3. Daire         2003/4016 E.  ,  2004/1120 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2002/381
Karar No: 2004/1120

Temyiz Eden : Ziyapaşa Vergi Dairesi Müdürlüğü-ADANA
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : İnşaat taahhüt işi yapan davacının 1998 yılı işlemleri incelenerek biten işlerle ilgili olarak sonradan gider kaydı bulunması, sahte gider faturası kaydedilmesi nedeniyle maliyetinin gerçeği yansıtmadığı, iş makinası satış bedelini düşük gösterdiği görüşüyle hasılatın %20’sinin safi kar olacağı yaklaşımıyla belirlenen tutara, iş makinaları için eksik düzenlendiği belirtilen tutarın eklenmesiyle takdir olunan matrah farkı üzerinden adına re’sen salınan ağır kusur cezalı kurumlar vergisi ve fon payını; defter belge kayıtlarının maliyet tespitine engel olmadığı, giderlerin fazla gösterilmediği yönündeki iddialarının araştırılması amacıyla getirtilen defter ve belgeleri üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesiyle davacının kayıtlarının tek düzen hesap planına uygun tutulduğu, her bir inşaatın maliyetinin defter ve belgelerden saptanabildiği, genel giderler arasında çok düşük yüzdeyi teşkil edecek oranda gerçeği yansıtmayan fatura bulunmasının bu inşaatların gerçek maliyetini tespite engel teşkil etmeyeceğinin tespit edildiği, bilirkişi raporuna karşı vergi idaresince itirazda bulunulmuş ise de; işin bitiminden sonra fatura alınması veya bazı gerçeği yansıtmayan faturaların gider kaydedilmesi inşaatların maliyetinin tespitine mani olmayacağı, bu giderlerin maliyetlerden çıkarılması yerine hasılatın %20’sinin kar olduğunun kabulü suretiyle matrah farkı yaratılamayacağından rapora yönelik itiraza itibar edilmediği, alıcısı nezdinde karşıt incelemeye gidilmeden, makinaların hali hazır durumu, yıl içi fiyat düşmeleri dikkate alınmadan … bildirdiği bedele göre iş makinalarının düşük bedelle satıldığı sonucuna varılamayacağı gerekçesiyle kaldıran … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; farklı işlere ait maliyetlerin birbirinin yerine kaydedilmesi, gider belgeleri içinde sahte faturalar bulunması, işin bitiminden sonra gider kayıtları yapılması maliyetin tespitini engellediğinden, iş makinaları için düşük bedelli fatura düzenlendiğinden yapılan tarhiyatın yasaya uygun olduğu ileri sürülerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Sahte olduğu tespit edilen faturalar ile Kasım/1998 döneminde biten …Sulama Göleti işinin maliyetine dahil edilen 1.12.1998 ve 28.12.1998 tarihli motorin faturalarının çıkarılarak matrahın azaltılması gerekirken hasılatın %20’sinin safi kar olacağı yaklaşımının uygulanmasını gerektiren şartların bulunmadığı gerekçesiyle tarhiyatın bu matrah farkına ilişkin kısmının kaldırılmasına yönelik temyiz isteminin kabulü ile kararın söz konusu hüküm fıkrasının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Savcı : …
Düşüncesi : İnşaattaahhüt işi yapan davacı şirketin uyuşmazlık dönemi işlemlerinin incelenmesi sonucu düzenlenen inceleme raporuna dayanılarak adına re’sen yapılan cezalı tarhiyata karşı açılan davayı kabul eden vergi mahkemesi kararı temyiz edilmiştir.
