Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2022/3691 E.  ,  2022/6743 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/3691
Karar No : 2022/6743

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … İdaresi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVALI YANINDA MÜDAHİLLER : 1- …
VEKİLİ : …
2- … Holding A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : … Holding A.Ş. Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapan davacı, başka bir göreve atanmak üzere Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinden alınmasına ilişkin 27/05/2020 tarihli Hazine ve Maliye Bakanı Olur’u işleminin iptali istemiyle dava açmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararıyla; 4046 sayılı Kanun’un 4. maddesinin verdiği yetki uyarınca aynı maddenin (i) bendi kapsamında Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Makamının teklifi ve Maliye Bakanının Olur’u ile … Holding A.Ş. Genel Müdürlüğü “Genel Müdür” kadrosuna ve Yönetim Kurulu Başkanlığına atanan davacının, 4046 sayılı Kanun’un 4. maddesinin mülga edilmesi üzerine Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ilişkin özel düzenlemeler içeren 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 4. maddesinin 2. fıkrasının (h) bendi uyarınca yine Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Makamının teklifi ve Hazine ve Maliye Bakanı Olur’u ile bu görevlerinden alındığı, anılan işlemler yönünden yetki tecavüzünün söz konusu olmadığı; öte yandan, davacının bulunduğu makam gereği 1 yıl gibi uzun bir süre aylıksız izne ayrılmasının kurumsal işleyişin aksamasına sebebiyet verebileceği dikkate alındığında, tesis edilen işlemin kamu yararı ve kamu hizmetinin gerekliliklerine uygun olduğunun kabulü gerektiği, ayrıca davalı idarelerce kullanılan takdir yetkisinin hukuka aykırı olarak kullanıldığına dair dosya kapsamında herhangi bir bilgi ve belge de bulunmadığı sonucuna varıldığından, davacının başka bir göreve atanmak üzere Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinden alınmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti :… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararla; 10/07/2018 günlü, 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 3 sayılı Üst Kademe Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2. maddesi uyarınca genel müdürlerin atanmasının ve görevden alınmasının Cumhurbaşkanının kararı ile olacağının açık olduğu; ancak 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin yürürlüğe girmesinden bir müddet sonra 15/07/2018 tarihinde yürürlüğe giren 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2. maddesinin (h) bendindeki hüküm ile özelleştirme kapsam ve programına alınan kuruluşların yönetim kurulu başkanı ve üyelikleri ile denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ve genel müdürlüklerine atama ve görevden alma konusunda, özelleştirme idaresi başkanının teklifi üzerine Maliye Bakanının yetkili kılındığı, 4046 sayılı Kanun’un mülga 4. maddesinin (i) bendi hükmüne benzer nitelikte olan ve 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca genel müdürlerin atanması ve görevden alınmasında Cumhurbaşkanının sahip olduğu yetkinin yine Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Maliye Bakanına devrine ilişkin olan bir düzenleme uyarınca dava konusu işlemin tesis edildiği, bu itibarla dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı; öte yandan, I sayılı cetvelde yer alan kadro ve pozisyonlarda yer alanların atanma ve görevden alınmasında teklif söz konusu olmayıp, atama ve görevden alma işlemleri Cumhurbaşkanı tarafından doğrudan tesis edildiğinden, 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2/h bendi hükmünün Maliye Bakanına atama yetkisi tanımadığı, Cumhurbaşkanına teklifte bulunmaya ilişkin bir yetki olduğu yönündeki davacı tarafın iddiasının hukuki temeli de bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Bakanın atama ve görevden alma konusunda yetkili olmadığı, anılan yetkinin doğrudan Cumhurbaşkanına ait olduğu; genel müdür olarak atandığı 2016 yılında yürürlükte olan mevzuata göre atamaya yetkili makamın Başbakanlık olduğu, Başbakanlıkça Maliye Bakanına yapılan 10/06/2016 tarihli açık yetki devri sonucu Maliye Bakanınca atandığı, görevden alınmasına ilişkin dava konusu işlemin tesisi tarihinde ise Cumhurbaşkanınca yapılmış bir yetki devri olmadığı, geçmişte Başbakanın sahip olduğu atama yetkisinin artık Cumhurbaşkanına ait olduğu; 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 353. maddesinin 2. fıkrasının (h) bendinde yer alan “Hazine ve Maliye Bakanına teklifte bulunmak” ibaresinin Cumhurbaşkanı tarafından Hazine ve Maliye Bakanına yapılmış yetki devri olarak yorumlanamayacağı; aynı maddenin (c) bendinde “Kuruluşların özelleştirme kapsamına alınması … konusunda Hazine ve Maliye Bakanına teklifte bulunmak.” ibaresinin bulunduğu; ancak kuruluşların özelleştirme kapsamına alınmasına ilişkin işlemlerin Cumhurbaşkanı kararı ile yapıldığı, bu durumda “Hazine ve Maliye Bakanına teklifte bulunmak” ibaresinin bir yetki devri içermediği, buna rağmen Mahkemece (h) bendinde yer alan aynı ibarenin yetki devri olarak yorumlanmasının hukuken hatalı olduğu, dava konusu işlemin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN CEVAPLARI :
… Bakanlığının Cevabı : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
… İdaresi Başkanlığının Cevabı : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DAVALI YANINDA MÜDAHİLLERİN CEVAPLARI :
… ‘ın Cevabı : Cevap verilmemiştir.
