Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2021/9039 E.  ,  2023/846 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/9039
Karar No : 2023/846

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av…
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Malmüdürlüğü – …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi uyarınca 2015 yılına ilişkin olarak 123.976,64 TL para cezası verilmesine ilişkin… günlü … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacı Belediye Başkanlığı’nca yapılan ödemelerle ilgili olarak yapılan denetim neticesinde, 2.000,00 TL ve üzeri ödeme yapılan kişilerden 2015 yılında 37 adet ödemeden “vergi borcu yoktur” yazısı alınmadan ödeme yapıldığının anlaşılması üzerine, 6183 sayılı Kanun’un 22/A maddesine istinaden 2011 yılına ilişkin olarak 123.976,64 TL para cezası verilmesine ilişkin … günlü … sayılı dava konusu işlemin tesis edildiği, 6183 sayılı Kanun’un 22/A maddesinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında bulunan kurumların, bu Kanun kapsamında hak sahiplerine yapacakları 2.000,00 TL’nin üzerindeki ödemeler ile kanun, kararname ve diğer mevzuatla nakdi olarak sağlanan Devlet yardımları, teşvikler ve destekler nedeniyle yapılacak ödemelerde vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgeyi aramadan ödeme işlemleri yapan kurum ve kuruluşlara idari para cezası verileceğinin düzenlendiği, 6183 sayılı Kanunun uygulanması amacına yönelik olarak çıkarılan Seri:… No:… Tahsilat Genel Tebliği’nin 5.maddesinde, bu yönde düzenleme yapılarak hak sahiplerinin ve ilgililerin Bakanlığa bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borçlarının bulunmadığına ilişkin vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belge aranılması zorunluluğu getirildiği, uyuşmazlığa konu olayda davacı Belediye Başkanlığı tarafından 4734 sayılı Kanun kapsamında yapılan 2.000,00 TL ve üzeri ödemelerden, 2015 yılında yapılan 37 adet ödeme ile ilgili olarak “vergi borcu yoktur” yazısı alınmadığı ve 6183 sayılı Kanun’un 22/A maddesi hükmüne aykırı hareket edildiği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; ödeme yapılan gerçek ve tüzel kişilerin para cezasını uygulayan mal müdürlüğüne bağlı yükümlüler olmadığı, … Sıra No:…Tahsilât Genel Tebliğinin V/5. Nolu maddesine göre borçlunun bağlı bulunduğu tahsilât dairesince idari para cezasının tatbik edileceğinin hükme bağlandığı, her belge için yükümlünün bulunduğu yer yetkili olacağından öncellikle idari para cezasına ilişkin kararın yetkisiz mal müdürlüğü tarafından alındığı, işlemin yetki bakımından hukuka açıkça aykırı olduğu, davacı belediyenin küçük bir belde belediyesi olduğu, yapılan işlerin küçük çapta günlük ihtiyaçları karşılar nitelikte işler olduğu, davalı idare tarafından tesis edilen işlemin hukuka aykırı olduğu belirtilerek, mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/03/2023 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :

Dava; Pınarbaşı Belediye Başkanlığı’nın 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 22/A maddesi gereğince, haksahibi ve ilgililerden istenmesi gereken vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgeyi aramaksızın hakediş ödemelerine ilişkin işlem tesis ettiği gerekçesiyle 123.976,64 TL idari para cezası ile tecziyesine ilişkin …. Malmüdürlüğünün … günlü ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 22/A maddesinde; “4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamına giren kurumların bu Kanun kapsamında hak sahiplerine yapacakları ödemeler ile kanun, kararname ve diğer mevzuatla nakdi olarak sağlanan Devlet yardımları, teşvikler ve destekler nedeniyle yapılacak ödemelerde ve 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli tarifelerde yer alan ticaret sicil harçlarından kayıt ve tescil harçları, noter harçlarından senet, mukavelename ve kağıtlardan alınan harçlar, tapu ve kadastro harçlarından tapu işlemlerine ilişkin alınan harçlar, gemi ve liman harçları ile diploma harçları hariç olmak üzere (8) sayılı tarifeye konu harçlar ve trafik harçlarına mevzu işlemler ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda yer alan bina inşaat harcı ve yapı kullanma izin harcına mevzu işlemlerde; Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge aranılması zorunluluğu getirmeye, bu kapsama girecek amme alacaklarını tür, tutar ve işlemler itibarıyla topluca veya ayrı ayrı tespit etmeye, zorunluluk getirilen işlemlerde hangi hallerde bu zorunluluğun aranılmayacağını ve maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Takibata selahiyetli tahsil dairesince, bu madde kapsamında getirilen zorunluluğa rağmen borcun olmadığına dair belgeyi aramaksızın işlem tesis eden kurum ve kuruluşlara ikibin Yeni Türk Lirası idari para cezası verilir. İdari para cezası, ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. İdari para cezasına karşı tebliğ tarihini takip eden otuz gün içinde idare mahkemesinde dava açılabilir.” hükümlerine yer verilmiştir.
