3. Daire         2002/1071 E.  ,  2004/909 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2002/1071
Karar No: 2004/909

Temyiz Eden : …
Vekili : …
Karşı Taraf : Karşıyaka Vergi Dairesi Müdürlüğü-İZMİR
İstemin Özeti : 1999 takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesini gider indirimi kısıtlamasına tabi olmamaları gerektiği ihtirazi kaydıyla veren ancak zarar beyanı nedeniyle vergilendirilecek kurum kazancı bulunmayan davacı şirket tarafından finansman gider kısıtlaması nedeniyle hesaplanan ve gelecek yıla devreden cari yıl zararını etkileyen tutarın kanunen kabul edilmeyen giderler arasından çıkarılması istemiyle tahakkuka karşı açılan davayı; vergi, resim ve harçlarla bunlara bağlı kamu alacaklarına ilişkin uyuşmazlıklarda kesin ve idari davaya konu olabilecek işlemlerin, vergi ve ceza ihbarnamesi düzenlenmesi ve tebliği, tahakkuk fişi ve ödeme emri tebliği, haciz tutanaklarının düzenlenmesi, tahakkuku tahsile bağlı vergi, resim ve harçlarda bunların tahsil edilmesi gibi vergi idaresine vergilendirme ve tahsilat alanında tanınan re’sen işlem yapma yetkisine dayanılarak işlem tesis edilmesi şeklinde oluştuğu, olayda, davacı hakkında bu nitelikte bir işlem yapılmadığı, sadece sonraki yıllarda fazladan vergi ödenmesini önlemek amacıyla dava açıldığı gerekçesiyle 2577 sayılı Kanunun 15’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca reddeden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; ihtirazi kayıtla verilen beyanname esas alınarak düzenlenen tahakkuk fişinin dava konusu olabileceği ileri sürülerek bozulması istenmiştir.
Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Davacı şirketin gider indirimine tabi olmaması gerektiği yolundaki ihtirazi kaydı, kanunen kabul edilmeyen giderleri dolayısıyla gelecek yıllara devreden cari yıl zararını değiştireceğinden, davacının menafaatini etkilediği açıktır.
Açıklanan nedenle 2577 sayılı Kanunun 15’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca davanın reddi yolunda verilen kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Savcı : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince işin gereği görüşülüp düşünüldü:
İdari davaya konu edilebilen işlemler, hukuksal sonuçlar doğuran ve bu nedenle ilgilinin hukuksal durumunu etkileyen, kesin ve yürütülmesi zorunlu nitelikteki idari işlemlerdir.
İhtirazi kayıtla beyan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 378’inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen, mükelleflerin beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamayacaklarına ilişkin hükmün bir istisnası niteliğindedir. Her ne kadar vergi mevzuatında, ihtirazı kayıtla beyanname verilebileceğine ilişkin açık bir bir hükme yer verilmemiş ise de 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27’nci maddesinin 3’üncü bendinde, ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemlerden dolayı açılan davaların, tahsil işlemini durdurmayacağı kurala bağlanmakla, yükümlülerin beyan ettikleri matrahlara karşı dava açma olanağı tanıyan ve vergi uygulamasına öteden beri giren ihtirazi kayıtla beyan müessesesi, potizif hukumumuzda kabul edilmiştir.
İhtirazi kayıt, beyannamede gösterilen matrah veya matrah kısmı üzerinden tahakkuk eden vergiye yönelik olabileceği gibi ticari bilanço zararı ve indirim ve istisnalar nedeniyle zarar beyan edilen ya da kar beyan edilmekle birlikte geçmiş yıl zararlarının mahsubu veya risturn, yatırım indirimi gibi kazançtan yapılacak indirimler nedeniyle vergilendirilmesi gereken kurum kazancı doğmayan ve izleyen yıla devreden zarar miktarını ya da yararlanılabilecek yatırım indirimi tutarını azaltacak durumlarla da beyannamelerin ihtirazi kayıt konularak verilmesi ve idari davaya konu edilebilmesi mümkündür.
Davacı şirketin gider indirimi kısıtlamasına tabi olmaması gerektiği ihtirazi kaydıyla verdiği 1999 takvim yılına ait kurumlar vergisi beyannamesinde; ticari bilanço zararından, finansman gider kısıtlaması nedeniyle hesaplanan tutarın da dahil edildiği kanunen kabul edilmeyen giderlerin düşülmesi suretiyle 947.000.000.000 lira zarar beyan edilmiş ve düzenlenen tahakkuk fişinde kurumlar vergisi tahakkuk etmemiştir.
Söz konusu ihtirazi kaydın, 1999 yılı ve izleyen yıla devreden zarar miktarını etkilemesi karşısında, ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerinden yapılan tahakkukun davacının hukukunu doğrudan etkileyen, kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem niteliği taşıdığının kabulü gerektiğinden, vergi mahkemesince davanın esasının incelenmeksizin reddine karar verilmesinde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüyle, … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 8.4.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.