Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/4737 E. , 2023/2187 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4737
Karar No : 2023/2187
KARŞILIKLI TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNANLAR:
DAVACI : …Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçelerde yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemlerinden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Antalya ili, Aksu ilçesi, … Köyünde bulunan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazın 5.961,90 m2’lik kısmına, turistik otele ait yol, otopark, lunapark, meydan, doğalgaz sistemi, depo ve personel dinlenme yeri yapılmak suretiyle işgali nedeniyle 27/09/2014-14/092015 tarihleri arasındaki dönem için 158.940,95 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … günlü, … ayılı ecrimisil ihbarnamesi ile … günlü, … sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporu doğrultusunda davaya konusu ecrimisil ihbarnamesi ile ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin 97.613,62 TL kısmı yönünden işlemlerin iptaline, 61.327,33 TL’ye ilişkin kısmı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararıyla; istinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından, temyize konu bölge idare mahkemesi kararının gerekçesinin bulunmadığı, dava konusu taşınmazın düzenleme ortaklık payında kalan alan olduğu, davalı idarenin bu alandan ecrimisil isteme yetkisinin bulunmadığı, temyiz dilekçesinin eki beyanında ise taşınmazın 2016-2017 işgal dönemi için düzenlenen ihbarnamenin düzeltme başvurusu üzerine kaldırıldığı ileri sürülmektedir.
Davalı idare tarafından, dava konusu işlemlerin hukuka ve mevzuata uygun olduğu, bölgedeki turistik oteller için belirlenen ecrimisiller peşin ödendiğinden indirimden faydalandıkları ileri sürülmektedir.
TARAFLARIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Antalya ili, Aksu ilçesi, … Köyünde bulunan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazın 5.961,90 m2’lik kısmına, turistik otele ait yol, otopark, lunapark, meydan, doğalgaz sistemi, depo ve personel dinlenme yeri yapılmak suretiyle işgali nedeniyle 27/09/2014-14/092015 tarihleri arasındaki dönem için 158.940,95 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … günlü, … ayılı ecrimisil ihbarnamesi ile … günlü, … sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun, 75. maddesinin 1. fıkrasında, “Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, 13. maddesinde gösterilen komisyonca takdir ve tespit edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.” hükmüne yer verilmiştir.
2886 sayılı Kanun’un 74. maddesine dayanılarak çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik’in 85. maddesinin 1. fıkrasında, “Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde taşınmaz tespit tutanağına dayanılarak, ecrimisil idarece tespit edilir ve Yönetmelikte belirtilen komisyonca karara bağlanır.” hükmü; aynı maddenin 2. fıkrasında ise, “Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına, işgalcinin kusurlu olup olmadığına ve taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekline bakılmaksızın idarenin bu taşınmazdan işgalden önceki haliyle elde edebileceği muhtemel gelir esas alınır. Ecrimisilin tespitinde aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, gerektiğinde ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, … İdare Mahkemesince yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda; dava konusu taşınmazın zeminine ilişkin 2014 yılına ilişkin olmak üzere zemin için 9,56 TL/m², sabit yapılar için 19,50 TL/m², 2015 yılına ilişkin olmak üzere zemin için 9,51 TL/m², sabit yapılar için 21,00 TL/m² birim bedeli üzerinden yapılan hesaplamada dava konusu ihbarnamelerin 97.613,62 TL kısmının iptali, 61.327,33 TL’ye kısmı yönünden davanın reddi yolunda verilen karara karşı istinaf başvurularının … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla reddedildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu taşınmaza komşu olan ve oteller bölgesinde yer alan Hazineye ait taşınmazın 26.664,00 m²’lik kısmına turistik tesis yapılmak suretiyle fuzulen işgali nedeniyle, 27/09/2014-21/08/2015 tarihleri arasındaki dönem için 613.737,32 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin 09/11/2015 günlü, 40383 sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin iptali istemiyle Antalya 3. İdare Mahkemesinde açılan davada hükme esas alan 09/11/2017 günlü ek bilirkişi raporunda; sabit olmayan kullanımlara 2014 yılı için 16,20 TL/m², 2015 yılı için 16,84 TL/m², muhdesatlar için ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Mimarlık Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ’e göre 5. Sınıf C grubu yapılara dahil olan 5 yıldızlı oteller ve tatil köyleri için belirlenen bedelin %3’ü dikkate alınmak suretiyle 2014 yılı için 48,00 TL/m², 2015 yılı için 51,30 TL/m² birim bedelleri esas alınarak toplamda 717.796,73 TL ecrimisil bedeli hesaplanması nedeniyle Mahkemece davanın reddine karar verildiği, yapılan istinaf başvurusunun ise … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla reddedildiği, anılan kararın temyiz edilmesi üzerine Danıştay İkinci Dairesinin 04/04/2023 günlü, E:2022/3099, 2023/1755 sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği görülmüştür.
Uyuşmazlıkta; dava konusu taşınmazla aynı bölgede yer alan taşınmazın işgali nedeniyle düzenlenen ecrimisil düzeltme ihbarnamesine karşı açılan davada mahkeme kararının kesinleşmesi nedeniyle taşınmazın ecrimisil birim bedelinin ortaya çıktığı göz önünde bulundurulduğunda, yukarıda belirtilen Mahkeme kararı dikkate alınarak ve gerek duyulması halinde bilirkişilerden ek rapor alınarak, yargı kararıyla ortaya çıkan birim bedeller uygulanmak suretiyle karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, kesinleşen birim değerler dikkate alınmadan düzenlenen bilirkişi raporuna dayanılarak verilen mahkeme kararına karşı yapılan istinaf başvurularının reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. TARAFLARIN TEMYİZ İSTEMLERİNİN KABULÜNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun’la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’na 6545 sayılı Kanun’un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 25/04/2023 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.