3. Daire         1995/4620 E.  ,  1996/2162 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No: 1995/4620
Karar No: 1996/2162

Temyiz İsteminde Bulunan : Sincan Vergi Dairesi Müdürlüğü-ANKARA
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : Davacı kooperatif adına verdiği beyanname üzerinden tahakkuk ettirilen net aktif vergisine karşı açılan davayı; 3986 sayılı Yasanın 5/a maddesinde, bilanço esasına göre defter tutmak mecburiyetinde bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 1993 hesap dönemi itibariyle düzenledikleri bilançolarda yer alan net aktifleri veya bunların 1993 hesap dönemindeki gayrisafi hasılatları üzerinden net aktif vergisi ödeyeceklerinin hükme bağlandığı, Kurumlar Vergisi Kanununun 7/16 ıncı maddesinde ise kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf olabilmeleri için gerekli olan şartların açıklandığı, her ne kadar davalı idarece 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 93/4.maddesinde yer alan, kooperatifler, kooperatif birlikleri ve kooperatifler merkez birliklerinin faaliyete geçen üst kuruluşlara girmemeleri halinde 93 üncü maddede yazılı muaflıklardan faydalanamayacağı hükmüne dayanılarak ve davacı kooperatifin üst kuruluşa üye olmaması neden gösterilerek kurumlar vergisinden dolayısıyla da net aktif vergisinden muaf olamayacağı ileri sürülmüş ise de, gerek kurumlar vergisi kanununun anılan hükmü gerekse Danıştay Dördüncü Dairesince verilen 18.12.1996 gün ve E:1986/4430, K:1986/4089 sayılı kooperatiflerin Kurumlar Vergisi Kanununun 7/16 ıncı maddesindeki muafiyetten yararlanabilmeleri için üst birliğe girme zorunluluğu bulunmadığı yolundaki kararı karşısında bu iddia kanun ve içtihada uygun bulunmadığından kooperatif adına yapılan tahakkuk işleminde yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kabul ederek dava konusu net aktif vergisi tahakkukunu iptal eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, üst birliğe üye olmayan kooperatifin kurumlar vergisi muafiyetinden faydalanamayacağı dolayısıyla da net aktif vergisi mükellefi olacağı ileri sürülerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Savcı : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle Vergi Mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince işin gereği görüşülüp düşünüldü:
3986 sayılı kanunun 5. maddesinin (a) bendinde bilanço esasına göre defter tutmak mecburiyetinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 1993 hesap dönemi sonu itibariyle düzenledikleri bilançolarda yer alan aktifleri veya bunların 1993 yılı hesap dönemindeki gayrisafi hasılatı üzerinden net aktif vergisi ödeyecekleri hükme bağlanmıştır.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7. maddesinin 16.fıkrasında; Esas mukavelelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, idare meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinden hisse verilmemesi, ihtiyat akçelerinin ortaklara dağıtılmaması ve münhasıran ortaklar ile iş görülmesine dair hükümler bulunması şartı ile kooperatiflerin Kurumlar Vergisinden muaf olacağı hükme bağlanmış, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 93. maddesinin 3.fıkrasında, kooperatiflerin 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7. maddesinin 16. bendindeki esaslar dahilinde Kurumlar Vergisi muaflığından faydalanacakları belirtilmiş, aynı maddenin 4. fıkrasında ise; Kooperatiflerin faaliyete geçen üst kuruluşlara girmemeleri halinde, bu maddenin 1 nolu fıkrasının (b) bendi ile 2 nolu fıkrasından ayrı fıkralarda yazılı muaflıklardan istifade edemiyecekleri hükmüne yer verilmiştir. Bu hükümlere göre kooperatiflerin kurumlar Vergisi muafiyetinden yararlanabilmesi; 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7. maddesinin 16. fıkrasında öngörülen koşulların yerine getirilmesi yanında, aynı konuda faaliyet gösteren bir üst kuruluşa üye olma koşulununda yerine getirilmesine bağlı bulunmaktadır.
Üst birliğe üye olmadığı anlaşılan davacı kooperatifin yukarıda açıklanan hükümler karşısında kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanması olanaksız bulunduğundan net aktif vergisinden muaf tutulmasına da hukuken olanak bulunmadığı cihetle mahkeme davacı kooperatifin net aktif vergisi ödeme yükümlülüğü bulunmadığı gerekçesiyle tahakkuk işleminin iptali yolunda karar verilmesinde yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, 492 sayılı Harçlar Kanununun 13. maddesinin (j) bendi uyarınca işlemlerinin yargı harcından müstesna olması nedeniyle vergi dairesi müdürlüğünden alınamayan …- lira temyiz başvuru harcının davacı kooperatiften alınmasına, temyiz aşamasında yapılan …- lira temyiz yargılama giderinin davacı kooperatiften alınarak vergi dairesi müdürlüğüne verilmesine 5.6.1996 gününde oybirliği ile karar verildi.