Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2022/1362 E. , 2023/1626 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/1362
Karar No : 2023/1626
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bankası
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:… K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem :Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası … Şubesi koruma ve güvenlik şefi görevinden 2017 yılı Haziran ayında emekliye ayrılan davacı tarafından, baskı yapılarak ve korkutularak istemeyerek emekliye sevk edildiği, tehdit baskı ve zorlamalarla emeklilik dilekçesi verdiği, mobbing uygulanarak idarenin hizmet kusuru işlediği ileri sürülerek 1.080.401,00-TL maddi tazminatın 23/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… K:… sayılı kararıyla; davacı tarafından, dava konusu eylemler sebebiyle uğranıldığı belirtilen zararın tazmini için öncelikle davalı idareye başvurulup hakkın yerine getirilmesinin istenilmesi, talebin kısmen veya tamamen reddi halinde işlemin tebliğini izleyen günden itibaren dava süresi içinde dava açılması gerektiği, bu durumda, mevzuat hükmü uyarınca dava dilekçesinin Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasına tevdii gerekmekte olup, anılan idarece talebin kısmen veya tamamen reddi halinde, uğranılan zararın tazmini istemiyle dava açılabileceği gerekçesiyle 2577 sayılı Kanun’un 15/1-e maddesi uyarınca dava dilekçesinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına tevdiine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararla; Mahkeme kararının kaldırılmasını gerektirecek bir neden bulunmadığı belirtilerek, davacının istinaf başvurusunun reddine hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; dava konusu olayla birebir örtüşen başka bir dosyada, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen kararla; yerel mahkemenin, “dava dilekçesinin ve eklerinin T.C. Merkez Bankasına tevdiine” ilişkin kararının 2577 sayılı Kanun’un 12 ve 13. maddelerine aykırı bulunması nedeniyle bozulmasına hükmedildiği, İstinaf Mahkemesi tarafından verilen kararın da açıkça Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun söz konusu kararına aykırı olduğu ileri sürülerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği ileri sürülmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onikinci Dairesi tarafından verilen 17/02/2021 günlü, E:2021/71, K:2021/773 sayılı gönderme kararı ile Danıştay Onuncu Dairesine gönderilen ve Danıştay Onuncu Dairesi tarafından verilen 09/02/2022 günlü, E:2021/1815, K:2022/496 sayılı gönderme kararı ile Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası … Şubesi koruma ve güvenlik şefi görevinden 2017 yılı Haziran ayında emekliye ayrılan davacı tarafından, baskı yapılarak ve korkutularak istemeyerek emekliye sevk edildiği, tehdit baskı ve zorlamalarla emeklilik dilekçesi verdiği, mobbing uygulanarak idarenin hizmet kusuru işlediği ileri sürülerek 1.080.401,00-TL maddi tazminatın 23/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İptal ve tam yargı davaları” başlıklı 12. maddesinde; “İlgililer haklarını ihlal eden bir idari işlem dolayısıyla Danıştaya ve idare ve vergi mahkemelerine doğrudan doğruya tam yargı davası veya iptal ve tam yargı davalarını birlikte açabilecekleri gibi ilk önce iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine, bu husustaki kararın veya kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kararın tebliği veya bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tarihinden itibaren dava süresi içinde tam yargı davası açabilirler. Bu halde de ilgililerin 11 nci madde uyarınca idareye başvurma hakları saklıdır.” hükmüne; “Doğrudan doğruya tam yargı davası açılması” başlıklı 13. maddesinin davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan haliyle 1. fıkrasında da; “İdari eylemlerden hakları ihlal edilmiş olanların idari dava açmadan önce, bu eylemleri yazılı bildirim üzerine veya başka süretle öğrendikleri tarihten itibaren bir yıl ve her halde eylem tarihinden itibaren beş yıl içinde ilgili idareye başvurarak haklarının yerine getirilmesini istemeleri gereklidir. Bu isteklerin kısmen veya tamamen reddi halinde, bu konudaki işlemin tebliğini izleyen günden itibaren veya istek hakkında altmış gün içinde cevap verilmediği takdirde bu sürenin bittiği tarihten itibaren, dava süresi içinde dava açılabilir.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının, tazminat istemini emeklilik işlemlerine dayandırdığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının tazminat talebinin nedeni olarak gösterilen emeklilik işlemlerinin eylem olarak nitelendirilmesinin mümkün olmaması karşısında; 2577 sayılı Kanun’un 13. maddesi uyarınca dava açmadan önce ilgili idareye başvurma ve idareden ön karar alma zorunluluğu bulunduğundan bahsedilemeyeceğinden, idari merci tecavüzü nedeniyle dava dilekçesi ve eklerinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına tevdiine dair İdare Mahkemesi kararıyla ilgili istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 19/01/2017 günlü, E:2016/1900, K:2017/109 sayılı kararı da bu yöndedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun’la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’na 6545 sayılı Kanun’un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca, 29/03/2023 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.