3. Daire 1997/1216 E. , 1998/2583 K.
Daire : ÜÇÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1998
Karar No : 2583
Esas Yılı : 1997
Esas No : 1216
Karar Tarihi : 25/06/998
213 SAYILI V.U.K.NUN 231.MADDESİNİN 5.FIKRASINDA FATURANIN DÜZENLENMESİ İÇİN ÖNGÖRÜLEN ON GÜNLÜK YASAL SÜRENİN YOKLAMA FİŞİNİN DÜZENLENDİĞİ TARİHTE HENÜZ GEÇMEMESİ NEDENİYLE KESİLEN ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASINDA YASAL İSABET GÖRÜLMEDİĞİ HK.
Sondaj işi ile uğraşan davacı adına … tarihli yoklama fişine dayanılarak kesilen özel usulsüzlük cezasına karşı açılan davayı; dava konusu cezanın dayanağı … tarihli yoklama fişine göre ortaklık adına kayıtlı bulunan sondaj makinesini kendi üzerine devralan davacının devre ilişkin faturayı düzenlemediğinin anlaşıldığı, olayda adi ortaklığın sona ermesi üzerine, sondaj makinesinin değeri tespit edilmeden devri yapılmışsa da, yoklama memuru tarafından devirden beş gün sonra davacının kendi ifadesine dayanılarak makinenin o günkü değerinin belirlendiği, dava dilekçesinde yoklama fişindeki rakamın yanlış görüldüğü iddia edilmiş ise de, sondaj işletmesini işletecek basirete sahip bir kişinin hem rakamla hem yazıyla yazılmış bir sayıyı okuyamamasının veya o belgeyi okumadan imzalamasının düşünülemeyeceği, bu nedenle yoklama fişinde belirtilen miktar baz alınarak 1994 yılı için kesilen özel usulsüzlük cezasında yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle reddeden … Vergi Mahkemesinin … sayılı kararının; sondaj makinesinin tespit tarihindeki değerinin bilirkişi marifetiyle belirlenmesi gerektiği ileri sürülerek bozulması istemidir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 231. maddesinin 5. fıkrasında, faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami on gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu özel usulsüzlük cezasının kesilmesine dayanak alınan … tarihli yoklama fişinde, davacının, … isimli şahıs ile ortak olarak yaptığı sondaj işine, …’ün … tarihinde ortaklıktan ayrılması nedeniyle tek başına devam ettiğinin, işyerinde ortaklık adına kayıtlı bulunan sondaj makinesinin davacıya devredildiğinin, devir için fatura düzenlenmediğinin, makinenin o günkü değerinin … lira olduğunun tespit edildiği anlaşılmaktadır. Yukarıda açıklanan yasa hükmü ile faturanın, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami on gün içinde düzenlenmesi öngörüldüğü halde, olayda, davacının ortağı …’ün ortaklıktan ayrıldığı … tarihinde söz konusu sondaj makinesini davacıya devrettiği dikkate alındığında fatura düzenlenmesi için öngörülen on günlük yasal sürenin yoklama fişinin düzenlendiği … tarihinde henüz geçmemiş olduğu anlaşıldığından kesilen özel usulsüzlük cezasında yasal isabet görülmemiştir.
Diğer taraftan adi ortaklık şeklinde sürdürülen sondaj işinde ortaklardan birisinin ortaklıktan ayrılması halinde ortaklığa ait sondaj makinesinin diğer ortağa ancak yarısının devredilebileceği ve devir dolayısıyla faturayı düzenleyecek kişinin de devreden kişi olacağı tabii bulunduğundan, olayda makineyi diğer ortaktan devralan davacının fatura düzenlemediği yolundaki eksik tespitleri içeren yoklama fişine dayanılarak makinenin o günkü değerinin tamamı üzerinden özel usulsüzlük cezası kesilmesinde bu yönden de hukuka uyarlık görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … sayılı kararının bozulmasına, karar verildi.