Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/9042 E. , 2022/6987 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/9042
Karar No : 2022/6987
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına … Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; davacı şirket tarafından, Hindistan’dan ithal ettiği 157 adet antika eşyanın taşınmaz kültür varlığı olduğundan bahisle ithalinin uygun görülmemesine ilişkin … günlü, … sayılı İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Ayasofya Müzesi Müdürlüğü işlemi ile 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235/1-a maddesi uyarınca 155,880,00-TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … günlü, … sayılı Haydarpaşa Gümrük Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacı tarafından, mahkemelerinin … günlü, E:… , K:… sayılı ret kararı üzerine yenilenen dava dilekçesinde aynı yanlışlıkların yapıldığı, yenilenen dilekçenin konu ve netice-i talep kısmı ile reddedilen dilekçenin konu ve netice-i talep kısmının aynı olduğu görüldüğünden 15. maddesinin 5. fıkrası uyarınca davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; Mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı şirket tarafından, Hindistan’dan ithal ettiği 157 det antika eşyanın taşınmaz kültür varlığı olduğundan bahisle ithalinin uygun görülmemesine ilişkin … günlü, … sayılı İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Ayasofya Müzesi Müdürlüğü işlemi ile 4458 sayılı Gümrük Kanununun 235/1-a maddesi uyarınca 155,880,00-TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … günlü, … sayılı Haydarpaşa Gümrük Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Vergi Mahkemelerinin görevleri” başlıklı 6. maddesinde, “Vergi mahkemeleri, a) Genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları, b) (a) bendindeki konularda 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları, c)Diğer kanunlarla verilen işleri, çözümler” hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde, dava dilekçelerinin görev ve yetki yönünden ilk incelemeye tabi tutulacağı; 15. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde ise, Danıştay veya idare ve vergi mahkemelerince 14. maddenin 3 üncü fıkrasında yazılı hususlarda kanuna aykırılık görülürse, 14. maddenin 3/(a) bendine göre, idari yargının görevli olduğu konularda görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği hükme bağlanmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde; “Eşyanın genel düzenleyici idari işlemlerle ithalinin yasaklanmış olduğunun tespiti hâlinde, eşyanın gümrük vergilerinin alınmasının yanı sıra, gümrüklenmiş değerinin dört katı idari para cezası verilir.” hükmü getirilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava konusu idari para cezası, Gümrük Kanunu’nun cezaları konu alan onbirinci kısmının, vergi kaybına neden olan işlemlere uygulanacak cezaların düzenlendiği ikinci bölümünde yer alan 235. maddesi uyarınca uygulanmış bir yaptırımdır.
Bu durumda, ithali izne tabi eşyanın izin alınmaksızın ithalinin gerçekleştirildiğinden bahisle tesis edilen işlemden kaynaklanan, dolayısıyla vergi kaybına neden olan işlemlere uygulanacak cezalar kapsamında bulunan “genel düzenleyici işlemlerle ithali yasaklanmış eşyaya” ilişkin uyuşmazlığın çözümü, yukarıda belirtilen mevzuat uyarınca vergi mahkemesinin görevinde olduğundan, idare mahkemesince davanın görev yönünden reddi ile dosyanın vergi mahkemesine gönderilmesi gerekirken, uyuşmazlığın esasının incelenmesinde hukuki isabet bulunmamaktadır.
Nitekim, sözü edilen uyuşmazlıklara ilişkin vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenmesi, Danıştay Yedinci Dairesi tarafından istikrarlı şekilde yapılmaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa’nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.