… Holding A.Ş.’nin Cevabı :Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Özelleştirme İdaresi…olarak görev yapan davacı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Makamının teklifi ve Maliye Bakanının … tarihli, … sayılı Olur’u ile -o tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle- 4046 sayılı Kanun’un 4. maddesinin (i) bendi uyarınca … Holding A.Ş. Genel Müdürü olarak, Maliye Bakanının … tarihli, … sayılı Olur’u ile de 14/07/2017 tarihine kadar … Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olarak atanmıştır.
Yönetim Kurulu Başkanlığına ilişkin görev süresinin bitiminde, 14/07/2018 tarihine kadar 1 yıl süre ile yeniden … Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olarak, 14/06/2019 tarihi itibarıyla ise … Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır.
… Holding A.Ş. Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapan davacı, 26/09/2019 tarihli dilekçesi ile “Avukatlık stajı yapabilmesini teminen, 657 sayılı Kanun’un 108. maddesinin (E) bendi gereğince, 22/10/2019 tarihinden itibaren 1 yıl süre ile aylıksız izin kullanma” talebinde bulunmuş ve izin talebi uygun bulunmuştur.
Aylıksız izin sürecinin devam ettiği sırada davacı, 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 4. maddesinin 2. fıkrasının (h) bendi uyarınca, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Makamının teklifi ve Hazine ve Maliye Bakanı’nın … tarihli, … sayılı Olur’u ile başka bir göreve atanmak üzere Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinden alınmış, işlem davacıya aylıksız izin süresinin bitiminde göreve başlaması üzerine 23/10/2020 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un “Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın Kuruluş ve Görevleri” başlıklı 4. maddesinde, “Başbakana bağlı kamu tüzel kişiliğine sahip, özel bütçeli Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (İdare) kurulmuştur. Başbakan bu Kanunla ilgili yetkilerini görevlendireceği bir bakan vasıtasıyla kullanabilir. İdare geçici bir teşkilat olup özelleştirme süreci sona erdiğinde elemanları ihtisaslarına göre ilgili kuruluşlara nakledilebilir.
İdarenin görevleri aşağıda belirtilmiştir; (…) i) Kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri ile denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ve genel müdürlükleri ile ait oldukları kuruluşlardan ayrı olarak özelleştirme programına alınan ve anonim şirkete dönüştürülmelerine gerek görülmeyen müesseselerde, müessese müdürlükleri ve yönetim komitelerine, işletme ve işletme birimlerinde bunların müdürlüklerine yapılacak atamalar ve bu görevlerden alınma işlemlerine ilişkin olarak Başbakana teklifte bulunmak (bu görevlere atanacaklarda 4 yıllık yükseköğrenim görmüş olma şartı aranır)” hükmü yer almaktadır. Anılan hüküm 09/07/2018 günlü, 30473 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 703 sayılı KHK ile yürürlükten kaldırılmıştır.
15/07/2018 günlü, 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin “Özelleştirme İdaresi Başkanlığının kuruluş ve görevleri” başlıklı 353. maddesinde; “(1) Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı kamu tüzel kişiliğine sahip, özel bütçeli Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kurulmuştur.
(2) İdarenin görevleri aşağıda belirtilmiştir:
…
h) Kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri ile denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ve genel müdürlükleri ile ait oldukları kuruluşlardan ayrı olarak özelleştirme programına alınan ve anonim şirkete dönüştürülmelerine gerek görülmeyen müesseselerde, müessese müdürlükleri ve yönetim komitelerine, işletme ve işletme birimlerinde bunların müdürlüklerine yapılacak atamalar ve bu görevlerden alınma işlemlerine ilişkin olarak Hazine ve Maliye Bakanına teklifte bulunmak.” hükmü yer almaktadır.
10/07/2018 günlü, 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 3 sayılı Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin “Amaç ve kapsam” başlıklı 1. maddesinde, “(1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin amacı üst kademe kamu yöneticileri ile ilgili usûl ve esaslar ile kamu kurum ve kuruluşlarında atama usûl ve esaslarını belirlemektir. (2) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, ekli cetvellerdeki kadro, pozisyon ve görevler, bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarını kapsar.” hükmü; “Atama usulü” başlıklı 2. maddesinde, “(1) Anayasanın 104 üncü maddesine göre yürütme yetkisinin sahibi olan Cumhurbaşkanı, atamaya yetkili amirlere ait yetkileri haizdir. (2) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kadro, pozisyon ve görevlere Cumhurbaşkanı kararıyla, (II) sayılı cetvelde yer alan kadro, pozisyon ve görevlere Cumhurbaşkanı onayı ile atama yapılır. Bu cetvellerde sayılmayan kadro, pozisyon ve görevlere, ilgili Cumhurbaşkanı yardımcısı, bakan veya atamaya yetkili amirler tarafından atama yapılır. Cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakan bu yetkisini alt kademedeki yöneticilere devredebilir. (3) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kadro, pozisyon ve görevlerin boşalması hâlinde rektörler bakımından Yükseköğretim Kurulu Başkanı, diğerleri bakımından ilgili Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan tarafından görevlendirme yapılabilir. Bu görevlendirmeler aynı gün Cumhurbaşkanlığına bildirilir.” hükmü yer almaktadır.
1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 1. maddesinin 3. fıkrasında, “Cumhurbaşkanı, yetkilerinden bir kısmını gerektiğinde sınırlarını yazılı olarak belirterek astlarına devredebilir. Ancak devrettiği yetkiyi, gerek gördüğünde kendisi de doğrudan kullanabilir.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
… Holding A.Ş., Bakanlar Kurulu Kararı ile özelleştirme kapsamına alınmış, 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında yer alan bir iktisadi devlet teşekkülüdür.
3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ekinde yer alan cetvellerdeki kadro, pozisyon ve görevler, bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarını kapsamaktadır. Cetvellerin incelenmesinde genel müdürlerin I sayılı cetvelde, kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu üyelerinin ise II sayılı cetvelde sayıldığı; Kararname’nin 2. maddesi uyarınca genel müdürlerin atanması ve görevden alınmasının Cumhurbaşkanı kararı ile kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu üyelerinin atanması ve görevden alınmasının ise Cumhurbaşkanı onayı ile yapılacağı hususunda tereddüt bulunmamaktadır.
4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 353. maddesinin 2. fıkrasının (h) bendinde yer alan ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığının görev ve yetkileri arasında sayılan “özelleştirme kapsamına alınan kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri ile genel müdürlüklerine yapılacak atamalar ve bu görevlerden alınma işlemlerine ilişkin olarak Hazine ve Maliye Bakanına teklifte bulunmak” hükmü atama usulünün şekil unsuru ile ilgili olup, anılan hükümden, sayılan görevlere atamaya ve görevden almaya ilişkin yetkinin Hazine ve Maliye Bakanına ait olduğu veya hükmün, yetkinin Hazine ve Maliye Bakanına devrine ilişkin bir düzenleme olduğu yönünde bir sonuca ulaşılamayacağı gibi bu hükmün 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile sadece Cumhurbaşkanına verilen yetkiyi ortadan kaldırmayacağı da aşikardır.
Davacının … tarihli, … sayılı Maliye Bakanı Olur’u ile … Holding A.Ş. Genel Müdürü olarak atanması da bu tarihte yürürlükte olan mevzuata göre Başbakana ait olan atama yetkisinin açık bir yetki devriyle Maliye Bakanına devri sonucu Maliye Bakanı Olur’u ile tesis edilmiştir.
Bu durumda; … Holding A.Ş.’nin 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamında sayılan kamu kurum ve kuruluşlarından olduğu, anılan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne ekli I ve II sayılı cetvellerde yer alan kadro ve görevlere yapılacak atama ve görevden almaların ancak Cumhurbaşkanı tarafından yapılacağı, öte yandan davalı İdarece Cumhurbaşkanına ait olan yetkinin Hazine ve Maliye Bakanına devredildiğine ilişkin bir yetki devri belgesinin de dosyaya sunulmamış olması karşısında, davacının başka bir göreve atanmak üzere Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinden alınmasına ilişkin 27/05/2020 tarihli Hazine ve Maliye Bakanı Olur’u işleminde hukuka uyarlık, davanın reddi yönündeki Mahkeme kararına yapılan istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun’la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’na 6545 sayılı Kanun’un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 21/12/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.