Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2020/1187 E. , 2023/469 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/1187
Karar No : 2023/469
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Yapı Alüminyum ve Cam Sanayi Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı tarafından, bir kısım faturaların kayıtlardan çıkarılarak ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannamesi sonrası iadesi gereken katma değer vergisindeki azalmaya bağlı olarak ortaya çıkan haksız iadenin geri alınması amacıyla 2016 yılının Mayıs dönemi için re’sen salınan katma değer vergisi ile tekerrür hükümleri uyarınca artırılarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının 2016 yılının Mayıs dönemine ilişkin iade talebi vergi dairesince yerine getirildikten sonra davalı idarenin … tarih ve E… sayılı yazısı ile … Hırdavat İş Güvenliği Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalarının sahte olduğundan bahisle kayıtlardan çıkarılmasının istendiği, davacı tarafından 2016 yılının Mayıs dönemi için değinilen mükelleften alınan faturalar kayıtlardan çıkarılarak ihtirazi kayıtla 03/01/2018 tarihli düzeltme beyannamesi verildiği, söz konusu faturaların kayıtlardan çıkarılmasıyla indirilecek katma değer vergisi tutarındaki azalmaya bağlı olarak iade alınabilecek tutarın da azaldığı gözetilerek haksız iade alındığından bahisle dava konusu tarhiyatın yapıldığının anlaşıldığı olayda, davacının, ihtirazi kayıtla verdiği beyanname üzerine tahakkuk eden vergi, hesaplanan gecikme faizi ve kesilen vergi ziyaı cezasına karşı açılan davada, … Vergi Mahkemesinin vergi ve gecikme faizini iptal eden ve vergi ziyaı cezasını kaldıran … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunu inceleyen … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile istinaf başvurusu kabul edilerek davanın reddine karar verildiği görüldüğünden, indirilecek katma değer vergisi tutarının düzeltme beyannamesine istinaden azalması nedeniyle salınan vergide hukuka aykırılık bulunmadığı, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 344. maddesinin üçüncü fıkrasında, kanuni süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için bu madde uyarınca kesilecek cezanın yüzde elli oranında uygulanacağının düzenlendiği, dava konusu tarhiyat, düzeltme beyannamesi üzerine yapıldığından, vergi ziyaı cezasının vergi aslının yüzde ellisi oranında olması gerektiği, 2013 yılının Mayıs dönemine ilişkin olup 2014 yılında kesinleşen vergi ziyaı cezasının uyuşmazlığa konu tarhiyatta tekerrüre esas alınmasında hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle, dava, katma değer vergisi, vergi aslının yüzde elli oranına isabet eden vergi ziyaı cezası ve vergi ziyaı cezasının tekerrür nedeniyle artırılan kısmı yönünden reddedilmiş, vergi ziyaı cezasının vergi aslının yüzde ellisini aşan kısmı kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İhtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk eden vergi, hesaplanan gecikme faizi ve kesilen vergi ziyaı cezasına karşı açılan dava süresinden sonra verilen düzeltme beyannamesi üzerine tahakkuk eden vergiye karşı açılan davanın incelenemeyeceği gerekçesiyle usul yönünden reddedildiğinden Vergi Mahkemesinin gerekçesinin yerinde olmadığı, davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … Hırdavat İş Güvenliği Ticaret Limited Şirketi hakkındaki vergi tekniği raporundaki tespitler düzenlediği faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığını gösterdiğinden, bu faturaların kayıtlardan çıkarılmasıyla verilen düzeltme beyannamesi üzerine oluşan beyan tablosu uyarınca salınan katma değer vergisinde hukuka aykırılık bulunmadığı, 2013 yılının Mayıs dönemine ilişkin olup 2014 yılında kesinleşen vergi ziyaı cezasının uyuşmazlığa konu tarhiyatta tekerrüre esas alınmasında hukuka aykırılık görülmediğinden, istinaf başvurusu belirtilen gerekçeyle reddedilmiştir.
Dava konusu vergi ziyaı cezası, haksız iade alınmasına dayandığından, vergi ziyaı cezasının yüzde elli oranında uygulanmasını gerektiren sebep bulunmadığı gerekçesiyle davalı idare istinaf başvurusu kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararının, vergi ziyaı cezasının vergi aslının yüzde elli oranını aşan kısmına ilişkin hüküm fıkrası kaldırılarak dava değinilen kısım yönünden reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Faturaların düzenlendiği dönemde … Hırdavat İş Güvenliği Ticaret Limited Şirketi’nin faaliyette olduğu, değinilen mükellef hakkındaki olumlu tespitlerin göz ardı edildiği, haklarında herhangi bir inceleme yapılmadığı, eksik incelemeyle karar verildiği, tekerürre esas alınan cezanın mali müşavirlerince matrah ve tutarda hata yapılması nedeniyle verilen düzeltme beyannamesi üzerine kesildiği, uyuşmazlığa konu tarhiyatta tekerrüre esas alınamayacağı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü ile tekerrür nedeniyle artırılan vergi ziyaı cezasının, daha önce kesinleşerek tekerrüre esas alınan vergi ziyaı cezası tutarını aşan kısmı yönünden kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
2016 yılının Mayıs dönemine ilişkin katma değer vergisi iadesi alan davacının, davalı idarenin müeyyideli yazısı üzerine aynı dönem için … Hırdavat İş Güvenliği Ticaret Limited Şirketi’nden aldığı faturaları kayıtlarından çıkararak düzeltme beyannamesi verdiği, değinilen faturaların kayıtlardan çıkarılmasıyla indirilecek katma değer vergisi tutarındaki azalmaya bağlı olarak iade alınabilecek tutarın da azaldığı gözetilerek haksız iade alınması sebebiyle adına katma değer vergisi salındığı ve tekerrür hükümleri gereği artırılarak bir kat vergi ziyaı cezasının kesildiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
26/10/2021 tarih ve 31640 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 38. maddesiyle 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 339. maddesi, ”Vergi ziyaına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, vergi ziyaı cezasında cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren beşinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar, usulsüzlükte cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren ikinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası yüzde elli, usulsüzlük cezası yüzde yirmibeş oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Şu kadar ki, artırım tutarı kesinleşen cezadan (kesinleşen birden fazla ceza olması durumunda bunlardan tutar itibarıyla en yükseğinden) fazla olamaz.” şeklinde değiştirilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Ceza hukukunun genel ilkelerinden olan lehe kanun ilkesi gereğince faile ceza öngören bir kanunda sonradan yapılan bir değişiklikle, eski cezaya nazaran daha hafif bir ceza kesilmesi öngörülmüşse, faile daha hafif olan ceza uygulanacağından, bir başka anlatımla uyuşmazlık konusu vergi ziyaı cezasının tekerrür hükümleri gereğince artırımlı olarak uygulanması için gerekli koşulların varlığı halinde 213 sayılı Kanun’un kuralına yukarıda yer verilen yeni düzenlemesi uyarınca vergi ziyaı cezasının, tekerrür nedeniyle artırılan bölümü tekerrüre esas alınan ceza tutarını aşamayacağından, Vergi Mahkemesince, yazılı gerekçeyle vergi ziyaı cezasının tekerrüre isabet eden kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine dair Vergi Dava Dairesi kararının değinilen hüküm fıkrasının tekerrüre ilişkin yeni yasal düzenleme kapsamında yeniden bir değerlendirme yapılarak karar verilmek üzere bozulması gerekmiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Kararın; vergi ziyaı cezasının tekerrüre isabet eden kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca nispi harç alınmasına, 23/02/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.