30/06/2007 tarih ve 26568 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri:A Sıra No:1 sayılı Tahsilat Genel Tebliğine 29/06/2008 tarih ve 26921 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri:A Sıra No:2 sayılı Tahsilat Genel Tebliği ile eklenen “V. Amme Alacağı Ödenmeden Yapılmayacak İşlemler ile İşlem Yapanların Sorumlulukları” başlıklı bölümünde; 01/08/2008 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, 22/01/2002 tarihli ve 24648 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamına giren kurumların bu Kanun kapsamında hak sahiplerine 2.000 liranın üzerinde yapacakları ödemeler sırasında hak sahiplerinin ve ilgililerin Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borçlarının bulunmadığına ilişkin vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belge aranılması zorunluluğunun getirildiği, aynı Bölümün 5. maddesinde ise, bu Tebliğ ile zorunluluk getirilen vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgeyi aramadan ödeme/işlemleri yapan kurum ve kuruluşlara, borçlunun bağlı bulunduğu takibe salahiyetli tahsil dairesince idari para cezası tatbik edileceği, bu cezalar hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; 6183 sayılı Kanun’un verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Genel Tebliğ ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamına giren kurumların bu Kanun kapsamında hak sahiplerine 2.000,00 TL ve üzeri ödemelerde hak sahiplerinin ve ilgililerin Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borçlarının bulunmadığına ilişkin vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belge aranılması zorunluluğunun getirildiği, 6183 sayılı Kanun’un 22/A maddesinde takibata selahiyetli tahsil dairesince bu madde kapsamında getirilen zorunluluğa rağmen borcu olmadığına dair belgeyi aramaksızın işlem tesis eden kurum ve kuruluşlara idari para cezası verileceğinin hükme bağlandığı, Genel Tebliğde de vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgeyi aramadan ödeme/işlemleri yapan kurum ve kuruluşlara borçlunun bağlı bulunduğu takibe salahiyetli tahsil dairesince idari para cezasının tatbik edileceği anlaşılmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı belediye hakkında 2015 yılında davalı belediyenin hakediş ödemesi yaparken ilgililerin vergi borcu olmadığına dair belge aranması şartının yerine getirilmediğinden bahisle 123.976,64 TL idari para cezası kesilmesi üzerine anılan işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, davacı belediyenin 2015 yılında birden çok ödemesinde vergi borcu yoktur yazısı almadan ilgililere ödeme yaptığı tespit edildiğinden bahisle bu belgeyi almadan ödeme yapan belediyenin yetki sınırları içerisinde bulunduğu malmüdürlüğünce dava konusu idari para cezası tatbik edilmişse de; idari para cezasını tatbike yetkili tahsil dairesinin takibata yetkili tahsil dairesi olduğu ve Genel Tebliğ’de de takibe yetkili tahsil dairesi borçlunun bağlı bulunduğu tahsil dairesi olarak düzenlendiğinden; kanun ve genel tebliğde öngörülen usule aykırı yapılan ödemeler için her ödemede ödeme yapılan ilgilinin bağlı bulunduğu tahsil dairesince idari para cezası tatbik edilmesi gerekirken, uyuşmazlık konusu dönemde vergi borcu yoktur yazısı alınmadan yapılan ödemeler için ödemeyi yapan davacı belediyenin bağlı bulunduğu tahsil dairesince ceza tatbik edilmesinde yetki bakımından hukuka uyarlık bulunmadığından, davanın reddine ilişkin Şanlıurfa 2. İdare Mahkemesinin 07/04/2016 günlü, E:2015/1396, K:2016/508 sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle bozulması gerektiği görüşüyle Dairemiz çoğunluk kararına katılmıyorum.