Danıştay 3. Daire Başkanlığı         2019/5114 E.  ,  2020/6596 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/5114
Karar No : 2020/6596

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Taşımacılık Liman Hizmetleri Turizm Ticaret Limited Şirketi
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …, Av. …

İSTEMİN KONUSU :Danıştay Dokuzuncu Dairesinin bozma hükmü uyarınca davayı yeniden inceleyen … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirmesi nedeniyle bu faturalara konu katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2010 Şubat ila Aralık dönemleri için re’sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 353. maddesinin 1. bendi ve mükerrer 355. maddesinin 4. fıkrası gereğince kesilen özel usulsüzlük cezalarının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Dokuzuncu Dairesince Vergi Mahkemesi kararının, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesinin 4. fıkrası gereğince kesilen özel usulsüzlük cezası yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının bozulması üzerine söz konusu bozma hükmüne uyularak Mahkemelerince verilen ara kararıyla davalı idareden cezaya konu ödemelerle ilgili bilgi belge istenmesi üzerine dosyaya sunulan belgelerin incelenmesinden, davacının faturalarını kayıtlarına intikal ettirdiği … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi’ne yapılan ödemelere ilişkin olarak banka dekontlarında … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi adına mahsuben” ibaresinin yer aldığı, alacaklı kısmında ise … Petrol Ürünleri Limited Şirketi’nin isminin bulunduğu, şirket yetkilisinin, dekontların alacaklı kısmında adı geçen bu şirkete … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi’nden olan alacaklarına mahsuben ödeme yapıldığını ifadesinde belirttiği, dolayısıyla yapılan ödemelerin banka kanalıyla gerçekleştirildiğinin kanıtlandığı, … Petrol Ürünleri … Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden alınan faturalara konu emtiaya yönelik ödemenin 8.000,00-TL’yi aşan kısmının 6 adet tahsilat makbuzunda belirtilen 19 adet müşteri çekiyle yapıldığı anlaşıldığından, kesilen cezada hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle söz konusu özel usulsüzlük cezası kaldırılmıştır.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının, … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi’ne olan ödemelerinin 461.390,47 TL’lik kısmını, … Petrol Ürünleri … Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ne olan ödemelerinin ise tamamını banka ve benzeri finans kurumlarını aracı kılmadan yaptığı sabit olduğundan kesilen cezanın hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cezaya konu ödemelerin banka aracılığıyla yapıldığı hususu belgelerle ortaya konulduğundan istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ:Temyiz isteminin kısmen kabulü ile Mahkeme kararının; cezanın … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi’ne yapılan ödemelerden kaynaklanan kısmı yönünden bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı tarafından, … Petrol Ürünleri … Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ne yapılan ödemelerin tamamının ve … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi’ne yapılan ödemelerin bu şirketin … Petrol Ürünleri Limited Şirketi’ne olan borcuna mahsuben … Petrol Ürünleri Limited Şirketi’ne banka kanalıyla ödenen kısmı hariç olmak üzere diğer ödemelerinin banka ve finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik edilmediği yolundaki tespitleri içeren vergi inceleme raporu uyarınca 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesinin 4. fıkrası uyarınca özel usulsüzlük cezasının kesildiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 257. maddesinin 2. bendinde, Maliye Bakanlığının, mükelleflere muameleleri ile ilgili tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etmeleri zorunluluğunu getirmeye ve bu zorunluluğun kapsamını ve uygulamaya ilişkin usul ve esaslarını belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmış, bu maddenin verdiği yetki uyarınca çıkarılan Tebliğe göre uyuşmazlık döneminde belirlenen tutarı aşan ödemelerin banka veya finans kurumları aracılığıyla yapılması zorunlu kılınmıştır.
