3. Daire 1979/356 E. , 1979/437 K.
Daire : ÜÇÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1979
Karar No : 437
Esas Yılı : 1979
Esas No : 356
Karar Tarihi : 26/09/979
YEREL YÖNETİMLERCE KURULAN BİRLİKLERİN AYRICA ÜST BİRLİK ADIYLA BİRLİKKURMALARININ MÜMKÜN OLMADIĞI HK.
1580 sayılı Belediye Kanununun 133.maddesi, “Belde ve köyler, vilayet idaresi hususiyeleri kendilerine kanunlarla verilen mecburi veya ihtiyari vazifelerin bir veya birkaçını müştereken tesisat ve idare ile ifa için birlik tesis edebilirler.” 134.maddesi ise, “Birlik tesisi için belde, köy idarei hususiyet meclislerinin (belediye meclisi, köy meclisi, meclisi umumi) müttefikan kabul ettikleri birlik esas nizamnamesi valinin ve birliğe dahil olanlar başka vilayetlere mensup iseler Dahiliye Vekilinin tasdiki ile kat’ileşir. Birliğe diğer belde ve köylerin ve idarei hususiyelerin iltihakı birlik meclisinin tasvibi, valinin tasdiki ve başka vilayetlere mensup iseler Dahiliye Vekilinin tasdiki ile olur.” hükümlerini taşımaktadır. Kanunun 138.maddesi de; birliklerin hükmi şahsiyeti haiz birer amme müessesesi olduğunu ve vazifelerini ifa ettikleri mahalli idarelerin bu vazifeleri ifa hususunda haiz oldukları hukuk ve selahiyeti haiz ol duklarını belirtmektedir.
Bu maddelerin incelenmesinden açıkca anlaşılacağı üzere Kanunkoyucu, yerel yönetimlere, kendilerine Kanunlarla verilen görevlerin bir veya birkaçını ortaklaşa olarak yapmak üzere sadece birlik kurmak için izin vermiştir.
Birlik tüzel kişiliğinin görevi ve bu görevi yerine getirmek üzere kullanacağı hak ve yetkileri kendisini kuran yerel yönetimlerin iradesiyle sınırlıdır.
Değişik iradelerin bir araya gelmesiyle kurulan bir birliğin, yine başka amaçlarla kurulan ve iradesi sadece bu amaçla sınırlı olan bir diğer birlikle birleşerek üst birlik oluşturulması 1580 sayılı Kanun hükümlerine göre mümkün görülmemektedir. Kaldı ki, bir üst birlik kurularak görülmesi amaçlanan bir yerel hizmetin, doğrudan doğruya birlikler kurularak yürütülmesi her zaman mümkündür.Bunun için yerel yönetimlerin ortaklaşa sorun olarak kabul ettikleri bir hususta anlaşmaları ve bu konuda bir birlik kurmak için iradelerini birleştirmeleri, konuyu çözümlemek için yeterli ve kanuni tek yol olduğu gibi böyle bir birliğe üye olan belediyenin bu birliğin kapsamı dışında bulunan bir gereksinimi için bir diğer belediye ile birleşerek yeni bir birlik kurması da mümkündür. Bu nedenlerle, yerel yönetimlerce kurulan birliklerin ayrıca üst birlik adıyla birlikler kurmaları mümkün olmadığına göre, birlik iradesinin, üye belediyelerin üst birlik konusunda iradelerini bağlayıp bağlamadığı, ayrıca birlik içerisinde bulunan belediyelerin üst birliklere teker teker üye olup olamayacağı yolunda bir tereddüde de yer bulunmadığına karar verildi. Genel Kurul’dan geçmemiştir.