Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2022/751 E.  ,  2022/6631 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/751
Karar No : 2022/6631

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın iptale ilişkin kısmının, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Polis memuru olarak görev yapan davacı, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 17. maddesi uyarınca 2009 yılından itibaren idari polisliğe geçirilme istemiyle 08/09/2014 tarihinde yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açmıştır.
Uyuşmazlık Hakkında Verilen Kararlar:
Başbakanlık Koruma Dairesi Başkanlığı Strateji Geliştirme ve Destek Şube Müdürlüğünde polis memuru olarak görev yapan davacının Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 17. maddesi uyarınca idari polisliğe geçirilme ve sağlık durumu sebebiyle atanma istemiyle 08/09/2014 tarihinde yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin ve Ankara ilinden Siirt iline atanmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada; … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararla; davacının idari polis sayılma isteminin zımnen reddine ilişkin işlemin iptaline, sağlık durumu sebebiyle atanma isteminin reddine ilişkin işlem ile Ankara ilinden Siirt iline atanmasına ilişkin işlem yönünden davanın reddine karar verilmiş; kararın taraflarca temyizi üzerine Danıştay Beşinci Dairesinin 21/10/2020 günlü, E:2016/7656, K:2020/4570 sayılı kararıyla; İdare Mahkemesince, hangi işlemin/ işlemlerin iptalinin istenildiğinin açıklığa kavuşturulması; hem “davacının Ankara ilinden Siirt iline atanmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işleminin” hem de ”Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 17. maddesi uyarınca idari polisliğe aktarılma ve sağlık durumuna uygun bir yere atanma istemiyle yaptığı 05/08/2014 tarihli başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin” iptali isteniliyor ise, aralarında maddi ya da hukuki bağ bulunmayan söz konusu işlemlerin aynı dilekçe ile dava konusu edilemeyeceğinden ayrı ayrı dilekçelerde dava konusu edilmesi gerektiğinin dikkate alınması; ayrıca davacının 05/08/2014 tarihli olduğunu iddia ettiği başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin dava konusu edilmesi halinde bu başvurunun dava dilekçesine eklenmesi gerektiğinin de göz önüne alınması ve bu hususların netleştirilmesi için dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanun’un 3. ve 5. maddeleri uyarınca reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilmek suretiyle verilen kararda hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle mahkeme kararının bozulması üzerine, … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla bozma kararına uyularak dava dilekçesinin reddine hükmedilmiş; dava, davacının Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 17. maddesi uyarınca 2009 yılından itibaren idari polisliğe geçirilmesi istemiyle 08/09/2014 tarihinde yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle yasal süresi içerisinde yeniden açılmıştır.
… İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacının idari polis olmak için başvurusunu 08/09/2014 tarihinde yaptığı, davalı idarece idari polis olabileceğine ya da olamayacağına ilişkin bir değerlendirme yapılmaksızın zımnen reddedilmesi üzerine Mahkemenin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı sonrası durumu yeniden değerlendirilmek suretiyle 21/08/2017 tarihi itibarıyla Genel İdare Hizmetler Sınıfına geçtiğinin görüldüğü, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 17. maddesinde ise idari polisliğe ilişkin rapor ve Sağlık İşleri Daire Başkanlığının kararı doğrultusunda talebi halinde idari polisliğe karar verileceğinin açıkça düzenlendiği gerekçesiyle davacının talep tarihi olan 08/09/2014 tarihi itibarıyla idari polisliğine karar verilmesi gerekirken başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin davacının 08/09/2014 tarihinden itibaren idari polisliğe geçirilmemesine ilişkin kısmının iptaline; 15/08/2009 tarihinden 08/09/2014 tarihine kadar idari polis statüsü verilmesine ilişkin isteminin reddine yönelik işlem kısmı yönünden ise, 08/09/2014 tarihli başvurusundan önce bu yönde bir talebinin olmaması nedeniyle davanın reddine hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı İdare tarafından; davacının vazife malullüğü talebinin Sosyal Güvenlik Kurumunca reddedildiği, vazife malulü olmayan davacının idari polisliğe geçirilmesine olanak bulunmadığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının iptale ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararı uyarınca doğrudan Dairemiz esasına alınan dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Polis memuru olarak görev yapan davacı, geçirmiş olduğu trafik kazası nedeniyle Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 17. maddesi uyarınca 2009 yılından itibaren idari polisliğe geçirilme istemiyle 08/09/2014 tarihinde yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan davayı açmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
