3. Daire 1996/5591 E. , 1997/4225 K.
Daire : ÜÇÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1997
Karar No : 4225
Esas Yılı : 1996
Esas No : 5591
Karar Tarihi : 27/11/997
KASAPLIK İŞİYLE UĞRAŞAN YÜKÜMLÜNÜN 1992 YILI İŞLEMLERİNİN RANDIMAN YÖNÜNDEN İNCELEMESİNDE, KESİMİ YAPILAN HAYVANLARIN KARKAS AĞIRLIKLARI, SÜT DANASI, YERLİ IRK DANA V.B. KONULARDA İLGİLİ RESMİ KURULUŞLARDAN ALINACAK BİLGİLERLE MUKAYESE EDİLEREK DEĞERLENDİRİLMESİ VE SONUCUNA GÖRE KARAR VERİLMESİ GEREKTİĞİ HK.
Kasaplık işiyle uğraşan davacının 1992 takvim yılı hesaplarının incelenmesi sonucu bulunan matrah farkı üzerinden salınan gelir vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı; vergi incelemesi sonucunda, faaliyet konusuyla ilgili kuruluşlardan alınan bilgi ve donelere göre yapılan randıman ve hasılat hesaplamaları yoluyla matrah farkı bulunması halinde re’sen vergi tarh edilmesinin Vergi Usul Kanununun 30. maddesi hükmünün gereği olduğu, ancak, dava konusu olayda karkas ete ilişkin matrah farkının … Belediyesinin hayvan cinslerine göre karkas et ağırlıklarını bildiren yazısına dayanılarak belirlendiği, oysa inceleme raporuna ekli Kasaplar Odası ve Tarım İlçe Müdürlüğü yazılarında bildirilen karkas et ağırlıklarının belediyenin verilerine uymadığı gibi yine dosyada bulunan veteriner odası yazısında; küçük ve büyükbaş hayvanların karkas ağırlıklarının ortalama ne kadar olduğunun canlı hayvan olarak görülmediği sürece belirlemenin mümkün olmadığı, hayvanın ırkı, yaşı, iklim ve besi durumunun karkas ağırlığının bilinmesinde etkili olduğunun belirtildiği, hal böyle olunca sadece belediyeden alınan donelere göre matrah farkı hesaplanmasında isabet görülmediği, öte yandan, inceleme elemanınca karaciğer satışlarının hasılat kaydının yapılmadığı yolunda bir tespit bulunmadığı nedeniyle tüm karciğer satışlarının kayıt dışı bırakıldığı kabul edilemiyeceğinden bu emtia için saptanan matrah farkında da isabet görülmediği gerekçesiyle kabul ederek cezalı tarhiyatı kaldıran …Vergi Mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararının, işle ilgili olmak koşuluyla belli yerlerden alınan bilgilere göre randıman ve hasılat hesaplamaları yapılarak doğacak sonuca göre re’sen vergi tarh edilebileceği, Belediyeden alınan donelerin asgari ağırlıkları içermesine rağmen matrah farkı bulunduğu ileri sürülerek bozulması istemidir.
Temyize konu mahkeme kararında, vergi ile ilgili muamelelerin gerçek mahiyetinin ortaya çıkarılmasında yararlanılan bir teknik olan randıman incelemesi sonucunda, tutulması zorunlu defterlerde yazılı hasılatın olması gereken hasılata göre düşük bulunduğunun tesbit edilmesi halinde, bu durumun 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30. maddesi uyarınca re’sen takdir nedeni olduğu kabul edilmiş, ancak … Kasaplar Odası, Veteriner Hekimler Odası ve … İlçe Tarım Müdürlüğü yazılarında belirtilen faktörlere bağlı olarak kesime verilen canlı hayvanların karkas ağırlıklarının değişkenlik göstermesine karşın, sadece belediyeden alınan donelere göre satışa sunulması gereken karkas et miktarının hesaplanmasında isabet görülmediği, öte yandan inceleme elemanınca karaciğer satışlarının hasılat kayıtları arasında yer almadığı yolunda bir tespit yapılmadığı gerekçesiyle cezalı tarhiyat tamamen terkin edilmiştir.
