3. Daire         1995/1641 E.  ,  1996/1098 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No: 1995/1641
Karar No: 1996/1098

Temyiz İsteminde Bulunan : Selçuk Vergi Dairesi Müdürlüğü – KONYA
Karşı Taraf : … Ziraat Odası Başkanlığı
Vekili : …
İstemin Özeti : Davacı Ziraat Odasının ihtirazi kayıtla verdiği 1993 takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden adına tahakkuk ettirilen kurumlar vergisine karşı açılan davayı; 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7. maddesinin 3. bendinde, Kamu İdare ve müesseseleri tarafından ilim, fen ve güzel sanatlar ile tarım ve hayvancılığı öğretmek, yaymak, ıslah ve teşvik etmek maksadıyla işletilen müesseselerin (okullar, okul atelyeleri, konservatuvarlar, genel kütüphaneler, tiyatrolar, müzeler, sergiler, numune fidanlıkları, tohum ve hayvan ıslah ve üretme istasyonları, yarış yerleri, kitap, gazete ve mecmua yayınevleri ve emsali müesseseler) kurumlar vergisinden muaf olduğunun hükme bağlandığı, 6964 sayılı Kanunla, kuruluş amacı açıkça belirlenen ziraat odasının da bu hüküm içerisinde değerlendirilerek kurumlar vergisinden muaf tutulması gerektiği, buna göre, ziraat odasının mesleki faaliyeti ile ilgili olarak ilaç, alet ve gübre alım ve satımı yapmasının ticaretle uğraştığını göstermeyeceği, ayrıca 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 96. maddesine göre Ziraat Odasının bu maddede sayılan sermaye şirketleri ile kooperatiflerden sayılamayacağı belirtildiğine göre, davacı kurumun kurumlar vergisinden muaf olması karşısında ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerinden tahakkuk ettirilen vergide yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kabul ederek yapılan tahakkuk işlemini iptal eden …Mahkemesinin …gün ve E:…, K:… sayılı kararının; İktisadi Kamu Müessesesi niteliğinde olan Ziraat Odasının kurumlar vergisi mükellefi olduğu, Kurumlar Vergisi Kanununun 7. maddesinin 3. bendi kapsamında değerlendirilemeyeceği ileri sürülerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1/C maddesinde, İktisadi Kamu Müesseselerinin kazançlarının kurumlar vergisine tabi tutulacağı, 4.maddesinde de Devlete, özel idarelere, belediyelere ve diğer kamu idare ve müesseselerine tabi olup faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci maddeninin (A) ve (B) bentleri haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin iktisadi kamu müessesesi olduğunun hükme bağlandığı, aynı kanunun 7. maddesinde ise sözü edilen işletmelerin vergiden muaf tutulma şartlarının düzenlendiği, olayda davacı ziraat odasının tüzel kişiliği olduğu, müstakil muhasebesinin ve sermayesinin bulunduğu, çiftçilere zirai ilaç, alet ve gübre satışından belli bir kar sağladığı anlaşıldığından, söz konusu bu faaliyetin Kurumlar Vergisi Kanununun 4. maddesi kapsamında değerlendirilmesi sonucunda davacı ziraat odasının ihtirazi kayıtla verdiği kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden adına yapılan tahakkuk işleminde yasal isabetsizlik bulunmadığından Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
Savcı : …
Düşüncesi : Temyiz başvurusu; davacı Ziraat Odası Başkanlığı adına, ihtirazi kayıtla verilen beyannameye dayanılarak yapılan kurumlar vergisi tarhiyatını iptal eden Vergi Mahkemesi kararının bozulması istemine ilişkindir. Dosyanın incelenmesinden; uyuşmazlığın çözümünün, davacı Başkanlığın zirai ilaç, gübre ve zirai alet ve ekipman alım-satım dolayısıyla vergiye tabi olup olmadığının belirlenmesine bağlı olduğu; Vergi Mahkemesince, anılan faaliyetin ticari faaliyet sayılamıyacağından, davacı kurumun KVK.nun 7 nci maddesinin 3 üncü bendi hükmü uyarınca kurumlar vergisinden muaf olduğu şeklinde çözüme ulaşıldığı anlaşılmıştır. KVK.nun anılan düzenlemesinde; kamu idare ve müesseseleri tarafından ilim, fen ve güzel sanatlar ile tarım ve hayvancılığı öğretmek, yamak, ıslah ve teşvik etmekmaksadiyle işletilen müesseseler (okullar, okul atelyeleri, konservatuvarlar, genel kütüphaneler, tiyatrolar, müzeler, sergiler, numune fidanlıkları, tohum ve hayvan ıslah ve üretme istasyonları, yarış yerleri, kitap, gazete ve mecmua yayınevleri ve emsali müesseseler) in kurumlar vergisinden muaf olduğu açıklanmıştır.
