Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2020/4283 E. , 2022/5579 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/4283
Karar No : 2022/5579
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Reklam Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı tarafından, borç döküm listesinden öğrenilen 2011 ila 2013 yıllarının muhtelif dönemleri için tahakkuk ettirilmiş olan katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle yapılan düzeltme ve şikayet başvurusunun reddine dair … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı şirketin; davalı idarenin yazısı üzerine … Metal İnşaat ve Ahşap Ürünleri Ticaret Limited Şirketinden aldığı faturaları 2011 ila 2013 yıllarının muhtelif dönemleri için ihtirazi kayıtla önce indirimlerinden çıkartmak suretiyle, daha sonra aynı faturaları indirimlerine ekleyerek iki kez katma değer vergisi düzeltme beyannamesi verdiği, söz konusu beyannamlere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödenmemesi üzerine adına ödeme emirlerinin düzenlendiği, 6736 sayılı Yasa kapsamında matrah arttırımında bulunması sebebiyle hakkında başlanılan vergi incelemesinin kapatıldığı, davacı şirket adına düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davada ise … Vergi Mahkemesi’nin … tarih E:… K:… sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiği ve bu kararın istinaf yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği, söz konusu tahakkukların kaldırılması istemiyle düzeltme şikayet başvurusunda bulunduğu ancak bu başvurunun da reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığının anlaşıldığı olayda, vergilendirme ve ceza kesme işlemine karşı süresinde açılacak idari davada incelenebilecek davacı şirket iddialarının, Vergi Usul Kanununun 124. maddesinde vergi hataları için öngörülen idari başvuru yolu izlenerek tesis ettirilen işleme karşı açılan davada incelenmesine ve bu inceleme sonucuna göre dava hakkında hüküm kurulmasına olanak bulunmadığından, vergi hataları ve düzeltme şikayet kapsamında olmayan davacı şirket talebinin reddedilmesinde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin mahkemece anlaşılmadığı, olayın, mali müşavirin şirket yetkililerinden izinsiz ve habersiz olarak vermiş olduğu düzeltme beyannamesi üzerine tahakkuk eden vergilerin ikinci düzeltme beyannamesi verilip 6736 sayılı yasadan faydalanılması nedeniyle terkin edilip, daha sonra yeniden canlandırılmasından kaynaklandığı, ikinci düzeltme beyannamesi üzerine yapılan vergi incelemesinde hukuka aykırı bir tespit yapılmadığı, olayda açık bir vergi hatası bulunduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Olayda vergi hatası kapsamında değerlendirilebilecek bir işlem olmadığı, davacının kendi beyanı üzerine tahakkuk eden vergilere karşı dava açamayacağı, davacı hakkında başlatılan incelemenin eleştirilecek bir husus bulunmadığı tespitiyle değil, davacının 6736 sayılı Kanun’dan faydalanması nedeniyle kapatıldığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ…’ÜN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının … Metal Limited Şirketi’nden aldığı faturaların sahte olduğu ve kayıtlarından çıkarılması gerektiği yolundaki idare yazısı üzerine 2011 ila 2013 yıllarının muhtelif dönemlerine ait bu faturaları kayıtlarından çıkararak ihtirazi kayıt koymaksızın düzeltme beyannamesi vermesi üzerine tahakkuk eden katma değer vergisi ve fer’ilerine karşı açılan davanın … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla incelenmeksizin reddedildiği, sözü edilen kararın istinaf yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği, bu karar üzerine tahakkuk eden vergilerin tahsili için davacı adına … tarihli … takip nolu ödeme emri düzenlendiği ve bu ödeme emrine karşı açılan davanın … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedildiği ve değinilen kararın temyiz edilmeksizin kesinleştiği, bu esnada 15/04/2016 tarihinde davacı şirket tarafından, taraflarınca düzeltme beyannamesi verilerek indirimlerinden çıkarılan alışlarla ilgili daha önce verilen ilk düzeltme beyannamesinin sehven verildiği ve beyannamede indirimlerinden çıkarılan faturaların gerçek olduğu iddiasıyla ikinci defa düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle tekrar indirilecek katma değer vergisine ilave edildiği ve düzeltildiği, ikinci defa verilen düzeltme beyannameleri üzerine davacının incelemeye sevk edildiği ve 02/06/2016 tarihinde incelemeye başlandığı, ancak inceleme devam ederken 6736 sayılı Kanun’un 19/08/2016 tarihinde yürürlüğe girmesiyle 26/09/2016 tarihinde 6736 sayılı Yasanın matrah artırımı hükümlerinden yararlanılarak katma değer vergisi ve kurumlar vergisi yönünden matrah artırımında bulunulduğu, inceleme elemanınca Kanun’un ilgili hükümleri gereği incelemenin 07/11/2016 tarihinde kapatıldığı, Erenköy Vergi Dairesince 18/12/2017 tarihli Gelir İdaresi Başkanlığına