Dosyada bulunan inceleme raporu ve eklerinin incelenmesinden, adi ortaklığın dönem başı ve dönem sonu emtia mevcudu bulunmadığı, dönem içinde kesimi yapılan hayvanların cins ve miktarlarının … Belediyesinden sağlanan aylık kesim cetvellerinden saptandığı, kesime verilen canlı hayvan sayısının ağırlık birimine çevrilmesinde Belediye Başkanlığının … gün ve … sayılı yazısının esas alındığı bu yazıda bildirilen karkas et ağırlıklarının, dosyadaki diğer kuruluşların bildirdikleri verilere göre yükümlünün lehinde olması nedeniyle inceleme elemanınca kabul edildiği anlaşılmaktadır.
Ancak, yükümlünün ibraz ettiği … Bölgesi Veteriner Hekimler Odası Başkanlığının … gün ve … sayılı yazısında, küçük ve büyükbaş hayvanların karkas kg ağırlıklarının ortalama ne kadar olduğunun hayvanın canlı olarak görülmesi ya da canlı ağırlığının bilinmesine bağlı olduğu, bunlar bilinmeden karkas ağırlığının belirlenmesinin mümkün olmadığı, çünkü hayvanın yaşı, iklim ve besi durumu, yerli ve melez ırkı olması gibi unsurların karkas ağırlığını etkileyen önemli faktörler olduğu belirtilmiş olup, dosyada bulunan ve … Mal müdürlüğüne hitaben yazılmış olan Belediye Başkanlığının … gün ve … sayılı yazısında da ,inceleme elemanının karkas ağırlıklarının hesabına esas aldığı … gün ve … sayılı yazılarında belirtilen ağırlıkların sadece tahmini rakamlar olduğu, mezbahalarında süt danası ve yerli ırk danalarının da kesiminin yapıldığı, bu danaların kültür ırkı yüksek kilolu danalar gibi işlem gördüğü ve herhangi bir ayrım yapılmadığı belirtilerek yeniden ve farklı karkas ağırlıklarının bildirildiği görülmüştür. Bu durumda, Belediye Başkanlığının daha önce tahmini olarak belirttiği karkas ağırlıkları ile ikinci yazısında, süt danası ve yerli ırk danalar için ayrıca belirttiği karkas ağırlıkları yanında diğer cinslerin ağırlıkları arasında farklılıklar bulunduğu dikkate alındığında, ilk yazıdaki verilere rağmen malmüdürlüğünün duraksamaya düşerek yeniden sorması üzerine ikinci yazıda belirtilen ağırlıkların daha makul seviyede olabileceği kanısına ulaşılmaktadır. Böyle olunca, Belediye Başkanlığının sözü edilen ikinci yazısında belirtilen karkas ağırlıkların, inceleme raporu ile vergi ve ceza ihbarnamelerinin düzenlendiği tarihten sonra idarenin bilgisi dahiline girdiği gözönüne alındığında, bu husustaki değerlendirmenin yargılama aşamasında yapılması zorunluluğu karşısında, Belediye Başkanlığının … gün ve … sayılı yazısında belirtilen karkas ağırlıkların ve süt danası ve yerli ırk dana kesimi de yapıldığı yolundaki bilgilerin, konu ile ilgili resmi kuruluşlardan alınacak bilgilerle mukayese edilerek değerlendirilmesi ve sonucuna göre yeniden karar verilmesi,ayrıca, bu araştırma sırasında dana kesimi konusundaki mahalli örf ve uygulamanın nasıl olduğu hususu yanında, yükümlünün ciğerin et fiyatına satıldığı yolundaki beyanı dolayısıyla ciğer ağırlığının karkas et ağırlığına dahil olup olmadığının da belirlenmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile, … Vergi Mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararının bozulmasına, karar verildi.