Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2022/2831 E. , 2023/1730 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/2831
Karar No : 2023/1730
TEMYİZ EDEN (DAVACI): …
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem : Dava; davalı idarece verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatı uyarınca faaliyetine başlayan işyerinin yıkılması sebebiyle uğranılan 250.000,00 TL maddi, 250.000,00 TL manevi zararın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; Danıştay 10. Daire Başkanlığınin 19/04/2018 gün ve 2016/9085 Esas, 2018/1607 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle, yapının Lara I. Derece Doğal Sit Alanında bulunduğu, park alanında kaldığı, herhangi bir ruhsat ya da onaylı projesinin olmadığı, ayrıca davacı tarafından yapının mevcut hâlinde ruhsata tabi olabilecek değişikliklerin izinsiz ve ruhsatsız olarak yapıldığı, davacının, faaliyette bulunacağı yerin izin ve ruhsat durumunu araştırması gerektiği hususları ile davacının tazminat gerekçeleri birlikte değerlendirildiğinde; yapının yıkımından dolayı davacının uğradığını iddia ettiği zararın davalı belediyenin hizmet kusurundan kaynaklanmadığı değerlendirilmekle, davacının maddi ve manevi tazminat isteminin yerinde olmadığı sonucuna varılarak, davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, Kalyan unvanlı ‘içkili restoran bar’ faaliyet konulu işyeri için davacı adına … tarih ve … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlendiği, 19/04/2012 tarihinde yapı tatil tutanağı düzenlendiği, 18/07/2012 tarihinde taşınmazın yıkıldığı, davalı belediyenin aynı yerde aynı şartlarla restoran işlettiği, Devlete güven ve idari istikrarın bulunmadığı, inşaat baştan mühürlenseydi, işyerine ruhsat verilmeseydi zararın oluşmayacağı, işyeri ruhsatı verilen bir yerin yıkılacağının düşünülemeyeceği belirtilerek, kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI: Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ: Dr. …
DÜŞÜNCESİ: Dava konusu işyerine ilk defa Antalya Emniyet Müdürlüğü tarafından … Eğlence firması adına … tarih … sayılı Açma ve İşletme izin belgesinin verildiği, işyerinin … İçecek firmasına devri nedeniyle … tarih … sayılı, … firmasına devri nedeniyle … tarih … sayılı, … firmasına devri nedeniyle … tarih … sayılı ve en son davacıya devri nedeniyle … tarih … sayılı tekrar ruhsatının İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatları Yönetmeliğinin 8. maddesine istinaden düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Davacı adına düzenlenen “İçkili Restoran Bar” faaliyet konulu ruhsatın 300 m² alan için verildiği, oysa davacı tarafından kullanılan toplam alanın 950 m² olduğu, davacı tarafından dosyaya sunulan … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş esas sayılı bilirkişi ve ek bilirkişi raporunda taşınmazda sökülmesi gereken ve söküldüğü zaman bir daha kullanılma imkanı olmayan sabit imalatların tespit edilerek fotoğraflarının çekildiği, buna göre 600,00 m² karo mozaik döşeme, prefabrik büro ve prefabrik depo, 2 adet sinema perdesi, 4 adet ahşap platform, 1 adet büyük platform, ahşap merdiven ve camlı korkuluklar, beton çiçeklik ve peyzaj işleri, 2 adet bar yapısı, bay ve bayan wc, bunlara ilişkin elektrik ve aydınlatma tesisleri vs imalatların bedellerinin hesaplandığı, raporda yer alan fotoğraflar incelendiğinde, prefabrik yapılar ve wc haricindeki imalatların açık alanda yer aldığı görülmektedir.
Davacı ve … firması tarafından, …tarih … sayılı yıkım kararının iptali talebiyle … İdare Mahkemesinin E. … sayılı ve … İdare Mahkemesinin E. … sayılı dosyalarından açılan davaların davacılar aleyhine sonuçlandığı, mezkur kararlarda, yıkım kararı verilen yapının 50 m X 19 m ebatlarında h=3,45 m yüksekliğinde tek katlı betonarme yapı üzerine çelik konstrüksiyon üzeri brandalı yapının inşaat ruhsatı ve projesinin bulunmadığı, 19/04/2012 tarihli yapı tatil tutanağının düzenlendiği, yapının ruhsatsız ve kaçak olması nedeniyle yıkım kararı verildiği anlaşılmaktadır.
Buna göre, … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş esas sayılı dosyasında tadilat ve imalat masrafları hesaplanan açık alanla, yıkım kararı verilen 50 m X 19 m ebatlarında h=3,45 m yüksekliğinde tek katlı betonarme yapı üzerine çelik konstrüksiyon üzeri brandalı yapı, birebir aynı yer değildir. Davacının talep ettiği tadilat ve imalat masrafları, 300 m² lik ruhsat alanının dışında kalan, fazladan kullanılan 600 – 650 m² lik ruhsat dışı alanda yer almaktadır.
Yine, İdare Mahkemesine sunulan 04/07/2014 tarihli bilirkişi raporunda 1.181,79 TL kâr kaybı hesaplanmış ise de, işletmenin 2011 yılını 22.388,37 TL, 2012 yılını 6.381,73 TL zararla kapattığı dikkate alındığında, işletmenin kâr kaybı bulunduğundan söz edilmesi gerçeğe uymamaktadır.
Bu itibarla, talep edilen imalat ve tadilat masraflarının, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen çelik konstrüksiyon üzeri brandalı yapı dışında kalan, ruhsat harici açık alanda yapılmış olduğu dikkate alındığında, davacının işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlendiğinden bahisle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunması hukuken mümkün bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesinin 06/06/2022 günlü, E:2019/173, K:2022/3076 sayılı gönderme kararı ile Danıştay İkinci Dairesine gönderilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı Kanun’un 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca, davacının temyiz aşamasında duruşma yapılması yolundaki istemi yerinde görülmeyerek, işin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/04/2023 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Davacıya işyeri açma ruhsatı verilen yapının, imar mevzuatına aykırı olduğunun, yargı kararıyla ortaya konulduğu açıktır.
Ancak, ruhsat verilemeyecek bir iş yerine ruhsat verilmesinin, idarenin açık hizmet kusurunu oluşturması nedeniyle, anılan ruhsat kapsamında davacı tarafından iş yerinin asli işletme faaliyetleri için zorunlu olan masraflarının tespit edilerek tazmin hükmü kurulması gerektiğinden, Mahkeme kararının bozulması gerektiği görüşüyle, aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.