Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2020/2177 E. , 2023/731 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/2177
Karar No : 2023/731
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin, arsa sahipleriyle imzaladığı kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği bağımsız bölüm teslimlerinin katma değer vergisine tabi olmadığından bahisle ödediği katma değer vergisinin iadesine ilişkin düzeltme başvurusunun reddi işlemine karşı açtığı davada … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla verilen merciine tevdi kararı üzerine şikayet başvurusunun zımnen reddedilmesi işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı tarafından, vergi dairesine ödendiği ileri sürülen katma değer vergilerinin iadesi istenilmekte ise de vergi dairesine nakden yapılan bir ödeme bulunmayıp, devreden katma değer vergisi tutarının azaltılmasına ilişkin işlemin mevcut bulunduğu uyuşmazlıkta vergilendirme hatasından söz edilemeyeceği sonucuna ulaşıldığından şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemde hukuka aykırılık olmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Katma değer vergisinin, yapısı itibarıyla nakden yatırılması ile emtia ve/veya hizmet alımı esnasında yüklenilmesi arasında iadesi yönünden bir fark bulunmadığı gerekçesiyle Mahkeme kararı kaldırıldıktan sonra dava konusu işlemin iptaline ve iadesi istenilen tutarın 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 112. maddesi uyarınca merciine tevdi kararı verilen … Vergi Mahkemesi’nin E:… sayılı dosyasında dava açma tarihi olan 15.11.2017 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davacıya iadesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Vergi hatasının vergiye ilişkin hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi ya da alınması olduğu dolayısıyla vergi hataları, doğrudan vergi miktarını etkileyen maddi yanlışlıklar ya da değerlendirme yanlışlıkları olduğundan ilk bakışta anlaşılan, üzerinde tartışmaya mahal vermeyen açık, basit yanlışlıklar olup hukuki değerlendirme ve yorum gerektiren hususlar vergi hatası kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, dava konusu edilen olayda vergi hatası bulunmadığından düzeltme ve şikayet yoluna gidilemeyeceği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulüyle kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Mahkemenin 08/11/2018 tarihli ara kararına davalı idarece verilen cevapta, kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği bina inşa eden davacı şirket tarafından arsa sahiplerine düzenlediği faturalarda toplam 298.522,75-TL katma değer vergisi gösterildiği, bunun sonucunda devreden katma değer vergisi tutarının beyan edilen anılan tutar kadar azaldığının belirtildiği, vergi yargısının arsa karşılığı bağımsız bölüm teslimlerinin katma değer vergisine tabi olmadığı görüşünde olduğunun tespit edildiğinden bahisle 08/09/2017 tarihinde düzeltme başvurusunda bulunulduğu, anılan başvurunun reddi üzerine açılan davada, … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla düzeltme başvurusunun reddi işlemine karşı 213 sayılı Kanun’un 116 ve devamı maddelerinde öngörülen şikayet yoluyla Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvurulması ve yetkili merci tarafından verilecek cevap üzerine dava açılması gerekirken düzeltme talebinin reddi sonrasında doğrudan açılan davada dilekçenin merciine tevdiine karar verilmesi üzerine dava dilekçesi ve eklerinin idari merci olan Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na tevdii edilmesi üzerine şikayet başvurusunun zımnen reddedildiği anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 116. maddesinde vergi hatası, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak tanımlanmış ve bu hatalar, hesap hataları ve vergilendirme hataları başlığı altında 117. ve 118. maddelerde ayrı ayrı düzenlenmiş, 122. maddesinde mükelleflerin vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairelerinden yazı ile isteyebilecekleri, 124. maddesinde ise vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yoluyla Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bu kurallara göre düzeltme yolu; vergiye ilişkin hesaplarda; matrah ve miktar hatası bulunması yahut mükerrer vergi istenmesi şeklinde, vergilendirmede ise mükellefin şahsında, mükellefiyetle, verginin mevzuunda ve döneminde yapılmış hataların varlığı halinde izlenebilecek bir idari başvuru yolu olup vergi yükümlülerince vergi idaresine yapılan her başvuru nedeniyle düzeltme yolunun izlendiği düşünülemeyeceği gibi vergilendirmeye ilişkin bir olayın düzeltme ve şikayet yoluyla yargı önüne getirilebilmesi ve vergi hatasının varlığından söz edilebilmesi için, hukuksal sorun olarak çözümlenmesi gerekmeyen açık ve mutlak bir hata bulunduğunun belirlenmesi gerekir.
Bu bakımdan, yalnızca süresinde açılacak davada incelenme olanağı bulunan iddialarla yapılan başvuru, 213 sayılı Kanun’un 117. ve 118. maddelerinde tanımlanan hesap ve vergilendirme hatalarından hiçbirinin konusuna girmeyip hukuki bir ihtilaf oluşturduğundan, başvuruyu düzeltme kapsamında görerek aksi yöndeki gerekçeyle işlemi iptal eden Dava Dairesi kararının bozulması gerekmiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu Dava Dairesi kararının BOZULMASINA, 09/03/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X)-KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar bozulması istenen Vergi Dava Dairesi kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında istemin kabulünü gerektirecek durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ve temyize konu kararın onanması gerektiği oyuyla Karara katılmıyorum.