3. Daire 1997/1098 E. , 1998/938 K.
Daire : ÜÇÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1998
Karar No : 938
Esas Yılı : 1997
Esas No : 1098
Karar Tarihi : 18/03/998
İL ÖZEL İDARE MÜDÜRLÜĞÜNÜ TEMSİLEN ŞİRKETTE YÖNETİCİ OLARAK GÖREV ALAN KİŞİNİN PAY SAHİBİ OLMAMASI NEDENİYLE SORUMLU SIFATIYLA V.U.K. 10.MADDESİNE GÖRE İL ÖZEL İDARE MÜDÜRLÜĞÜNÜN TAKİBİ GEREKTİĞİ, VARİSLER ADINA ÖDEME EMRİ DÜZENLENMESİNDE YASAL İSABET BULUNMADIĞI HK.
Murisleri …’un yönetim kurulu üyesi olduğu şirketin ödenmeyen vergi borçlarının tahsili amacıyla varisler adına miras hisseleri oranında düzenlenen ödeme emirlerine karşı açılan davayı; Vergi Usul Kanununun 10.maddesinde, tüzel kişilerin vergi mükellefi veya sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği hükmünün yer aldığı, dosyanın incelenmesinden, şirketin 1988-1993 yıllarına ait vergi borçlarının tahsili amacıyla şirket adına ödeme emirleri düzenlendiğinin, ancak, şirketin 1993 yılında iflas etmesi nedeniyle iflas masasına ait hiç bir mal varlığının bulunmadığının tespit edildiğinin anlaşıldığı, davacıların, borcun asıl sorumlusunun il özel idaresi ve belediye başkanlığı olduğu ve bunların takip edilmesi gerektiği yolundaki iddialarının Vergi Usul Kanununun 10. maddesi hükmü karşısında kabulünün mümkün olmadığı, ancak kanuni temsilcilerin sorumluluklarının bu sıfatlarının devam ettiği süre ile sınırlı olduğu, muris …’un … ve … tarihleri arasında yönetim kurulu üyeliği yaptığının mahkemelerinin … sayılı dosyasında bulunan Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünün … gün ve … sayılı yazılarında belirtildiği, bu durumda, murisin … tarihleri arasındaki süreye isabet eden vergi borçlarından sorumlu tutulması gerektiği, Vergi Usul Kanununun 372.maddesi hükmü uyarınca ölüm halinde vergi cezası düşeceğinden varislerden vergi cezası istenemeyeceği, bu nedenle sadece murisin yönetim kurulu üyesi olduğu döneme isabet eden toplam … lira amme alacağının, varislerden miras hisseleri oranında ödeme emriyle istenebileceği gerekçesiyle kısmen kabul ederek ödeme emirlerinin … liralık kısmını onayan, fazlasını iptal eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; davacılar tarafından, sözkonusu vergi borçlarından il özel idare müdürlüğünün sorumlu tutulması, vergi dairesi müdürlüğü tarafından da varislerden vergi cezalarının istenmesinin yasaya uygun olduğu ileri sürülerek bozulması istemleridir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 10. maddesinde, tüzel kişilerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, söz konusu ödevlerin yerine getirilmemesi yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların kanuni ödevlerini yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden, davacıların murisi …’un yönetim kurulu üyesi bulunduğu … Linyit Kömürleri A.Ş. hisselerinin %60’ının … İl Özel İdare Müdürlüğüne, %10’unun Van Belediyesine, %30’unun da yerel halka ait olduğu, …’un il özel idare müdürlüğünü temsilen 20.2.1992 tarihinde şirket yönetim kurulu üyeliğine getirildiği, 10.6.1993 tarihinde de istifa etmesiyle bu görevinin sona erdiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, adı geçen şahsın, yükümlü şirketin %60 hissesine sahip olan il özel idare müdürlüğünün temsilcisi sıfatıyla yönetimde görev alması ve kendisinin pay sahibi olmaması nedeniyle Vergi Usul Kanununun 10.maddesine göre takibin, yükümlü şirketin iştirakçisi olan il özel idare müdürlüğü adına yapılması gerektiğinden davacıların murisi olan …’un sorumlu olduğu kabul edilerek varisleri adına ödeme emri düzenlenmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Vergi Dairesi Müdürlüğünün vergi cezasına yönelik temyiz isteminin ise değinilen gerekçeler karşısında reddi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin reddine, davacı temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … sayılı kararının bozulmasına, karar verildi.