3. Daire 2001/3000 E. , 2003/4728 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No: 2001/3000
Karar No: 2003/4728
Temyiz Eden : Ziyapaşa Vergi Dairesi Müdürlüğü-ADANA
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : İnşaat taahhüt işi yapan ve defterlerine gider kaydettiği … ‘dan alınan faturaların gerçek mal hareketini yansıtmaması nedeniyle 1998 takvim yılı için davacı adına re’sen salınan ağır kusur cezalı gelir vergisi ve fon payını; davacı adına fatura düzenleyen … hakkındaki tespitlerden bu kişinin gerçek bir emtia teslimi ve hizmet ifasını temsil etmeyen fatura düzenlediği sonucuna ulaşılmakta ise de, … Belediye Başkanlığından ihale ile çöp sahası stabilzesi ile … Belediye Başkanlığından kaldırım ve beton yol ihalesi aldığı ve bu işlerin yapımı sırasında kullanılan araçların motorin ihtiyaçlarının karşılanması açısından bu faturalardaki giderlerin yapılmasının ekonomik ve ticari hayatın gereği olduğu, bu işlerin resmi kurumlara ihale sözleşmeleri karşılığı yapılması, bunlar için hakediş raporları düzenlenmesi ve bu işlerin yapılmasında kullanılan araçların miktarı, cinsi ile hangi sürelerle çalıştığının belli olması nedeniyle bütün verilerin inceleme elemanınca değerlendirilmesi gerekirken, bu hususlar değerlendirilmeden yapılan tarhiyatta hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle kaldıran … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; … ‘dan alınan faturaların gerçeği yansıtmadığının tespiti ile yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenmiştir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Savcı : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince işin gereği görüşülüp düşünüldü:
… Büyükşehir Belediyesi ile …Belediyesine karşı çöp sahası stablizesi, kaldırım ve beton yol ihalesi üstlenen ve bu taahhütleri yerine getirerek, teslimleri hakediş raporlarına bağlanan davacı kurumun, vergisi ihtilaflı dönemde gerçek bir akaryakıt teslimini temsil etmeyen fatura düzenlediğinde tartışma bulunmayan bir vergi yükümlüsüne ait faturaları maliyet kayıtlarına alması nedeniyle, sözü edilen fatura tutarlarının giderlerden çıkarılması suretiyle yapılan tarhiyatı kaldıran vergi mahkemesi kararı temyiz edilmiştir.
Tarhiyatın kaldırılmasına ilişkin vergi mahkemesi kararı; davacı tarafından yerine getirilen taahhütlerin ihale sözleşmesine dayanması ve hakediş raporlarıyla teslim alınması göz önüne alındığında, taahhüdün yerine getirilebilmesi için yapılması gereken akaryakıt tüketiminin ve bu tüketimin gerektirdiği harcama miktarının vergi incelemesi sırasında vergi inceleme elemanı tarafından değerlendirilmesi gerektiği, bu yönden bir değerlendirme yapılmadan salınan vergi ve kesilen cezaların hukuka aykırı düştüğü gerekçesine dayanmaktadır.
Gerçek bir emtia teslimi ya da hizmet ifasına dayanmaksızın düzenlenen ve adına fatura düzenlenenler tarafından gider kayıtlarına alınan faturaların, harcamaların tutar olarak yükseltilmesi, dolayısıyla vergi matrahının azaltılmasını sağlamak amacıyla kullanıldığı bilinmektedir. Böyle durumlarda fatura tutarlarının tümünün matraha alınması, vergi matrahının en fazla bu tutar kadar aşındırıldığının kabulüne dayanmaktadır. Tartışmasız bir taahhüt işi tesliminde, bu edimin yerine getirilmesinin gerektirdiği muhtelif harcama türlerinden biri ya da birkaçına ilişkin kayıtlı diğer giderlerin hakediş belgelerinde yer alan imalatı gerçekleştirmeye yeterli bulunduğu hallerde matrahın, gerçeği yansıtmayan fatura tutarları düzeyinde aşındırıldığı sonucuna ulaşılması kaçınılmazdır. Ancak, aynı harcama türleri nedeniyle kayıtlı diğer giderlerin, imalatın tamamlanmasına yeterli olmadığı durumlarda ise giderlerin belgelendirilmesinde kullanılan gerçeği yansıtmayan fatura tutarlarının bir kısmının matrahı aşındırmak amacıyla kayıtlara alındığından söz edilebilir.
Bir vergi incelemesi sırasında gerçek bir emtia teslimine dayanmaksızın düzenlendiği belirlenen fatura tutarlarının tümünün matraha alınması, Vergi Usul Kanununun kayıt ve belge düzenine ilişkin kurallarına aykırı düşmediği gibi defter kayıtlarına alınan harcamalar aynı kurallarda öngörülen şekilde belgelenmiş sayılamayacağından, sözü edilen faturaların maliyet kayıtlarına alınmasıyla vergi matrahının hangi düzeyde aşındırıldığının; davacının iddiaları, sunduğu kanıtlar ve 2577 sayılı Yasanın 20’nci maddesinde tanınan re’sen inceleme yetkisi uyarınca yasal defterler ve belgelerde aynı tüketim türü için maliyete atılan diğer akaryakıt giderleri, ihale sözleşmesi ve hakediş belgeleri ile imalatı gerçekleştiren makina ve araçların tüketebileceği yakıt miktarı karşılaştırılmak suretiyle vergi mahkemesince belirlenmesi ve davanın varılacak sonuca göre çözümlenmesi gerekirken; bu inceleme ve değerlendirmenin inceleme sırasında yapılmaması gibi bir nedenle tarhiyatın kaldırılması yolunda verilen kararda hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, 492 sayılı Harçlar Kanununun 13’üncü maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine 22.10.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.