Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/3942 E. , 2022/6790 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3942
Karar No : 2022/6790
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Tur. Tic. ve İnş. San. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : İzmir ili, Konak ilçesi, …Mahallesi, … Caddesi, No:… adresinde bulunan, 11 daire ve 1 dükkandan oluşan, 8 katlı binanın 1, 3, 4, 8 ve 9 nolu dairelerini günlük, haftalık veya daha uzun süreli kiraya verilmek suretiyle pansiyon olarak işletilmek üzere, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi yönündeki başvurunun reddine ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacı tarafından, binanın tümünde değil, bir kısım bağımsız bölümlerinde pansiyon işletilmek istendiği ancak, bu bağımsız bölümler yönünden de binanın yapı kullanma izin belgesinin mesken olarak düzenlendiği ve bu yapıların, pansiyon olarak işletilmesi için gerekli yasal koşulları taşımadığından, davacının işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi yönündeki isteminin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, dava reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; binanın tamamının, davacı şirketin ortakları … ve …’ya (annesi) ait olduğu ve kat malikleri olarak işyeri olarak kullanıma izinlerinin bulunduğu; pansiyonların, otel gibi özel yapı veya kullanım şeklini gerektirmediği ve Ek 1. maddede belirtilen teknik şartlar dışında başkaca şart aranmadığı; Mahkemece hangi kriterlere uygun olmadığı belirtilmeksizin, yasal koşulların oluşmadığından bahsedilmesinin de hukuka aykırı olduğu belirtilerek temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : İstemin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının gerekçesi değiştirilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulu’nun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 1. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Danıştay Onuncu Dairesine gönderilen, daha sonra anılan Daire tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY : Davacı şirket tarafından, … günlü, … evrak kayıt numaralı dilekçe ile İzmir ili, Konak ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi, No:… adresindeki, 11 daire ve 1 dükkandan müteşekkil, 8 katlı binanın; mülkiyeti … ‘ya ait olan 1, 3, 4, 8 ve 9 nolu dairelerinin günlük, haftalık veya daha uzun süreli kiraya verilmek suretiyle pansiyon olarak işletilmek üzere, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi istemiyle idareye başvurulduğu ve bu başvurunun … günlü, … sayılı işlemle “Müdürlüğümüzün … tarih ve … sayılı yazısı ile İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğüne Yapı Kullanma İzin Belgesinde mesken olan yerlere pansiyon olarak İşyeri Açma ve çalışma Ruhsatı düzenlenip düzenlenemeyeceği hususunda görüş sorulmuş olup, … tarih ve … sayı ile gelen cevabı yazılarında “binanın bir bütün halinde pansiyon olarak işletilmesi durumunda ruhsatlandırılmasında istenen yapı kullanma izin belgesinde mesken olarak vasıflandırılmasının bir sakınca oluşturmayacağının değerlendirildiği” bildirilmiştir. Bu itibarla ilgili dilekçenizde belirtilen adreslerde bulunan gayrimenkullerin pansiyon olarak belirtilen kriterleri taşımadığından” bahisle reddedildiğinin davacıya bildirilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’un 4. maddesinde, 3. maddede belirtilen mercilerin, iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde; a) İnsan sağlığına zarar vermemek, b) Çevre kirliliğine yol açmamak, c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak genel kriterlerine göre düzenlenecek yönetmeliği esas alacakları kuralı yer almıştır.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinin (g) bendinde; Umuma açık istirahat ve eğlence yeri: “Kişilerin tek tek veya toplu olarak eğlenmesi, dinlenmesi veya konaklaması için açılan otel, motel, pansiyon, kamping ve benzeri konaklama yerleri;…” olarak tanımlandıktan sonra; (r) bendinde Konaklama yeri: “Otel, motel, pansiyon ve kampingler gibi, asıl fonksiyonları müşterilerin geceleme ihtiyaçlarını sağlamak olan yerler” olarak tanımlanmıştır.
Anılan Yönetmeliğin Ek-1 Sıhhî Müesseseler için Sınıflarına ve Özelliklerine Göre Aranacak Nitelikler başlıklı kısmının, Otel ve pansiyonlarda ortak hükümlere ilave olarak, sınıflarına göre aranılacak şartların düzenlendiği “I- Otel ve Pansiyonlar” bölümünde; “c) Üçüncü sınıf otel ve pansiyon 1- Isıtma odalar dahil kalorifer veya soba ile yapılacaktır.
2- Zemin en az mozaik gibi malzeme ile kaplanacaktır.
3- Giriş ve salonlarda duvarlar alçı sıva, plastik veya yağlı boya ile kaplı olacaktır.
