Danıştay 3. Daire Başkanlığı         2020/1456 E.  ,  2022/5582 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/1456
Karar No : 2022/5582

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) … Makina Kimya Madeni Yağ Petrol ve Petrol Ürünleri Pazarlama Sanayi Ticaret
Anonim Şirketi
VEKİLİ: Av. …
2- (DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı …
VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından 2013, 2016 ve 2017 yılları hesap ve işlemlerinin incelenmesi devam ederken vergi müfettişi tarafından hesaplanan 4.339.697,87-TL tutarındaki kamu alacağı nedeniyle Vergi Dairesi Başkanlığının 14/09/2018 tarihli oluruna istinaden 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 17. maddesi uyarınca alınan ve başka bir teminatın iadesine yönelik başvuru neticesinde davalı idarenin … tarih ve … sayılı “ihtiyati tahakkuka ilişkin olur” alındığı yönündeki yazısıyla öğrenilen ihtiyati tahakkuk işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davalı idare tarafından sunulan savunma dilekçesinde, davacı şirketin 2017 yılına ilişkin olarak özel tüketim vergisi teminatının iadesi talebinin reddedildiği, davacı şirketin ibraz etmiş olduğu teminat mektupları miktarı önerilen ihtiyati tahakkuk miktarını karşılamadığından teminat çözümü işleminin yapılamadığı, davacı hakkında önerilen tarhiyatın 4.339.697,87-TL, teminat mektubunun ise 750.350,00-TL olması nedeniyle vergi alacağının tehlikeye düşeceği ileri sürüldüğünden, davacı şirket tarafından davalı idareye ibraz edilen 750.350,00-TL’lik teminat mektubunun, amme alacağının güvence altına alınmasına ilişkin hükümlerle halihazırda sağlanmak istenen hukuki himayeyi davalı idare nezdinde sağladığı sonucuna varılarak, sözü edilen kısım bakımından 6183 sayılı Kanun’un 17. maddesi uyarınca uygulanan ihtiyati tahakkuk işleminde hukuka uyarlık görülmediği, 750.350,00-TL’ yi aşan kısmın ise yasada belirtilen ihtiyati tahakkuk işleminin gerçekleşmesine yönelik şartlara uygun tesis edildiği gerekçesiyle, dava konusu işlemin 750.350,00-TL lik teminata ilişkin kısmı iptal edilmiş, bu miktarı aşan kısım yönünden dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularının, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, 6183 sayılı Kanun’un teminat istenilmesine ilişkin hükümlerine uygun şartlar bulunmadığından ihtiyati tahakkuk yapılamamayacağı, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359.maddesi kapsamında bir inceleme olmadığı, tahakkuk ettirilen tutara nasıl ulaşıldığına yönelik somut bir saptama yapılmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davalı idare tarafından, davacı hakkında yürütülen incelemede bilerek sahte fatura kullandığının somut delilleriyle ortaya konulduğu, davacının sürekli adres değiştirdiği ve faaliyet konularıyla uyuşmayan fatura aldığı ve fatura düzenlediği, mükellefiyeti re’sen terkin edilen firmalardan mal aldığını beyan ettiği, dava konusu ihtiyati tahakkuk işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI: Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ…’ÜN DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz isteminin reddi, davalı idare temyiz isteminin ise kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirketin 2013, 2016 ve 2017 yılları hesap ve işlemlerinin incelenmeye başlandığı, inceleme devam ederken vergi müfettişi tarafından … tarih ve … sayılı yazıyla, yazı ekinde yer alan tabloda gösterilen toplam 4.339.697,87-TL tutarındaki amme alacağının Vergi Dairesi Başkanlığı’ndan alınan 14/09/2018 tarihli olura istinaden 6183 sayılı Kanun’un 17. maddesinin 1. bendi gereğince ihtiyaten tahakkuk ettirildiği ve aynı yasanın 13. maddesinin birinci fıkrasının (1) bendi uyarınca ihtiyati haciz kararı alındığı, davacı şirketin ithalatını gerçekleştirdiği baz yağların civata ve somun gevşetme müstahzarı üretiminde kullanılması neticesinde özel tüketim vergisi için davalı idareye ibraz edilmiş olunan teminat mektubunun iadesi için davalı idareye yapılan başvuru sonucunda, davalı idarenin … tarih ve … sayılı işlemi ile ihtiyati tahakkuk kararının alındığının öğrenilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 9. maddesinin birinci fıkrasında, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 344. maddesi uyarınca vergi ziyaı cezası kesilmesini gerektiren haller ile 359. maddesinde sayılan hallere temas eden bir amme alacağının salınması için gerekli muamelelere başlanmış olduğu takdirde vergi incelemesine yetkili memurlarca yapılan ilk hesaplara göre belirtilen miktar üzerinden tahsil dairelerince teminat isteneceği, 13. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, 9. madde gereğince teminat istenmesini mucip hallerin mevcut olması halinde hiçbir müddetle mukayyet olmaksızın ihtiyati haczin derhal tatbik olunacağı, 17. maddesinde, 13. maddenin 1, 2, 3 ve 5. bentlerinde yazılı ihtiyati haciz sebeplerinden birisinin mevcut olması, mükellef hakkında 110. madde gereğince takibata girişilmesi, teşebbüsün muvazaalı olduğu ve hakikatte başkasına aidiyeti hakkında delil elde edilmesi hallerinden birinin varlığı halinde vergi dairesi müdürünün yazılı talebi üzerine defterdar ve/veya vergi dairesi başkanının mükellefin henüz tahakkuk etmemiş vergi ve resimlerinden Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilecek olanlarla bunların zam ve cezalarının derhal tahakkuk ettirilmesi hususunda yazılı emir verebileceği hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafından temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; dava konusu ihtiyati tahakkuk işleminin, 750.350,00-TL tutarını aşan kısmına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Davacı hakkında, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 9. maddesinin birinci fıkrasındaki teminat isteme koşulunun oluştuğundan dolayısıyla teminat istenmesini mucip hallerin mevcut olması halinde hiçbir müddetle mukayyet olmaksızın ihtiyati haczin derhal tatbik olunacağına ilişkin 13. maddenin birinci fıkrasının (1) bendine yollama yapan 17. madde uyarınca ihtiyati tahakkuk kararı alınmasına rağmen, dava konusu ihtiyati tahakkuk işlemiyle ilgisi bulunmayan, daha önce alınmış 750.350,00-TL tutarındaki teminat esas alınmak suretiyle verilen Vergi Mahkemesi kararının dava konusu ihtiyati tahakkuk işleminin, 750.350,00-TL tutarındaki kısmının iptaline yönelik hüküm fıkrasına yöneltilen davalı idare istinaf başvurusunu reddeden Vergi Dava Dairesi kararının değinilen hüküm fıkrası hukuka uygun bulunmamıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin reddine,
2.Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; dava konusu ihtiyati tahakkuk işleminin, …-TL tutarını aşan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Davalı idare temyiz isteminin kabulüne,
4. Kararın; dava konusu ihtiyati tahakkuk işleminin, …-TL tutarındaki kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca … TL maktu harç alınmasına,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine 20/12/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.