Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2020/2223 E. , 2023/1048 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/2223
Karar No : 2023/1048
TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
VEKİLİ: Av. …
2- (DAVACI) …
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, tasfiyesi tamamlanarak tüzel kişiliği sona eren …Ferforje Sanayi Ticaret Limited Şirketinin yasal defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediğinden bahisle katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca adına 2013 yılının Ocak ila Aralık dönemleri için re’sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava dilekçesinde, ilgili dönem yasal defter ve belgelerin Mahkemeye ibraz edilebileceği belirtildiğinden Mahkemelerince verilen ara kararı üzerine dosyaya sunulan defter ve belgelerin davalı idareye gönderilmesi sonucunda tanzim edilen görüş ve öneri raporunda, davacının faturalarını kayıtlarına aldığı Tasfiye Halinde … Metal Kimya İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve ile Tasfiye Halinde … Demir Çelik İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından düzenlenen sahte faturaları kayıtlarına aldığının belirtildiği, söz konusu mükellefler hakkındaki saptamalardan düzenledikleri faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varıldığı, tarhiyatın diğer kısmının hukuka uygun düşmediği gerekçesiyle cezalı vergi azaltılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
Vergi Mahkemesi kararının; dava konusu tarhiyatın, Tasfiye Halinde … Demir Çelik İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından düzenlenen sahte faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden davanın reddi ile defter ve belge ibraz etmemekten kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkralarına yöneltilen istinaf başvuruları, değinilen hüküm fıkralarının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiştir.
Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı Tasfiye Halinde … Metal Kimya İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki saptamalar düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığını göstermediğinden tarhiyatın bu şirketten alınan faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davacı istinaf başvurusu kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararının değinilen hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra tarhiyatın sözü edilen kısmı kaldırılmıştır.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, sahte olduğu iddia edilen şirketler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarının tebliğ edilmediği, dava konusu tarhiyatın hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davalı idare tarafından, davacının yasal defter ve belgelerini yasal süresi içinde mücbir sebep olmaksızın incelemeye ibraz etmediği sabit olduğundan dava konusu tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ…’ÜN DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz isteminin kabulü, davalı idare temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı idare tarafından temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, Tasfiye Halinde … Metal Kimya İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı ile defter ve belge ibraz etmemekten kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı Tasfiye Halinde … Demir Çelik İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin sahte fatura düzenlemek suretiyle komisyon geliri elde ettiğinden bahisle adına re’sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisinin kaldırılmasına dair … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K;… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunun, davacı şirket hakkındaki vergi tekniği raporundaki saptamalar, gerçek bir emtia teslimi ve hizmet ifasına dayanmaksızın komisyon karşılığı sahte fatura düzenlendiği hususunu kanıtlayıcı mahiyette olmadığı yönündeki gerekçesiyle reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı, Danıştay Üçüncü Dairesinin 17/11/2022 tarih ve E:2022/2379, K:2022/4610 sayılı kararıyla onandığından, tarhiyatın değinilen şirketten düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davacı istinaf başvurusunun reddine dair Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerekmiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idare temyiz isteminin reddine,
2. Temyiz konu Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, Tasfiye Halinde …Metal Kimya İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı ile defter ve belge ibraz etmemekten kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3.Davacı temyiz isteminin kabulüne,
4. Kararın; tarhiyatın, Tasfiye Halinde … Demir Çelik İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA, 28/03/2023 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X)-KARŞI OY :
2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde, sahte belge “gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge” olarak tanımlanmaktadır.
Davacının kanuni temsilcisi olduğu şirketin bir kısım emtia alımlarını sahte faturayla belgelendirdiği yolunda tespitler içeren görüş öneri raporuna istinaden yapılan cezalı tarhiyatın kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemleri hakkında, faturaların temin edildiği Tasfiye Halinde …Metal Kimya İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararına bu yönden katılmıyoruz.