Aynı Kanun’un mükerrer 355. maddesinin 4. fıkrasında tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflere, her bir işlem için bu maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın % 5’i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu yapılan Vergi Mahkemesi kararının; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesinin 4. fıkrası gereğince kesilen cezanın, … Petrol Ürünleri … Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ne yapılan ödemelerden kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Söz konusu cezanın dayanağı olan vergi inceleme raporunda; davacının … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi’ne yapacağı ödemelerin bir kısmını … Petrol Ürünleri Limited Şirketi’ne, … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi’nden olan alacaklarına mahsuben banka kanalıyla yaptığı, bu durumun dekontların açıklamalarında ve şirket yetkilisinin ifadesinde belirtildiği, aksi de ispatlanamadığından davacı lehine olmak üzere bu ödemelerin cezaya esas alınmadığı görülmektedir.
Mahkemece, Danıştay Dokuzuncu Dairesinin bozma hükmü uyarınca verilen ara kararıyla yalnızca davalı idareden bilgi belge sunulmasının istenmesiyle, idarece dosyaya sunulan ve ceza kesilmeyen ödemelerin dekontları hükme esas alınmış olup, davacıdan cezanın kesilmesine neden olan ödemelere ilişkin olarak kanıt sunması istenerek yapılacak inceleme ve değerlendirme neticesinde ulaşılacak sonuca göre yeniden karar verilmek üzere, değinilen cezanın … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi’nden alınan emtiaya ilişkin ödemelerden kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 355. maddesinin 4. fıkrası gereğince kesilen cezanın, … Petrol Ürünleri … Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ne yapılan ödemelerden kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Kararın; söz konusu cezanın, … Nakliyat Turizm İthalat İhracat Petrol Ürünleri İnşaat Sanayi Limited Şirketi’ne yapılan ödemelerden kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
6. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
7. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen)
54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 29/12/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY:
213 sayıl Vergi Usul Kanunu’nun 108.maddesinde, tebliğ olunan vesikaların, esasa müessir olmayan şekil hatalarından dolayı hukuki kıymetlerini kaybetmeyeceği, yalnız vergi ihbarı ile ilgili vesikalarda mükellefin adının, verginin nevi veya miktarının, vergi mahkemesinde dava açma süresinin hiç yazılmamış olması veyahut bu vesikaların görevli bir makam tarafından tanzim edilmemiş bulunmasının vesikayı hükümsüz kılacağı düzenlenmiştir.
Hukuk devletinde idari işlemlerin dayanağının ve gerekçesinin gösterilmesi hem idari işlem tesisi sırasında keyfiliğin önlenmesi, belli bir düzen ve disiplinin sağlanması hem de haklarında idari işlem tesis edilenlerin bunun nedenini daha kolay anlayıp, yasal haklarını kullanabilmeleri veya gerekli önlemleri alabilmeleri bakımından özel bir önem taşımaktadır.
Buna göre ihbarnamelerin kanunda yazılı şekil unsurlarını taşıması da bu ilkenin bir gereğidir. İhbarname içeriği kamu alacağının niteliğinin tayinine yarayacak hususların ihbarnameyle borçlunun bilgisine sunulmasıyla borçlu, hangi alacak için takip edildiğini öğrenerek buna karşı kullanabileceği savunma sebeplerine göre mercilere başvurmak veya takibin devamına izin vermek yollarını kullanabilecektir. Alacağın niteliği ve yasal dayanağının tayinine imkan verecek gerekli bilgileri taşımayan ihbarnamenin, borçluya bu olanağı sağlayacağını ve kanuna uygun olduğunu söylemek mümkün değildir.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu edilen ihbarnamede özel usulsüzlük cezasının dayanağı olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesinin 1. fıkrasının 1. bendinin yazıldığı, ancak söz konusu ihbarnamenin dayanağı vergi inceleme raporunda aynı Kanun’un mükerrer 355. maddesinin 4. bendi uyarınca ceza kesilmesi önerildiği anlaşıldığından, bu haliyle ihbarnamenin Kanuna uygun düzenlendiği sonucuna ulaşılamayacağından temyiz isteminin bu gerekçeyle reddi gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.