Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2016/10580 E. , 2019/4498 K.KDVK md. 17/4. Medeni Kanun:704, ihale yoluyla satın alınan üst hakkının taşınmaz niteliğinde olması nedeniyle katma değer vergisi kanunu’nun 17/4 kapsamında kalması.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/10580
Karar No : 2019/4498
TEMYİZ EDEN (DAVALI) :
VEKİLİ :
KARŞI TARAF (DAVACI) :
VEKİLİ :
İSTEMİN KONUSU: …. Vergi Mahkemesinin… tarih ve E:…, K:… sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, … İcra Müdürlüğünün Tal. No: sayılı dosyasından ihale yoluyla satın aldığı üst hakkı nedeniyle yüklendiği ve mülkiyeti hazineye ait olan taşınmazlara ilişkin tesis edilecek irtifak haklarının katma değer vergisinden müstesna olduğu, irtifak hakkının önceki sahibi olan müflis şirket aktifinde iki yıl süreyle kaldığı ihtirazı kaydıyla ödenen katma değer vergisi ile damga vergisinin yasal faiziyle iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17. maddesinin 4. fıkrasının (r) bendinde, kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerin katma değer vergisinden istisna olduğu, tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar ile kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümlerin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 704. maddesi kapsamında taşınmaz mülkiyetinin konusunu oluşturdukları, buna göre taşınmaz ticaret yapmayan kurumların en az iki yıl tam süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışı yoluyla gerçekleştirilen devir ve teslimlerin katma değer vergisinden istisna olduğu, tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli hakların satışının taşınmaz satışı kapsamında bulunduğu, istisna hükmünün kurumların mali yapılarının güçlendirilmesi amacıyla herhangi bir kısıtlamada bulunmaksızın, taşınmazların devirlerinin rızaen veya icra yoluyla satışı olarak ayrım yapmadan, taşınmazların satış suretiyle gerçekleştirilen devir ve teslimler için öngörüldüğü, bu durumda mülkiyeti hazineye ait olan taşınmaz üzerinde 15/12/1982 tarihinde… Anonim Şirketi adına tesis edilen üst hakkının satış tarihi itibarıyla anılan şirketin aktifinde iki yıldan fazla kaldığı göz önüne alındığında; üst hakkının icra yoluyla davacıya satışının istisna kapsamında kalması sebebiyle yersiz tahsil edilen katma değer vergisinin bu husustaki genel hükümleri içeren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’da öngörülen faiz uygulanarak davacıya iadesi gerektiği, tahsil edilen damga vergisi yönünden ise herhangi bir istisna düzenlemesinin mevcut olmadığı gerekçesiyle tahakkuk eden vergi kaldırılarak fazladan ödenen tutarın yasal faiziyle birlikte iadesine hükmedilmiş, damga vergisi yönünden ise dava reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İcra müdürlüğünce verilen icra dairelerince yapılan satışlara ait katma değer vergisi beyannamesine istinaden yapılan tahakkuk ve tahsil işlemlerinin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen hüküm fıkrası usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri değinilen hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. …. Vergi Mahkemesinin… tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyize konu hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 24/06/2019 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X)- KARŞI OY:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17. maddesinin 4. fıkrasının (r) bendinde, kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler ile bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimlerinin katma değer vergisinden istisna olduğu, ancak istisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları gayrimenkul ve iştirak hisselerinin teslimlerinin istisna kapsamı dışında olduğu hükme bağlanmıştır.
5821 sayılı Kanun’un 33. maddesiyle eklenen hükmün 725 sayılı Komisyon Raporunda yer alan gerekçesinde, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17. maddesinin (4) numaralı fıkrasına (r) bendi eklenerek kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile gayrimenkullerinin satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimleri, bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık gayrimenkul ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimleri istisna kapsamına alındığı, düzenleme, kurumların mali yapılarını güçlendirme ve bankaların alacaklarının tahsilini hızlandırma amacını taşıdığı, bu nedenle istisna uygulamasına bu amaca uygun düşecek sınırlamalar getirildiği, buna göre, istisna, kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hissesi ve gayrimenkullerin satışı suretiyle gerçekleşen devir ve tesliminde uygulanabileceği, bankalara borçlu olanlar ile kefillerinin iştirak hisseleri ile gayrimenkullerinin müzayede yoluyla yapılanlar dahil devir ve teslimleri ise mali sektörün özelliği göz önüne alınarak bu şartın dışında tutulduğu belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, dava, …. İcra Müdürlüğünün Tal. No:… sayılı dosyasından, ihale yoluyla satın aldığı taşınmaz nedeniyle yüklendiği ve irtifak hakkının önceki sahibi olan şirket aktifinde iki yıl süreyle kaldığından katma değer vergisi istisnasına tabi olması nedeniyle icra müdürlüğüne ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerinden 2015 yılının Mayıs dönemi için tahakkuk ettirilen katma değer vergisine karşı açılmıştır.
Anılan mevzuat hükmü ve madde gerekçesi ile birlikte değerlendirildiğinde katma değer vergisi istisnasının birinci koşulu, taşınmazın iki tam yıl aktifte kayıtlı olarak kalmasıdır. İkinci koşulu ise iki tam yıl aktifte kalan taşınmazın serbest piyasa yoluyla satışının gerçekleşmesidir.
Müzayede mahallinde satışların ise sadece bankalara borçlu olanların borçlarına karşılık taşınmazların bankalara devir ve tesliminde uygulanacağı açıktır.
Bu durumda, ihale yoluyla satın alınan taşınmaz nedeniyle yüklenilen ve ihtirazi kayıtla verilen 2015 yılının Mayıs dönemine ilişkin tahakkuk ettirilen katma değer vergisinin istisna kapsamında bulunmadığı anlaşıldığından, davalı idare temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının, tahakkuk eden katma değer vergisinin kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyorum.