3. Daire         1996/2477 E.  ,  1998/466 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No: 1996/2477
Karar No: 1998/466

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
İstemin Özeti : Davacı kuruma bağlı …Yaprak Tütün İşletmesi Müdürlüğünce ekicilere ödenmesi gereken 1994 yılı vergi iadesinin sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanılarak kurum çalışanları tarafından alındığından bahisle davacı kurumdan istenen iade tutarı ve üç kat cezasına karşı açılan davayı; 2978 sayılı Vergi İadesi Hakkında Kanunun 4/d maddesinde, satış hasılatları üzerinden vergi tevkifatı yapılan çiftçilere vergi iadesi ödenmesine ilişkin düzenlemelere yer verildiği, dosyada mevcut inceleme raporunda, çiftçiler tarafından tanzim edilip vergi sorumlusu olan davacı kuruma verilmiş görünen vergi iade bildirimlerinin tek nüsha olarak düzenlendiği, çoğunluğunda hak sahibinin imzasının bulunmadığı, bu bildirimlerin 294 adedine harcama belgelerinin eklenmediği, bazı bildirimlerin mükerrer düzenlendiği, bildirim ekinde yer alan bazı faturaların yapılan karşıt incelemeler sonucu sahte olduklarının saptandığı hususlarının belirtildiği, bu tespitlerin yanısıra, ifadesine başvurulan çok sayıda çiftçinin sorumlu idareye vergi iade bildirimi vermediklerini ve vergi iadesi adı altında herhangi bir para almadıklarını ifade etmeleri karşısında, mahsup yoluyla alınan vergi iadesinin çiftçilere intikal etmediği, vergi sorumlusu olan davacı kurumun bünyesinde kaldığı sonucuna varıldığı, bu durumda uyuşmazlık konusu vergi iadesinin ve üç kat cezasının davacı kurumdan istenilmesinde kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle reddeden …Mahkemesinin … gün ve E:… K:… kararının; bu konuda davacı kurumun sorumlu tutulamayacağı, haksız vergi iadesi alınmasına sebebiyet veren kurum çalışanlarının sorumlu tutulması gerektiği ileri sürülerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin yasal dayanağı bulunmadığı ve reddi gerektiği savunulmaktadır.
Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İşleme dayanak alınan vergi inceleme raporunda, vergi iadesine esas alınan harcama belgelerinin ne kadarının sahte olduğu, vergi iade bildirimi ekinde ibraz edilmeyen harcama belgelerinin miktarı konusunda açık bir tespit bulunamadığı, öte yandan sorumlu konumundaki davacı kurumun da bu konuda sorumlu tutulacağı hallerin açıkça belirtilmediği anlaşıldığından, hak sahiplerine ödenmesi gereken vergi iade tutarının tamamının haksız yere alındığı sonucuna varılmasında hukuka uyarlık bulunmadığından bu konularda inceleme yapıldıktan sonra yeniden bir karar verilmek üzere temyize konu mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Savcı : …
Düşüncesi : Olayda; sahte vergi iadesi beyannamelerinin sahte fatura kullanmak suretiyle muhasebe şubesinde görevli personel tarafından düzenlendiğine dair, Kurum müfettişlerince yapılmış bir ihbarın bulunduğu anlaşılmıştır. Bu ihbarın doğruluğu halinde, sahte vergi iadesi beyannamelerinden doğrudan Kurumun sorumlu tutulması olanaklı bulunmadığından, sözkonusu personel hakkında idari açıdan ve adli makamlarca ne yolda işlem yapıldığı araştırılmadan verilen ve davanın reddine ilişkin olan temyize konu karar noksan incelenmeye dayalıdır. Açıklanan nedenle, temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince işin gereği görüşülüp düşünüldü: 2978 sayılı Vergi İadesi Hakkında Kanunun 6.maddesinde, vergi iadesine hak kazananların bilerek sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı vesikalar kullanmak suretiyle haksız yere vergi iadesine sebebiyet vermeleri durumunda, iade edilen bu meblağın üç kat cezası ile birlikte müsebbiblerinden geri alınacağı, işverenlerin ve sorumluların gerçek dışı vergi iade beyannamesi düzenlemeleri, azami sınır ve oranlar konusundaki hükümlere aykırı olarak iade hesaplamaları, beşinci madde hükmüne uymamaları, hak sahiplerine ödemedikleri vergi iadesini süresinde vergi dairesine yatırmamaları ve bu kanundan doğan mükellefiyetlerini zamanında ve tam olarak yerine getirmemeleri durumunda, işveren ve sorumlulara, vergi dairesince ödenen meblağın iki katı tutarında ceza kesileceği hükmüne yer verilmiştir.