04/08/2003 günlü, 25189 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren (Mülga) Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 4. maddesinde, idari polisin, Sosyal Güvenlik Kurumunca vazife malullüğüne karar verilen büro görevlerinde sivil olarak çalışan emniyet hizmetleri sınıfı personelini ifade ettiği belirtilmiş; 16. maddesinde, Daire Başkanlığı sağlık komisyonunda dilim belirtir sağlık kurulu raporunda yapılan incelemede; Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki C dilimi sağlık şartlarını taşıyan Emniyet Hizmetleri Sınıfı personelin, hastalığının ciddiyeti değerlendirilerek birimlerin faal hizmetleri dışında kalan diğer hizmetlerde çalıştırılabileceği, Emniyet Teşkilatında vazifelerini yaptıkları sırada veya vazifeleri dışında idarelerince görevlendirildikleri herhangi bir kamu idaresine ait başka işleri yaparken bu işlerden veya kurumlarının menfaatini korumak maksadıyla bir iş yaparken ya da idarelerince sağlanan bir taşıtla işe gelişi ve işten dönüşü sırasında veya iş yerinde meydana gelen kazadan dolayı sağlık durumunu kaybedenler hakkında bu Yönetmeliğin 17. maddesine göre işlem yapılacağı, Emniyet Hizmetleri Sınıfında çalışan polis amirleri dışındaki personelden; sağlık kurulu raporuna göre Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki C dilimi sağlık şartlarını kaybettikleri ve Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki D dilimi sağlık şartlarını taşıdıklarına karar verilenlerin sağlık kurulu raporlarının, Daire Başkanlığının görüşü ile birlikte öncelikle hizmet sınıfı değişikliği gerekirse maluliyet yönünde işlemler yapılmak üzere Personel Daire Başkanlığına gönderileceği, Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki D dilimi sağlık şartlarını kaybeden personelin sağlık kurulu raporlarının ise Daire Başkanlığının görüşü ile birlikte maluliyet yönünde işlemler yapılmak üzere Personel Daire Başkanlığına gönderileceği düzenlenmiştir.
Aynı Yönetmeliğin, “Vazife Malullüğü ve İdari Polislik” başlıklı 17. maddesinde de, “Emniyet Teşkilatında; bütün hizmet sınıflarında görev yapan personelden görevleri sırasında veya görevlerinden dolayı uğradıkları kaza veya saldırı sebebiyle ya da görevin sebep ve tesiriyle yaralanan veya sakat kalanlar ile bir meslek hastalığına yakalananlar ve Emniyet Teşkilatında bütün hizmet sınıflarında görev yapmakta iken fiili askerlik görevini ifa etmek üzere aylıksız izne ayrılanlardan askerlik hizmetini ifa ederken görevin sebep ve tesiri ile yaralanan veya sakat kalan personelin tedavileri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 105 inci maddesi hükümlerine göre sağlanır.
Tedavi bitiminde son durumunu bildirir dilimi belirten sağlık kurulu raporu aldırılır. Daire Başkanlığınca sağlık kurulu raporları incelenerek tüm hizmet sınıfları için kişinin hastalığının hangi sağlık dilimine girdiği kararlaştırılır.
Emniyet Hizmetleri Sınıfında bulunan amir ve memur personel için, psikiyatrik hastalıklarda Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki C, diğer hastalıklarda C veya D dilimi sağlık şartlarına sahip olanların dosyaları vazife malullüğü işlemleri için Personel Dairesi Başkanlığına gönderilir. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca vazife malullüğüne karar verilenlerin idari polisliği yapabileceği, Psikiyatrik hastalıklarda D diğer hastalıklarda E dilimi sağlık şartlarına sahip olanların ise idari polislik görevlerini yapamayacağına karar verilir.
Diğer Hizmet sınıflarında bulunan personel için, Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki C veya D dilimi sağlık şartlarına sahip olanların görevlerine devam edebileceği, E dilimi sağlık şartlarına sahip olanların ise görevlerini yapamayacağı, şeklinde görüş belirtilir ve gerekli işlemler yapılmak üzere Personel Daire Başkanlığına gönderilir.
Sosyal Güvenlik Kurumunca hakkında vazife malullüğü kararı verilenlerden;
a) Emniyet Hizmetleri Sınıfında bulunan personelden;
1) Sosyal Güvenlik Kurumunca vazife malullüğü ile birlikte idari polislik yapabileceğine de karar verilen personelin talepleri halinde Genel Müdür onayı ile idari polis görevine aktarılırlar.(Psikiyatrik hastalıklarda Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki D dilimi sağlık şartlarını taşıyanlar idari polislik görevine aktarılmazlar.)
İdari polisliğe aktarılan personelin bağlı olduğu birimin ilgili Daire Başkanlığının uygun görmesi halinde çalıştığı birimde, diğer hallerde Personel Daire Başkanlığınca genel hizmet statüsünde çalıştırılırlar.
