Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/749 E. , 2023/2190 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/749
Karar No : 2023/2190
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Antalya ili, Aksu ilçesi, … Köyünde, … ada … parselde bulunan Hazineye ait taşınmazın 1.286,93 m²’si üzerine yeşil alan, yol ve lunapark yapılmak suretiyle fuzulen işgali nedeniyle 17/09/2013-26/09/2014 tarihleri arasındaki dönem için 40.312,43 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … günlü, … sayılı ecrimisil ihbarnamesi ile … günlü, … sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporu doğrultusunda davaya konusu ecrimisil ihbarnamesi ile ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin 27.627,36 TL kısmı yönünden işlemlerin iptaline, 12.685,07 TL’ye ilişkin kısmı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, önceki dönemden farklı olarak hem zemin hem de muhdesat için tek bir ecrimisil ihbarnamesi düzenlendiği, bölgedeki diğer otellerden istenilen ecrimisillerin itirazsız ödenmesi nedeniyle indirim uygulandığı, işlemlerin hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Antalya İli, Aksu İlçesi, … Köyünde … ada … parselde bulunan Hazineye ait taşınmazın 1.286,93 m²’si üzerine yeşil alan, yol ve lunapark yapılmak suretiyle fuzulen işgali nedeniyle 17/09/2013-26/09/2014 tarihleri arasındaki dönem için 40.312,43 TL ecrimisil istenmesine ilişkin … günlü, … sayılı ecrimisil ihbarnamesi ile … günlü, … sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun, 75. maddesinin 1. fıkrasında, “Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, 13. maddesinde gösterilen komisyonca takdir ve tespit edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.” hükmüne yer verilmiştir.
2886 sayılı Kanun’un 74. maddesine dayanılarak çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik’in 85. maddesinin 1. fıkrasında, “Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde taşınmaz tespit tutanağına dayanılarak, ecrimisil idarece tespit edilir ve Yönetmelikte belirtilen komisyonca karara bağlanır.” hükmü; aynı maddenin 2. fıkrasında ise, “Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına, işgalcinin kusurlu olup olmadığına ve taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekline bakılmaksızın idarenin bu taşınmazdan işgalden önceki haliyle elde edebileceği muhtemel gelir esas alınır. Ecrimisilin tespitinde aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, gerektiğinde ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, … İdare Mahkemesince yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda; dava konusu taşınmazın zemini için 6,82 TL/m², sabit yapılar için 13,64 TL/m² birim bedeli üzerinden yapılan hesaplama sonucunda dava konusu işlemlerin 27.627,36 TL kısmının iptaline, 12.685,07 TL’ye ilişkin kısmı yönünden davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu taşınmaza komşu olan ve oteller bölgesinde yer alan Hazineye ait taşınmazın 26.664,00 m²’lik kısmına turistik tesis yapılmak suretiyle fuzulen işgali nedeniyle 27/09/2014-21/08/2015 tarihleri arasındaki dönem için 613.737,32 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … günlü, … sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin iptali istemiyle … İdare Mahkemesinde açılan davada hükme esas alan 09/11/2017 günlü ek bilirkişi raporunda; sabit olmayan kullanımlara 2014 yılı için 16,20 TL/m², 2015 yılı için 16,84 TL/m², muhdesatlar için ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Mimarlık Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ’e göre 5. Sınıf C grubu yapılara dahil olan 5 yıldızlı oteller ve tatil köyleri için belirlenen bedelin %3’ü dikkate alınmak suretiyle 2014 yılı için 48,00 TL/m², 2015 yılı için 51,30 TL/m² birim bedelleri esas alınarak toplamda 717.796,73 TL ecrimisil bedeli hesaplanması nedeniyle Mahkemece davanın reddine karar verildiği, yapılan istinaf başvurusunun ise … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla reddedildiği, anılan kararın temyiz edilmesi üzerine Danıştay İkinci Dairesinin 04/04/2023 günlü, E:2022/3099, 2023/1755 sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği görülmüştür.
Uyuşmazlıkta; dava konusu taşınmazla aynı bölgede yer alan taşınmazın işgali nedeniyle düzenlenen ecrimisil düzeltme ihbarnamesine karşı açılan davada mahkeme kararının kesinleşmesi nedeniyle taşınmazın ecrimisil birim bedelinin ortaya çıktığı göz önünde bulundurulduğunda, yukarıda belirtilen Mahkeme kararı dikkate alınarak ve gerek duyulması halinde bilirkişilerden ek rapor alınarak, yargı kararıyla ortaya çıkan birim bedeller dava konusu döneme uyarlanmak suretiyle karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, kesinleşen birim değerler dikkate alınmadan düzenlenen bilirkişi raporuna dayanılarak verilen mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa’nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/04/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.