Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2021/3917 E.  ,  2022/6787 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3917
Karar No : 2022/6787

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Su Ürünleri Turizm Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Antalya ili, Kaş ilçesi, … Mevki, … Caddesi, No:… adresinde yer alan … Restoran isimli işyerine, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; Antalya ili, Kaş ilçesi, … Mevki … Caddesi No:… adresinde yer alan … Restoran isimli işyerinin 01/05/1986 günlü kira sözleşmesi uyarınca davacı şirket ortaklarından İbrahim Yiğit tarafından kiralandığı ve işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildiği, 2010 yılından itibaren ise davacı şirket adına işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek işletildiği, ruhsatın yenilenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, olayda, dava konusu işyerinin bulunduğu yapıların imar yönünden yapı ruhsatı ve yapı kullanma iznine sahip olmadıkları, imar durumu yönüyle mevzuata uygun olmayan yapılara işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmemesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu taşınmaz için 3194 sayılı Kanun’un geçici 16. maddesi kapsamında yapı kayıt belgesi alındığı, Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Tebliğin 6. maddesinin 8. fıkrası gereğince, yapı kayıt belgesi verilen yapılarda işyeri açma ve çalışma ruhsatının yapı kullanma izin belgesi aranmaksızın verileceğinin hükme bağlandığı, bu durum dikkate alınarak işyerine ruhsat verilmesi gerektiği, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu belirtilerek, mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :
Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onyedinci Dairesi tarafından Danıştay Onuncu Dairesine, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından da, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Antalya ili, Kaş ilçesi, … Mevki, … Caddesi, No:… adresinde yer alan … Restoran isimli işyerine, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle temyizen bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’nun 3. maddesinde, işyeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye yetkili merciler belirtildikten sonra 4. maddesinde bu mercilerin; iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde, insan sağlığına zarar vermemek, çevre kirliliğine yol açmamak, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak şeklinde öngörülen genel kriterlere göre düzenlenecek yönetmeliği esas alacağı hükme bağlanmıştır.
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesinde; “Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır.” hükmüne yer verilmiştir.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesinde, “İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanuni işlem yapılır.
İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir.
Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. … ” düzenlemelerine yer verilmiştir.
17/04/1990 günlü 20495 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3621 sayılı Kıyı Kanunu’nun 4. maddesi, “Sahil şeridi: Kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde yatay olarak enaz 100 metre genişliğindeki alanı,
Dar Kıyı: Kıyı kenar çizgisinin, kıyı çizgisi ile çakışmasını,
Toplumun yararlanmasına açık yapı: Mevzuata göre tespit ya da tasdik edilmiş kural ve ücret tarifelerine uygun biçimde, getirdiği kullanımdan belirli kişi ya da topluluklara ayrıcalıklı kullanım hakkı tanımaksızın yararlanmak isteyen herkese eşit ve serbest olarak açık bulundurulan ve konut dokunulmazlığı olmayan yapıları, ifade eder.” hükmünü ve 5. maddesi; “Kıyılar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır.
Kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.
Kıyıda ve sahil şeridinde planlama ve uygulama yapılabilmesi için kıyı kenar çizgisinin tespiti zorunludur.
Ek : (1/7/1992 – 3830/2 md.) Sahil şeritlerinde yapılacak yapılar kıyı kenar çizgisine en fazla 50 metre yaklaşabilir. ” hükmüne ve “Kıyının Korunması, Yapı Yasağı, Kıyı ve Denizde Yapılacak Yapılar” başlığını taşıyan 6. maddesinde; “Kıyı, herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasına açık olup, buralarda hiçbir yapı yapılamaz; duvar, çit, parmaklık, telörgü, hendek, kazık ve benzeri engeller oluşturulamaz….” ve “İmar Mevzuatına Aykırı Yapı” başlığını taşıyan 14. maddesinde ise; “Bu Kanun kapsamında kalan alanlarda ruhsatsız yapılar ile ruhsat ve eklerine aykırı yapılar hakkında 3l94 sayılı İmar Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir.
03/08/1990 günlü, 20594 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kıyı Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in 4. maddesine göre; “b) Alçak-Basık Kıyı: Kıyı çizgisinden sonra da devam eden, kıyı hareketlerinin oluşturduğu plaj, hareketli ve sabit kumulları da içeren kıyı kordonu lagün gölü, lagün alanları, sazlık, bataklık ile kumluk, çakıllık, taşlık ve kayalık alanları içeren kıyılardır.
(Değişik:RG-25/3/2011-27885) Sahil Şeridi: Deniz ve tabii göllerin kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde yatay olarak en az 100 metre genişliğindeki alandır.
(Değişik paragraf:RG-2/4/2013-28606) İki bölümden oluşan sahil şeridi kullanım amacı, topoğrafya ve doğal eşiklere göre uygulama imar planı kararı ile belirlenir. Sahil şeridinde yapılacak yapılar kıyı kenar çizgisine en fazla 50 metre yaklaşabilir. Yapı yaklaşma mesafesi içerisinde kalan alanlar uygulama imar planı ile gezinti alanları, dinlenme ve bu Yönetmelikte tanımlanan rekreaktif alanlar ve yaya yolları olarak düzenlenebilir…”

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava; davacı tarafından, Antalya ili, Kaş ilçesi, … Mevki, … Caddesi, No:… adresinde yer alan … Restoran isimli işyerine, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacı tarafından işyeri açma ve çalışma ruhsatı talep edilen taşınmazın Hazineye ait olduğu, 1/1000 ölçekli Kaş Koruma Amaçlı İmar Planına göre 1. Derece arkeolojik sit alanı etkileme geçiş alanı sınırı ve kıyı kenar çizgisi içinde kaldığı anlaşılmaktadır.
3621 sayılı Kıyı Kanunu ve Kıyı Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümleri uyarınca, kıyı kenar çizgisi içerisinde kalan alanlarda hiçbir yapı yapılamayacağı, sahil şeridinde yapılacak yapıların kıyı kenar çizgisine en fazla 50 metre yaklaşabileceği açıktır.
Bu durumda; dava konusu işyerinin kıyı kenar çizgisinin içinde kaldığı ve işlem tarihi itibariyle yapı ruhsatı ve yapı kullanma izninin olmadığı dikkate alındığında, işyerine işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmemesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık, temyize konu kararda sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın YUKARIDA BELİRTİLEN GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.