3. Daire 1989/1965 E. , 1989/2116 K.
Daire : ÜÇÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 2116
Esas Yılı : 1989
Esas No : 1965
Karar Tarihi : 11/10/989
BİLGİ VERİLMEK ÜZERE VERGİ DAİRESİNE BAŞVURULMASI GEREKTİĞİ YOLUNDAKİ YAZININ İZAHA DAVET YAZISI NİTELİĞİNDE OLMAYIP VERGİ DAİRESİNE ÇAĞRIL MAYA YÖNELİK GENEL BİR YAZI NİTELİĞİNDE OLDUĞUNDAN, BU YAZIYA CEVAP VERİLMEMESİ ÜZERİNE İZAHTA BULUNULMADIĞI KABUL EDİLEREK TARHİYAT YAPIL MASINDA İSABET BULUNMADIĞI HK.
Uyuşmazlık; davacı adına 1984 dönemi için asgari zirai kazanç esasına göre salınan gelir vergisi, ile kesilen ağır kusur cezasına karşı açılan davayı kabul ederek, tarhiyatı tadilen onayan Vergi Mahkemesi kararının bozulması isteminden ibarettir.
193 sayılı Gelir Vergi Kanununun 2361 sayılı Kanunla değişik 112.maddesinde; zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tesbit edenlerin beyan ettikleri hasılat ve giderler ile götürü gider usulune göre tesbit edenlerin beyan ettikleri hasılat, Vergi Usul Kanunu uyarınca yapılan ekim ve sayım beyanları (Bu konuda idarece bir inceleme yapılmışsa ayrıca bu inceleme sonuçları) dikkate alınarak aynı konuda sözü edilen zirai kazanç ölçüleri esas tutulmak suretiyle hesaplanacak hasılat veya giderlere göre .. Liradan fazla bir farklılık gösterdiği ve bu farklılık mükellef tarafından haklı sebeblerle izah edilemediği takdirde, bu hasılat ve giderler yerine vergi incelemesi sırasında zirai kazanç ölçülerine göre tesbit edilen hasılat ve giderlerin ikmalen vergi tarhına esas alınacağı öngörülmüş olup, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 14.maddesinde de vergi muamelelerinde süre lerin, vergi kanunları ile belli edileceği, Kanunda açıkca yazılı olmıyan hallerde 15 günden aşağı olmamak şartıyle bu süreyi tebliği yapacak idarenin belirleyeceği ve ilgiliye tebliğ edeceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükümler uyarınca; Asgari zirai kazanç esasına göre tarhiyat yapılabilmesi için, mükelleflerin beyan ettikleri hasılat ile asgari zirai kazanç ölçüleri esas alınarak hesaplanan hasılat veya giderler arasında … liradan fazla bir fark olması ve bu farkın 15 günden az olmamak üzere verilen süre içinde mükellef tarafından izah edilememiş olması gerekmektedir.
Olayda, davacıya tebliğ edilen 4.6.1986 günlü yazı ile 1981-1982-19831984 ve 1985 dönemlerine ait zirai faaliyetleri ile ilgili olarak bilgisine başvurulacağından 3 gün içinde vergi dairesine başvurması istenilmiş olup, bu yazıya cevap verilmemesi üzerine mükellefin düşüklüğü izah etmediği neden gösterilerek asgari zirai kazanç esasına göre ağır kusur cezalı olarak ikmalen tarhiyat yoluna gidilmiştir. Davacıya tebliğ edilen yazıda görüldüğü üzere ilgili dönemde beyan ettiği hasılatın, asgari zirai kazanç ölçülerine göre hesaplanan hasılat tan düşük olduğu ve farkın … lirayı aştığı, bu düşüklüğünün izah edilmesi gerektiği yolunda hiç bir açıklama yer almamış, sadece davacı nın bilgi vermek üzere 3 gün içinde vergi dairesine içinde başvurması istenmiştir. Sözü edilen yazı mahiyet itibariyle düşüklüğün izahına davet yazısı mahiyetinde olmayıp, ilgilinin vergi dairesine çağrılmaya yönelik genel bir yazı niteliği taşımaktadır.
Bu bakımdam, davacıdan 193 sayılı Kanunun 112. ve 213 sayılı Kanunun 14.maddeleri uyarınca; açık olarak 15 ggünden az olmamak üzere verilen bir süre içinde, ilgili dönem için beyan ettiği hasılat ile asgari zirai kazanç ölçülerine göre hesaplanan hasılat arasındaki farkın izahı istenilmemiş olmasına karşın; mükellefin 3 gün içinde vergi Dairesi ne başvurmasını bildiren ve düşüklüğün izahına davet yazısı niteliğinde olmayan yazıya cevap verilmemesi üzerine izahta bulunmadığından söz edilerek asgari zirai kazanç esasına göre ikmalen cezalı tarhiyat yapılmasında yasal isabet yoktur.
Bu itibarla temyize konu edilen kararında usul ve yasa hükümlerine uyarlık görülmediğinden, davacı temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 2.fıkrası uyarınca, gelir vergisi salınmasına ve ağır kusur cezası kesilmesine ilişkin işlemin iptaline, Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz isteminin reddine karar verildi.