Davacı şirketin,… Sulama Göleti İnşaatına gider kaydettiği …ve …Limited.Şirketi tarafından düzenlenen faturaların belli komisyon karşılığında içeriği itibariyle yanıltıcı olarak düzenlendiğinin mahkemece de kabul edildiği, yine bu inşaat işinin tamamlanmasından sonra alınan 15.123.098.143.- liralık motorin faturasının gider yazıldığının sabit bulunduğu ve yıl içinde satışa konu edilen iş makinalarının … alınan ortalama satış bedelinden düşük bedelle fatura edildiği tesbit edilmiştir. Bu tespitler davacı şirkete ait defter ve kayıtların gerçeği yansıtmadığını gösterdiğinden, inşaatlardan elde edilen istihkak tutarının % 20’sinin net kar olarak kabul edilmesi ve odaca bildirilen ortalama satış bedelinin esas alınmasıyla takdir edilen matrah farkı üzerinden re’sen yapılan tarhiyatta kanuna aykırılık bulunmadığından, giderlerin gerçek miktarının araştırılması yerine hasılatın % 20 sinin kar kabul edilmesi yöntemiyle re’sen cezalı tarhiyat yapılamayacağı, satışa konu iş makinasının bedelinin tesbitinde … görevli olmadığı gerekçesiyle davanın kabulü yolunda verilen kararda hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile temyize vergi mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Maliyetlerinin tespitinin mümkün olmadığı, iş makinaları satış bedelini düşük gösterdiği yolunda düzenlenen inceleme raporuna göre davacı adına yapılan cezalı tarhiyatı kaldıran vergi mahkemesi kararı temyiz edilmiştir. İş makinaları satış bedelinin düşük gösterilmesinden kaynaklanan matrah farkı üzerinden yapılan tarhiyatın kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrası aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup ileri sürülen iddialar kararın sözü edilen hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 134’üncü maddesinde vergi incelemesinin, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, saptamak ve sağlamak amacını taşıdığı belirtilmiş, inceleme esnasında lüzum görülen hallerde vergilendirme ile ilgili defter ve hesap durumlarının ayrıca tutanaklar ile tespit ve tevsik olunabileceği, ilgililerin itiraz ve mülahazaları varsa bunların da tutanağa geçirileceği 141’inci maddede kurala bağlanmıştır.
1998 yılında … hafriyat işini taahhüt ederek aynı yılın Kasım ayında bu işi tamamlayan davacının 1.12.1998 ve 28.12.1998 tarihli 15 milyar lira civarında motorin alışına ilişkin faturaları söz konusu işin maliyetine dahil ettiği inceleme raporu eki tutanakla saptanmış aynı işin maliyetine dahil edilen 1.087.840.000 liralık nakliye giderine ilişkin 30.6.1998 tarihli faturayı düzenleyen … 6.9.1995 tarihinde mükellefiyetine son verdiği, 391.200.000 liralık nakliye faturasına ilişkin 31.7.1998 tarihli faturanın düzenleyicisi … Nakliyat Ticaret Limited Şirketinin ise hakkında düzenlenen 1.8.1999 tarih ve … sayılı raporla 30.6.1998 tarihinden sonra fiziksel hafriyat ve nakliye işi yapacak aracı bulunmadığı için bu tarihten sonraki dönemlere ilişkin faturalarının sahte olduğu belirlenmiştir. İnceleme elemanının bu tespitleri maliyetin belirsizliğini değil giderlerin hukuka aykırı olarak yükseltildiğini gösterdiğindan hasılatın %20’sinin safi kar olacağı yaklaşımıyla matrah takdir edilmesinde yasaya uygunluk görülmemiş ise de; eleştirilen bu fatura tutarlarının dönem giderlerinden çıkarılması sonucu diğer maliyet unsurları dikkate alınarak gerçek maliyet belirlendikten sonra vergilendirilecek kazancın saptanması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken safi kazancın tespit şeklinin yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle tarhiyatın kaldırılması yolunda verilen vergi mahkemesi kararının bu matrah farkına ilişkin hüküm fıkrasında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kısmen kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının … Sulama Göleti işinin maliyetine işin bitiminden sonra dahil edilen faturalar ile sahte faturalara ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına, iş makinaları satış bedelinin düşük gösterilmesinden kaynaklanan tarhiyatın kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yönelik temyiz isteminin ise reddine ve kararın sözü edilen hüküm fıkrasının onanmasına 492 sayılı Harçlar Kanununun 13’üncü maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine 21.4.2004 gününde, oyçokluğuyla karar verildi.
X.K A R Ş I O Y :
Davacı, aktifinde kayıtlı iki adet iş makinasını 2.3.1998 tarih ve …. numaralı fatura ile toplam … milyar liraya satarak yasal defterlerine kaydetmiştir. Kullanılamaz durumda olduğu kanıtlanamayan, piyasa kıymetleri toplamının …. milyar lira olduğu belirlenen iş makinaları satış karının gizlendiğinin açıkça saptanmış olması karşısında, davacı hakkında yapılan vergilendirmenin söz konusu kısmını yazılı gerekçe uyarınca kaldıran vergi mahkemesi kararının sözü edilen hüküm fıkrasının da bozulması gerektiği görüşüyle karara katılmıyorum.