Olayda, kurum müfettişlerinin ihbarı sonucunda, sorumlu kurum adına düzenlenen vergi iadesi hakkında inceleme raporunda, çiftçiler tarafından tanzim edilip vergi sorumlusu olan davacı kuruma verilmiş görünen vergi iade bildirimlerinin tek nüsha olarak düzenlendiği, çoğunluğunda hak sahibinin imzasının bulunmadığı, bir kısım bildirimlere harcama belgelerinin eklenmediği, harcama belgeleri arasında sahte faturalara rastlandığı hususlarının belirlenmesi üzerine mahsup yoluyla ödenen vergi iade tutarı ve üç kat cezası davacı kurumdan istenmektedir. Dosyada mevcut belgelerin incelenmesinden, hak sahibi tütün üreticilerinden 17’sinin davacı kuruma vergi iade bildirimi vermediklerini ve vergi iadesi adı altında bir para almadıklarını ifade ettikleri, vergi iade bildirimleri ekinde yer alan faturalardan 15 adedinin yapılan karşıt inceleme ile sahte ve içeriği itibariyle yanıltıcı olduğunun saptandığı anlaşılmıştır.
Vergi iadesinden yararlanmaya hak kazanan tütün ekicisinin 2637 kişi olduğu dikkate alındığında bu kişiler tarafından verilen tüm belgelerin sahte olarak değerlendirilmesinin mümkün olamayacağı, 17 hak sahibinin vergi iade bildiriminde bulunmadığı ve vergi iadesi adı altında bir para almadıkları yolundaki ifadelerinden hareketle tüm hak sahiplerinin vergi iade bildiriminde bulunmadığı sonucuna varılamayacağı, oysa işleme dayanak alınan inceleme raporunda, kaç kişinin vergi iade bildiriminde bulunduğu, kaç kişinin böyle bir bildirimde bulunmadığı, vergi iade bildirimine esas alınan belgelerin ne kadarının sahte ve içeriği itibariyle yanıltıcı olduğu, kaç bildirim ekinde harcama belgesinin bulunmadığı ve miktarının ne kadar olduğu hususları somut olarak açıklığa kavuşturulmadan hak sahipleri adına yapılan vergi iadesinin tamamının haksız yere yapıldığı belirtilmiştir. Öte yandan, yukarıda değinilen ilgili madde hükmünde, işverenlerin ve sorumluların bu konuda sorumlu tutulacağı haller ve uygulanacak müeyyideler açıklanmış olup inceleme raporunda ise davacı kurumun sorumlu tutulmasını gerektiren herhangi bir tespit bulunmamaktadır. Bu durumda, eksik inceleme sonucu düzenlenen inceleme raporundaki tespitlere dayanılaraksözkonusu vergi iadesinin üç kat cezası ile birlikte davacı kurumdan istenilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığından,aksi yönde verilen mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, belirtilen konularda inceleme yapıldıktan sonra yeniden bir karar verilmek üzere … Mahkemesinin … gün ve E:… K:…sayılı kararının bozulmasına, ….- lira temyiz yargılama giderinin davacıdan alınarak vergi dairesi müdürlüğüne verilmesine 18.2.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.