İdari polisler, büro görevlerinde ve sivil olarak çalıştırılır ve kendi istekleri olmadan ikinci bölge (şark) hizmetlerine atanamazlar.
İdari polis olarak görev yapanların emeklilik talepleri halinde vazife malulü olarak emeklilikle ilgili işlemleri yapılır.
2) Vazife malullüğüne karar verilenlerden;
Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki E dilimi sağlık şartlarına haiz olduğuna karar verilenler,
Psikiyatrik hastalıklarda Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki D dilimi sağlık şartlarını taşıyanlar,
İdari polislik görevini talep etmeyenler hakkında vazife malulü olarak emeklilikle ilgili işlemleri yapılır.
………” düzenlemeleri yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen hükümler gereğince, ilgilinin yaşadığı sağlık sorunlarının vazifesinden kaynaklanıp kaynaklanmadığının tespiti bakımından son durumunu bildirir dilimi belirten sağlık kurulu raporu aldırılacağı, daire başkanlığınca sağlık kurulu raporu incelenerek ilgilinin rahatsızlığının hangi sağlık dilimine girdiğinin kararlaştırılacağı, psikiyatrik hastalıklarda hastalık branşlarının sınıflandırılmasındaki C, diğer hastalıklarda C veya D dilimi sağlık şartlarına sahip olanların dosyalarının vazife malullüğü işlemleri için Personel Dairesi Başkanlığına gönderileceği, daha sonra ilgilinin sağlık dosyasının incelenmek üzere Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına gönderileceği, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca vazife malullüğüne karar verilmesi halinde ilgilinin idari polislik yapabileceği; bunun istisnalarının da ilgilinin rahatsızlığının hastalık branşlarının sınıflandırılmasında E dilimi sağlık şartlarını haiz olduğuna karar verilmesi, psikiyatrik hastalıklarda hastalık branşlarının sınıflandırılmasındaki D dilimi sağlık şartlarını haiz olduğuna karar verilmesi ve ilgilinin idari polislik yapmayı kabul etmemesi olduğu, bu durumlardan birinin mevcut olması halinde ilgilinin vazife malulü olarak emekliliğe sevk edileceği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayın çözümlenebilmesi için davacının vazife malulü olup olmadığının tespit edilmesi gerekmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; 15/08/2009 tarihinde saat 18:00 sularında Ankara – Haymana yolu üzerinde davacının sevk ve idaresindeki araca karşı yoldan gelen aracın çarptığı, çarpmanın etkisi ile davacının ailesiden iki kişinin vefat ettiği, davacının ise yaralandığı; davacının 08/09/2014 tarihinde davalı idareye anılan trafik kazası sonucunda vücudunda kalıcı hasar meydana gelmesi nedeniyle Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 17 . maddesi gereğince idari polisliğe geçirilmesi talebinde bulunduğu, başvurusunun zımnen reddi üzerine de temyizen incelenmekte olan davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan; davacının sağlık kurulu raporunun davalı idare Sosyal Hizmetler ve Sağlık Daire Başkanlığınca incelenmesi neticesinde 09/01/2017 tarihli karar ile davacının sağlık durumu itibarıyla Emniyet Hizmetleri Sınıfında çalışamayacağına karar verildiği, nihai karar verilmek üzere sağlık dosyasının, Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderildiği, Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca 21/04/2017 tarihinde incelenen dosyada davacının “Adi malul olduğuna, Emniyet Hizmetleri Sınıfında çalışamayacağına ve Genel İdare Hizmetleri Sınıfında çalışabileceğine” karar verildiği, davalı idarece bu karar doğrultusunda davacıya malulen emekli olması ya da hizmet sınıfının Emniyet Hizmetleri Sınıfından, Genel İdare Hizmetleri Sınıfına aktarılması yönünde tercihte bulunması gerektiğinin bildirildiği, davacının da 12/06/2017 tarihli dilekçesi ile Genel İdare Hizmetleri Sınıfına aktarılmasını istemesi üzerine 21/08/2017 tarihi itibarıyla Genel İdare Hizmetleri Sınıfına aktarıldığı görülmektedir.
Bu durumda; davacının geçirdiği trafik kazasının görevi esnasında yahut idarece kendisine sağlanan bir taşıtla işe gelişi veya işten dönüşü sırasında meydana gelmediği dikkate alındığında, davacının vazife malulü olmasına ve dolayısıyla büro görevlerinde sivil olarak çalışan Emniyet Hizmetleri Sınıfı personel (idari polis) olarak değerlendirilmesine olanak bulunmadığından, davacının idari polisliğe geçirilmesi isteminin zımnen reddine yönelik işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir. Nitekim, Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunun davacı hakkında verdiği 21/04/2017 tarihli karar da davacının vazife malulü olmadığı yönündedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın iptale ilişkin kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa’nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.