Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2021/3996 E.  ,  2022/6387 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3996
Karar No : 2022/6387

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU :… İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Antalya ili, Korkuteli ilçesi, … Mahallesi … Mevkiinde bulunan davacıya ait “…” isimli işyerinin kapatılacağına ilişkin 04/11/2014 günlü ihtarnamenin ve işyerinin kapatılmasına ilişkin 05/11/2014 günlü kapatma tutanağının iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacı tarafından idareye verilen 21/10/2014, 28/10/2014 ve 29/10/2014 günlü dilekçelerle davalı idareye işyerindeki eksikliklerin giderildiğinin bildirildiği, fakat Zabıta Daire Başkanlığı tarafından eksiklerin giderilmediğine ilişkin 04/11/2014 günlü dava konusu ihtarnamenin düzenlendiği, İtfaiye Dairesi Başkanlığı tarafından yeniden bir inceleme yapılmadığı, 11/11/2014 günü İtfaiye Dairesi Başkanlığı tarafından yapılan denetim üzerine işyerinin açıldığı görüldüğünden, kapatma işlemi öncesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı tarafından eksikliklerin giderilip giderilmediğine yönelik bir değerlendirme yapılmaksızın tesis edilen dava konusu kapatma işlemlerinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacıya ait “Tekin Petrol” isimli akaryakıt istasyonunda İtfaiye Dairesi Başkanlığı denetim ekiplerince 15/10/2014 günü yapılan denetime ilişkin denetim tespit raporu hazırlandığı, raporun Ruhsat Denetim Şube Müdürlüğüne işlem yapılmak üzere gönderildiği, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in 5. maddesinin (h) bendi ve 23. maddesine istinaden tespit edilen noksanlıkların 15 gün içerisinde tamamlanıp güncel yangın güvenlik önlemleri raporunun belediyeye sunulmasının istenildiği, sürenin bitiminde davacı tarafça anılan raporun sunulmaması üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği, işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek, mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile sonucu itibarıyla usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararı uyarınca Danıştay Onuncu Dairesine; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Antalya ili, Korkuteli ilçesi, … Mahallesi, … Mevkiinde bulunan davacıya ait “…” isimli işyerinde 15/10/2014 günü İfaiye Dairesi Başkanlığı Eğitim ve Önleme Şube Müdürlüğü tarafından yapılan denetimde yangın yönünden bir takım eksik hususların bulunduğunun tespit edildiği, … gün ve … sayılı Denetim ve Ruhsat Şube Müdürlüğü yazısı ile 15 gün içerisinde eksikliklerin giderilerek yangın güvenlik önlemleri raporunun sunulması gerektiğinin davacıya bildirildiği, davacı tarafından 21/10/2014 günü davalı idareye verilen dilekçe ile eksikliklerin giderildiğinin belirtildiği, devamında davalı idareye yine benzer içerikli eksikliklerin giderildiği yönünde 28/10/2014 ve 29/10/2014 günlü dilekçeler verildiği, idare tarafından eksikliklerin giderilmediğinden bahisle işyerinin kapatılacağına ilişkin 04/11/2014 günlü ihtarnamenin ve işyerinin kapatılmasına ilişkin 05/11/2014 günlü kapatma tutanağının tesis edilmesi üzerine işbu işlemlerin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 4. maddesinde; 3 üncü maddede belirtilen merciler, iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde aşağıda öngörülen genel kriterlere göre düzenlenecek yönetmeliği esas alırlar. … c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak.” hükmü yer almaktadır.
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin “ortak hükümler” başlıklı ikinci bölümünde yer alan 6. maddesinde “Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. … İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır.” hükmü,
“İkinci ve üçüncü sınıf gayrısıhhi müesseseler” başlıklı 23. maddesinde; “İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler; işin özelliğine göre bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kriterlere uygun olarak işyerini düzenledikten sonra bu Yönetmeliğin eki Örnek 2’de yer alan başvuru formunu doldurarak yetkili idareye ibraz eder. Yetkili idareler, ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler için yapılacak beyan ve incelemelerde; insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmaması, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemeleri esas alır… Ruhsat verilmesini takiben yapılacak kontrol ve denetimlerde, ikinci fıkrada belirtilen kriterlere aykırı beyan ve durumun tespiti halinde, işyerine bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde verilmiş olan ruhsat, yetkili idare tarafından iptal edilerek işyeri kapatılır ve ilgililer hakkında ruhsat vermeye yetkili idareler tarafından ayrıca yasal işlem yapılır…” hükmü,
“Denetim ve Diğer Hükümler” başlıklı 24.maddesinde; “Gayrisıhhî müesseseler, çevre ve toplum sağlığı açısından yetkili idareler tarafından denetlenir. Yetkili idarenin en üst amiri veya görevlendireceği kişi gerekli tedbirleri almak veya aldırmakla sorumludur. ” hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen mevzuat maddelerinin birlikte değerlendirilmesinden; ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseselerde işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesi için mevzuatta aranan diğer şartların yanı sıra işletmede insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmaması, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması gibi hususlarının da göz önünde bulundurulacağı, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildikten sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespit edilmesi halinde bu hususların giderilmesi için onbeş günlük süre verileceği ve süre sonunda noksanlık ve aykırılıkların giderilmediğinin tespit edilmesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilerek işyerinin kapatılacağı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, … günlü, … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatına istinaden işletilen akaryakıt ve LPG satış istasyonu faaliyet konulu işyerinde, 15/10/2014 tarihinde yapılan denetimde yangın yönünden bir takım eksik hususların bulunduğunun tespitiyle, eksikliklerin giderilerek yangın güvenlik önlemleri raporu sunulması için davacıya 15 gün süre verildiği, süre sonunda aykırılıkların giderilmediği gerekçesiyle işyerinin süresiz olarak kapatılmasına karar verilmiş ise de, dava konusu işlemler tesis edilmeden önce işyerine ilişkin işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilmemiştir.
Hukuka uygun şekilde alınmış bir işyeri açma ve çalışma ruhsatına istinaden faaliyet gösteren bir işyerinin ancak mevzuatta öngörülen şartların oluşması halinde yine mevzuatta öngörülen usul izlenerek kapatılabilmesi mümkündür.
Bu durumda; her ne kadar işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesi için işyerinin yangın güvenliğine ilişkin düzenlemelere uygun olması gerekmekte ve İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin yukarıda metnine yer verilen 23. maddesi uyarınca, işyerinde tespit edilen imara aykırılıkların giderilmesi için verilen onbeş günlük sürenin sonunda bu hususların giderilmemesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesi ve akabinde kapatılması mümkün ise de, söz konusu işyeri için verilen ve hukuken geçerliliğini koruyan işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunan işyerinin süresiz olarak faaliyetten men edilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığından, dava konusu işlemlerin iptaline hükmeden İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.