine dair Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerekmiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının BOZULMASINA, 22/03/2023 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.