Danıştay Kararı 2. Daire 2022/4302 E. 2022/6904 K. 27.12.2022 T.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2022/4302 E.  ,  2022/6904 K.
T.C.

D A N I Ş T A Y

İKİNCİ DAİRE

Esas No : 2022/4302

Karar No : 2022/6904

DAVACI : … Derneği

VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı

DAVANIN KONUSU : … Derneği tarafından; 09/07/2019 günlü, 30826 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Savunma Bakanlığı Rehberlik ve Psikoloji Danışma Hizmetleri Yönetmeliği’nin 4, 7, 8, 10, 11, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 22, 24 ve 28. maddelerinden “psikolojik danışman” ibaresinin kaldırılması talebiyle yapılan … günlü, … sayılı başvurunun, davalı idare tarafından zımnen reddine yönelik işlemin yürütmesinin durdurulması ve iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesince dava dilekçesi ve ekleri 2577 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca incelenerek işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :

Milli Savunma Bakanlığı Rehberlik ve Psikoloji Danışma Hizmetleri Yönetmeliği 09/07/2019 günlü, 30826 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Davacı Dernek tarafından, Milli Savunma Bakanlığı Rehberlik ve Psikoloji Danışma Hizmetleri Yönetmeliği’nin 4, 7, 8, 10, 11, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 22, 24 ve 28. maddelerinden “psikolojik danışman” ibaresinin kaldırılması istemiyle yapılan 05/09/2022 tarihli başvurunun davalı idare tarafından zımnen reddine yönelik işlemin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :

İLGİLİ MEVZUAT :

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Dilekçeler üzerine ilk inceleme” başlığını taşıyan 14. maddesinin 3/e bendinde, dilekçelerin süre aşımı yönünden inceleneceği; 6. fıkrasında ilk incelemeye ilişkin hususların ilk incelemeden sonra tespit edilmesi halinde davanın her safhasında 15. madde hükmünün uygulanacağı; ”İlk inceleme üzerine verilecek karar” başlığını taşıyan 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, süre aşımı yönünden yapılan incelemede Kanun’a aykırılık görülürse davanın reddine karar verileceği hususları hüküm altına alınmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Dava açma süresi” başlıklı 7. maddesinde;

“1. Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür.

…

4. İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar. Ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililer, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmaz.” hükmüne,

“İdari makamların sükutu” başlıklı 10. maddesinde;

“1. İlgililer, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilirler.

2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilirler. Altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı,isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez. Dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabilirler.” hükmüne,

“Üst makamlara başvurma” başlıklı 11. maddesinde ise,

“1. İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.

2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır.

3. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Davacı Dernek, Yönetmelik değişikliğinin Resmi Gazete’de yayımlandığı 09/07/2019 tarihini izleyen günden itibaren 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesinin birinci fıkrası uyarınca altmış gün içinde dava açma yoluna gitmemiş; ancak, aradan üç yılı aşkın bir süre geçtikten sonra 05/09/2022 tarihinde Yönetmeliğin değiştirilmesi için davalı idareye yaptığı başvurunun zımnen reddi üzerine 30/11/2012 tarihinde bakılan davayı açmıştır.

Davacı Dernek, davalı idareye yaptığı başvurusunda, 09/07/2019 günlü, 30826 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Savunma Bakanlığı Rehberlik ve Psikoloji Danışma Hizmetleri Yönetmeliği’nin 4, 7, 8, 10, 11, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 22, 24 ve 28. maddelerinden “psikolojik danışman” ibaresinin kaldırılması talebinde bulunmuştur.

Görüldüğü üzere davacı Derneğin Milli Savunma Bakanlığına yaptığı bu başvuru, anılan Yönetmeliğin değiştirilmesi istemiyle yapılmış bir başvurudur. Dolayısıyla bu başvurunun reddine ilişkin işlemin, davacı Dernek yönünden bir uygulama işlemi olarak kabul edilmesine olanak bulunmamaktadır. Çünkü, 2577 sayılı Yasa’nın 7. maddesinde sözü edilen “uygulama işlemi” kavramı, kural koyucu nitelikteki düzenleyici işlemlere dayanılarak ilgililer hakkında tesis edilen ve onların menfaatlerinin ihlal edilmesi sonucunu doğuran, başka bir ifadeyle hukuksal durumlarında değişiklik doğuran bireysel nitelikteki işlemleri ifade etmektedir. Bu itibarla davacının, dava konusu ettiği Yönetmeliğin değiştirilmesi amacıyla 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. maddesi kapsamında yaptığı başvurunun zımnen reddi sonrasında, bu ret işlemini iptal davasına konu edebileceğinin kabulü halinde, kamu düzeninden sayılan dava açma süresinin gözardı edilmesi sonucunu doğuracağı açıktır.

Belirtilen durum karşısında, 2019 yılında yürürlüğe girerek hukuki sonuçlarını doğurmuş olan Yönetmelik değişikliğine karşı dava açma süresi içinde dava açmayan davacı Derneğin, dava açma süresinin geçirilmesinden sonra, sözü edilen Yönetmeliğin kimi

maddelerinin değiştirilmesi için 2577 sayılı Yasa’nın 11. maddesine göre davalı idareye yaptığı başvuru dava açma süresini yeniden başlatmayacağından, bu başvurunun reddi üzerine açılan davanın esasının süre aşımı nedeniyle incelenemeyeceği açıktır.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14/3-e ve 15/1-b maddeleri uyarınca süre aşımı nedeniyle DAVANIN REDDİNE,

2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,

3. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcı ile posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,

4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 27/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.