3. Daire 1991/1502 E. , 1992/1456 K.
Daire : ÜÇÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1992
Karar No : 1456
Esas Yılı : 1991
Esas No : 1502
Karar Tarihi : 17/04/992
MAHKEMECE İŞYERİ KAPATMA CEZASI UYGULANMASINI GEREKTİREN ÜÇ DEFA BELGE DÜZENLEMEME VE BULUNDURMAMA EYLEMLERİNİN SAPTANMASI ÜZERİNE KESİLEN ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA İŞYERİ KAPATMA İŞLE MİNE KARŞI AÇILAN DAVA SIRASINDA ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARINI GEREKTİREN EYLEMLERİN DEĞERLENDİRİLEMEYECEĞİ HK.
Davacının fırın işletmesinden dolayı 1990 yılında müşterilerine yaptığı ekmek teslimlerinde üç defa sevk irsaliyesi düzenlediğinin saptanması üzerine işyerinin üç gün süre ile kapatılmasına ilişkin işleme karşı açılan davayı; davacının 21.3.1990 tarihli tutanakla müşterisi olan … ve … ‘e gönderilen ekmekler için sevk irsaliyesi düzenlemediğinin saptandığı; 6.4.1990 tarihli tutanağın mükellef gıyabında düzenlendiği, nezdinde yoklama yapılan şahsın açık olarak belirtilmediği, bu tutanağa dayanılarak davacı adına işlem tesisine olanak bulunmadığı 23.6.1990 tarihli tutanağın da şöför nezdinde ve taşıtta düzenlendiği; sözü edilen irsaliyelerin ekmeklerin tesliminden sonra kesildiği yolunda gerek alıcı gerekse satıcı yönünden bir tesbit bulun madığı, tesbit tutanağında belirtilen irsaliyelerin sonuncusu olan … nolu sevk irsaliyesinde “görülmüştür” şerhinin konulması irsali yelerin sonradan düzenlendiği yolundaki görüşü sakatladığı; bu durumda belge düzenine uyulmadığı nedeniyle işyeri kapatma cezası uygulanmasın da yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kabul ederek işyeri kapatma cezasına ilişkin işlemi iptal eden Vergi Mahkemesi kararının bozulması istemidir. 213 sayılı Vergi Usul Kanununa 3239 sayılı Kanunla eklenen mükerrer 354.madde; “yetkililerce, 353.maddenin 1 ve 2 numaralı bentlerinde yazılı belgelerin bir takvim yılı içinde üç defa kullanılmadığının veya bulundurulmadığının tesbiti halinde mükelleflerin işyerleri Maliye ve Gümrük Bakanlığının karar ile bir haftaya kadar kapatılabilir. Bakanlık bu yetkisini mahalline devredebilir.” hükmü yer almıştır. Madde de atıfta bulunulan ve özel usulsüzlük cezası kesilmesini gerektiren belge düzenlememe fiillerinin bir takvim yılı içinde üç defa işlenmesi halinde işyeri kapatma cezası uygulanacağı öngörülmüştür.
Sözü edilen 353.maddenin 1 ve 2 numaralı bentlerinde yazılı olan belgelerin düzenlenmediği veya bulundurulmadığının her tesbitinde özel usulsüzlük cezası kesilmesi mümkün olduğundan; işyeri kapatma cezası uygulanması koşullarının oluşmasından önce, özel usulsüzlük cezası kesilmesi halinde, özel usulsüzlük cezasının dava açılmayarak veya dava açılmışsa yargı kararına göre kesinleşmesi durumunda; özel usulsüzlük cezası kesilmesini gerektiren belge düzenlememe veya bulundurmama fiillerinin de kesinleştiğinin kabulü zorunludur. Herne kadar, işyeri kapatma cezası uygulanması özel usulsüzlük cezası kesilmesine bağlı değilse de; işyeri kapatma cezası uygulanmadan önce; belge dezenlememe veya bulundurmama eylemlerinin ayrı tarihlerde tesbi ti üzerine kesilen özel usulsüzlük cezalarının kesinleşmesinden sonra, gerekli koşulların oluşması üzerine işyeri kapatma cezası uygulanması durumunda açılan davalarda daha önceki kesinleşen belge düzenlememe veya bulunldurmama fiillerinin bu aşamada incelenmesi olanaksızdır.
Ancak özel usulsüzlük cezası kesilmeyen veya işyeri kapatma cezası uygulanmadan önce mükellef hakkında herhangi bir işleme konu olmamış tesbitlerin incelenmesi mümkündür.
Bu bakımdan olayda; işyeri kapatma cezası uygulanmasına neden olan, sevk irsaliyesi düzenlenmediği yolunda üç ayrı tarihte yapılan tesbitler üzerine davacı adına özel usulsüzlük cezaları kesildiği ve bu ceza ların kesinleşerek ödendiği anlaşıldığından; Mahkemece işyeri kapatma cezası uygulanmasını gerektiren fiillerin kesinleşip kesinleşmediği üzerinde durulmadan, her tebitin ayrı ayrı incelenerek karar verilmesinde yasal isabet görülmemiş ise de; 3 Nisan 1992 gün ve 21191 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 3787 sayılı Bazı Kamu Alacaklarının Tahsilatının Hızlandırılması ve Matrah Artırımı Hakkında Kanunun 10.maddesi uyarınca olayda 1.1.1992 tarihinden önce yapılmış tesbitler için kesilen özel usulsüzlük cezaları ihtilafdan vazgeçilerek ödendiği cihetle, işyeri kapatma cezalarının uygulanmasında dikkate alınmayacağından; karar verilmesine yer olmadığına karar verildi.