3. Daire 1994/4564 E. , 1995/2919 K.
Daire : ÜÇÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 2919
Esas Yılı : 1994
Esas No : 4564
Karar Tarihi : 10/10/995
ÜRETİCİDEN ALDIĞI ZİRAİ ÜRÜNLER İÇİN VERGİ TEVKİFATI YAPMAYAN KİŞİ VE KURULUŞLARDAN MAL SATIN ALAN 3.KİŞİLERİN SATIN ALDIKLARI MALLAR NEDENİYLE ÖDENMEYEN GELİR STOPAJ VERGİLERİNDEN MÜTESELSİLEN SORUMLU OLACAKLARI HK.
Tütün ve canlı hayvan ihracatıyla uğraşan davacı şirket adına, inceleme raporuna dayanılarak 1990/Nisan dönemi için re’sen salınan Gelir (stopaj) Vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, davacı şirketin 1990 Nisan dönemine ait Katma Değer Vergisi iade talebi üzerine yapılan inceleme sonucunda düzenlenen Vergi İnceleme Raporunda, davacı şirketin … Vergi Dairesi mükelleflerinden olan … İhracaat İthalat Turizm İnşaat San.ve Tic.Limited Şirketinden canlı hayvan satın aldığının, ancak adı geçen şirket nezdinde yapılan incelemede, canlı hayvan almalarını üreticiden yaptığı halde tüccardan yapılmış gibi göstererek sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediğinin tesbit edilmesi üze rine şirket adına 44.586.007 lira gelir (stopaj) vergisiyle 66.878.812 lira Katma Değer Vergisi tarhiyatı yapılmasının ve kaçakçılık cezası kesilmesinin önerildiği ve davacı şirketin de daha sonra bu şirketten canlı hayvan satın almış olması nedeniyle adıgeçen şirket adına salınması gereken vergi ve cezaların Vergi Usul Kanununun 11.maddesinde düzenlenen müteselsil sorumluluk esasına göre, ödenmiş olması kaydıyla davacı şirketin iade ve mahsup talebinin yerine getirilmesinin mümkün olacağı belirtilerek müteselsil sorumluluk nedeniyle davacı şirket adı na salındığının anlaşıldığı, Vergi Usul Kanununun vergi kesenlerin sorumluluğu başlıklı 11.maddesinde, vergi kesintisi yapıp vergi dairesine yatırmakla sorumlu olanların bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde bu işlemleri yaptıkları sırada alım satıma taraf olanların, hizmetten yararlananların ve bunlarla aralarında zimmen dahi olsa irtibat olduğu tesbit olunanların müteselsilen sorumlu tutulabileceklerinin belirtildiği, değinilen maddeye göre daha sonra konuyla ilgisi olmayan üçüncü şahısların da bu kişilerden yapmış oldukları gerçek mal alımları nedeniyle aralarında özel ve kasıtlı bir irtibat bulunduğu tesbit edilmeksizin ilgili vergi ve cezalardan müteselsil sorumlu tutulmalarının madde içeriği ve hakkaniyet kurallarıyla bağdaşmadığı, yasa lafzından da böyle bir anlam çıkarılmasının mümkün olmadığı, müteselsil sorumluluğun, bir vergi borcunun birden fazla kişiden ayrı ayrı tahsil edilmesi sonucunu da doğurmıyacağı, olayda ise söz konusu vergi borcunun Gövce Limited Şirketinden tahsili yoluna gidilip gidilmediği belli olmadığı gibi davalı idarece de adı geçen şirket hakkında cezalı tarhiyat yapılıp yapılmadığı ve sonucunun ne olduğu konusunda hiçbir açıklama ve iddia ileri sürülmediğinden tarhiyatta bu yönden de isabet bulunmadığı gerekçesiyle kaldıran … Üçüncü Vergi Mahkemesinin … sayılı kararının; tarhiyatın yasal olduğu ileri sürülerek bozulması istemidir.
Uyuşmazlık, müteselsil sorumluluk esasına göre davacı şirket adına re’sen salınan Gelir (stopaj) Verisi ile kesilen kaçakçılık cezasını kaldıran Vergi Mahkemesi kararının temyizine ilişkin bulunmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 11.maddesinin 1.fıkrasında, yaptıkları veya yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanların, verginin tam olarak kesilip ödemmesinden ve bununla ilgili ödevlerin yerine getirilmesinden sorumlu oldukları, maddenin 3239 sayılı Kanunla eklenen 3.fıkrasında da, mal alım satımı ve hizmet ifası dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak zorunda olanların bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden alım sa tıma taraf olanlar ile hizmetten yararlananların, aralarında zımmen da hi olsa irtibat olduğu tesbit olunanların müteselsilen sorumlu olacakları hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden, alımlarını üreticiden yaptığı alde sahte fatura kullanarak tüccardan alınmış gibi gösteren ve davacı şirkete canlı hayvan satışı yapan … limited Şirketi adına salınması gereken kaçakçılık cezalı Gelir (stopaj) Vergisinin müteselsil sorumluluk gereği davacı şirket adına da salındığı ve söz konusu vergi ve cezanın ver gi mahkemesince, olayda müteselsil sorumluluğun şartlarının gerçekleşmediği gerekçesiyle kaldırıldığı anlaşılmaktadır. Anılan kanun maddesinin 1.fıkrası ile doğrudan vergi kesintisi yapmak zorunda olanlara, 3.fıkrası hükmü ile de vergis kesintisi yapmak zorun da olanlarla alım satım veya hizmet ilişkisinde bulunması nedeniyle vergi kesintisinden asıl sorumlu ile birlikte müteselsilen sorumlu tutulacaklara ilişkin olarak getirilen düzenleme ile vergi dairesine, vergi alacağı için alım satım ve hizmet ilişkisindeki sorumluları ayrı ayrı veya birlikte takip etme olanağı tanınmıştır.
Dava konusu olayda, … Limited Şirketinin, uyuşmazlığa konu canlı hayvanları üreticiden satın aldığı halde vergi tevkifatı yapmamak için sahte fatura kullandığı ve bu canlı hayvanları davacı şirkete sattığı adı geçen şirket nezdinde düzenlenen 28.2.1991 günlü inceleme raporuyla saptanmış bulunmaktadır.
Bu durumda, davacı şirketi, canlı hayvanları üreticiden satın aldığı halde vergi tevkifatı yapmayan … Limited Şirketinden satın alması, daha sonraki safhada alım satıma taraf olduğunu gösterdiğinden ödenmesi gereken vergiden davacı şirketin müteselsilen sorumlu tutulmasında yasaya aykırılık görülmediği cihetle cezalı tarhiyatı kaldıran Vergi Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.