Özel hukuk gerçek ve tüzel kişileri tarafından yapılandan herhangi bir farkı bulunmayan zirai ilaç, gübre ve zirai alet ve ekipman ticareti, açıklanan düzenlemede sayılan faaliyetlerden olmadığından, ziraat odalarının bu faaliyetleri dolayısıyla kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanmaları olanaklı değildir.
Açıklanan nedenle, aksi yolda verilen temyize konu kararın bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince işin gereği görüşülüp düşünüldü: Temyiz istemi, Davacı Ziraat Odasının, ihtirazi kayıtla verdiği 1993 takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden adına yapılan tahakkuk işleminin iptali istemiyle açılan davayı kabul eden Mahkeme kararının bozulmasına ilişkin bulunmaktadır.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 2362 sayılı Kanunun 1. maddesiyle değişen 1/C maddesinde İktisadi Kamu Müesseselerinin Kurumlar Vergisine tabi tutulacağı, 4. maddesinde, Devlete, özel idarelere, belediyelere ve diğer kamu idarelerine ve müesseselerine ait ve tabi olup faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci maddenin (A) ve (B) işaretli bentleri haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin iktisadi kamu müesseseleri olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemelerinin faaliyetin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunmasının, tüzel kişiliklerinin olmamasının, müstakil muhasebeleri ve kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine tesis etmeyeceği açıklanmıştır.
Aynı Kanunun 7. maddesinin 3. bendinde ise, Kamu İdare ve müesseseleri tarafından ilim, fen ve güzel sanatlar ile tarım ve hayvancılığı öğretmek, yaymak, ıslah ve teşvik etmek maksadiyle işletilen müesseselerin (Okullar, okul atelyeleri, konservatuvarlar, genel kütüphaneler, tiyatrolar, müzeler, sergiler, numune fidanlıkları, tohum ve hayvan ıslah ve üretme istasyonları, yarış yerleri, kitap, gazete ve mecmua yayınevleri ve emsali müesseselerin), aynı maddenin 7. bendinde de, 3, 4, 5 ve 6. bentlerde yazılı müesseselerden dernek veya vakıflara ait olup, mezkur bentlerde belirtilen maksat ve gayelerle işletildikleri ilgili bakanların mütalaası alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca kabul edilenlerin kurumlar vergisinden muaf olacağı hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden, tüzel kişiliği olan, müstakil muhasebesi ve sermayesi bulunan davacı ziraat odasının çiftçilere zirai ilaç, alet ve gübre gibi malları alıp sattığı ve bu satıştan da belli bir oranda kar sağladığı anlaşıldığından, bu faaliyetinden dolayı Kurumlar Vergisi Kanununun 4. maddesi kapsamında iktisadi kamu müessesi olduğu açıktır. Öte yandan yukarıda açıklanan hükümlerden de anlaşılacağı üzere kurumlar vergisi muafiyeti belli faaliyetlerde bulunan müesseselerin belli amaçları gerçekleştirme koşullarına bağlanmış olduğundan, söz konusu ziraat odasının bu koşulları taşıdığından söz edilmesi olanaksızdır. Bu bakımdan ihtirazi kayıtla verilen kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden davacı kurum adına yapılan tahakkukta kanuna aykırılık görülmediğinden aksi yolda verilen Vergi Mahkemesi kararında yasal isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile … Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, temyiz aşamasında yapılan ….-lira yargılama giderinin davacıdan alınarak Vergi Dairesi Müdürlüğüne verilmesine, 492 sayılı Harçlar Kanununun 13. maddesinin (j) bendi uyarınca işlemlerinin yargı harcından müstesna olması nedeniyle Vergi Dairesi Müdürlüğünden alınamayan …-lira başvurma harcının davacıdan alınmasına 2.4.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.