4- Müracaat yeri ve vestiyer bulunacaktır.
5- Dinlenme salonunda yeterli sayıda masa, sandalye ve televizyon bulunacaktır.
6- Dinlenme salonlarındaki koltuk, sehpa ve benzeri eşya iyi cins malzemeden yapılmış olacaktır.
7- Odalarda;
7.1- En az % 20’si banyolu ve tuvaletli olacaktır.
7.2- Gardırop, ayna, sandalye ve sehpa bulunacaktır.
7.3- Yatak ortopedik, yatak takımları iyi cins olacaktır.
8- Katlarda her 10 yatağa bir banyo ve tuvalet bulunacaktır.
9- Tuvalet ve banyolar kolay yıkanabilir ve dezenfekte edilebilir nitelikte olacaktır.
10- Yemek verilmesi halinde üçüncü sınıf lokanta niteliğinde lokantası ve mutfağı bulunacaktır.
11- Odalarda yatak sayısı her beş metrekareye bir olmak üzere en fazla üç adet olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
21/06/2005 günlü, 25852 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan, Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin “Pansiyonlar” başlıklı 22. maddesinde “Pansiyonlar; yönetimi basit, yemek ihtiyacının idare tarafından sağlanabildiği veya müşterilerin kendi yemeklerini bizzat hazırlayabilme imkanı bulunan, en az beş odalı tesisler olup aşağıda belirtilen asgari nitelikleri taşırlar: a) Giriş holü, emanet hizmeti, b) Oturma, yemek ve kahvaltı ihtiyacını karşılayabilecek, yazlık tesislerde kısmen açık da olabilen, yeterli kapasitede bir salon, c) Yemek ihtiyacının işletme tarafından verilmemesi durumunda pansiyon mutfaklarında ihtiyaca göre yeterli sayıda buzdolabı, pişirme ve ızgara donanımı, bulaşık yıkama, hazırlık ve malzeme istif yerleri, servis malzemesi dolapları, d) İlk yardım malzeme ve gereçleri bulunan dolap.” düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; bir işletmeye “pansiyon” işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesi için mevzuatta aranan diğer şartların yanı sıra işyerinin imara ve imarla ilgili düzenlemelere uygun olması gerektiği gibi, pansiyon müşterilerinin ortak kullanımına özgü; müracaat, vestiyer, dinlenme salonu gibi alanlar bulunması gerektiği, oda yerleşimleri ile yatak, banyo ve tuvalet sayılarının da belirlenen oranlara uygun olması gerektiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda; 1 işyeri 11 mesken olarak yapı kullanma izin belgesi düzenlenmiş olan apartman (tek girişi bulunan) bütünlüğü içerisinde yer alan; 1. kattaki 1 nolu, 2. kattaki 3 ve 4 nolu ve 6. kattaki 8 ve 9 nolu dairelerin (bağımsız bölüm) pansiyon olarak işletilmek istenildiği ve işyeri ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun “binanın bir bütün halinde pansiyon olarak işletilmesi” durumunda yapı kullanma izin belgesininde mesken olarak işaret edilmesinin bir sakınca oluşturmayacağı ancak dilekçede belirtilen adreslerde bulunan gayrimenkullerin pansiyon olarak belirtilen kriterleri taşımadığından bahisle başvurunun reddedildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafından dosyaya sunulan … Sulh Hukuk Mahkemesi … D.İş sayılı bilirkişi raporunda incelenen …, … ve … nolu bağımsız bölümlerin; bir apartman bütünlüğü haricinde, başka bir ifadeyle apartmanın diğer kısımlarından ayrı ve ruhsat başvurusuna konu … ve … nolu bölümlerle bir bütün oluşturup oluşturmadığı; pansiyon müşterilerinin ortak kullanımına özgü; müracaat, vestiyer, dinlenme salonu gibi alanların bulunup bulunmadığı, oda yerleşimleri ile yatak, banyo ve tuvalet sayılarının da pansiyon yönünden belirlenen oranlara uygun olup olmadığı konusunda tespitlere yer verilmemiş olduğu; sadece eşyalı olarak kiraya verilmeye hazır daireler olduğunun tespit edildiği görülmüştür.
Bu durumda, pansiyon olabilme nitelikleri taşımayan ve pansiyon bütünlüğü de bulunmayan; 1, 2 ve 6. katlarda yer alan apartman bağımsız bölümlerinin, pansiyon olarak ruhsatlandırılmasının mümkün olmadığı yolunda tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından, davanın reddi yolunda verilen temyize konu Mahkeme kararında, sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle GEREKÇESİ DEĞİŞTİRİLEREK ONANMASINA
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.