yazılan yazıda, 6736 sayılı Kanun’un 1 seri Genel Tebliğinin A-4-4 bölümü uyarınca, düzeltme taleplerine ilişkin incelemelere devam edileceği, ancak mükelleflerin düzeltme istediği yıl için 6736 sayılı Kanun’un 5.maddesine göre matrah ve vergi artırımında bulunmaları halinde düzeltme talebinden vazgeçtikleri kabul edilerek bu tür incelemelerin sürdürülmeyeceği yolundaki düzenleme gereği, dairelerince düzeltme beyannamelerine ait tahakkukların 14/11/2016 tarihinde düzeltme fişleri ile terkin edildiği ve … takip numaralı ödeme emrinin iptal edildiği bildirilmiş, ancak ilk beyanname üzerine yapılan tahakkuklar ve … takip numaralı ödeme emri terkin edilmesine karşın bu durum … takip numaralı ödeme emrine karşı açılan davayı gören Mahkemeye davalı idare tarafından bildirilmemiş ve ödeme emri terkin edilmesine karşın Mahkemece yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararla dava reddedilmiş ve bunun üzerine Mahkeme kararı sonucu çıkan haksız çıkma zammının tahsil edilip edilmeyeceğine yönelik yaşanılan tereddütün giderilmesi için Erenköy Vergi Dairesince Gelir idaresi Başkanlığı’ndan “ödeme emrine konu tahakkukların ve ödeme emrinin terkin edildiği, ancak ödeme emrine konu davanın da reddedildiği, bu durumda haksız çıkma zammının tahsil edilip edilmeyeceği” hususunda bilgi istenilmiş, Gelir İdaresi Başkanlığı’nca … tarih ve … sayılı yazıyla “ödeme emrine karşı açılan davalarda karanın esastan verilerek reddi halinde %10 oranında haksız çıkma zammının isteneceği, ayrıca, davacının ilk düzeltme beyannamesinden sonra verdiği ikinci düzeltme beyannamesinde matrah artırımında bulunması ikinci verilen düzeltme beyannamesinin kabulü ve ilk verilen beyanname üzerine yapılan tahakkukların terkini sonucunu doğurmayacağından terkin edilen tahakkukların da davacıdan aranılması gerektiği belirtilmiş, bu süreçte davacı tarafından 17/01/2018 tarihinde vergi dairesinden borcu yoktur yazısı alınmış, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 19/09/2018 tarihli yazısı üzerine vergi dairesince terkin edilen dava konusu vergi ve cezaların sistem üzerinden yeniden tahakkuk ettirildiği, yeniden tahakkuk eden vergi ve cezaların terkin edilmesi istemiyle davacı tarafından vergi dairesine düzeltme başvurusunda bulunulduğu, başvurunun reddi üzerine de Gelir İdaresi Başkanlığına 18/03/2019 tarihinde şikayet başvurusunda bulunulması üzerine şikayet başvurusunun 12/05/2019 tarihinde tebliğ edilen … tarih ve … sayılı yazıyla reddedildiği, bunun üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 116. maddesinde vergi hatası, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak tanımlanmış ve bu hatalar, hesap hataları ve vergilendirme hataları başlığı altında 117. ve 118. maddelerde ayrı ayrı düzenlenmiş, 122. maddesinde mükelleflerin vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairelerinden yazı ile isteyebilecekleri, 124. maddesinde ise vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yoluyla Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri kurala bağlanmıştır.
6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun’un Matrah ve Vergi Artırımı başlıklı 5.maddesinin 3. fıkrasında, mükelleflerin bu fıkrada belirtilen şartlar dahilinde katma değer vergisini artırdıkları takdirde, kendileri nezdinde söz konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılamayacağı, 6736 sayılı Kanun 1 Seri Nolu Genel Tebliğ’in IV-A-4-4 bölümünde ise düzeltme taleplerine ilişkin incelemelere devam edileceği, ancak, mükelleflerin düzeltme istediği yıl için 6736 sayılı Kanunun 5. maddesine göre matrah ve vergi artırımında bulunmaları hâlinde, düzeltme talebinden vazgeçtikleri kabul edilerek bu tür incelemelerin sürdürülmeyeceği düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Erenköy Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün yazısı üzerine verilen ilk düzeltme beyannamesiyle tahakkuk eden katma değer vergisi ve fer’ilerinin davacının 6736 sayılı Kanun’dan faydalanması nedeniyle terkin edildiği, ancak daha sonra terkin edilen bu vergi ve fer’iler yeniden tahakkuk ettirilmekle birlikte bu hususun davacıya tebliğ edilmediği olayda, vegi artırımından yararlandığı anlaşılan davacı adına artırımda bulunulan vergi türleri ve dönemleri itibariyle vergi incelemesi ve tarhiyat yapılamayacağından, 213 sayılı Kanun’un düzeltme ve şikayet hükümleri kapsamında değerlendirilmesi gerekli vergi hatasının bulunduğu davayı yazılı gerekçeyle reddederek sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde hukuka uygunluk görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının BOZULMASINA, 20/12/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X)-KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar Vergi Dava Dairesi kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında, kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.