Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2021/18335 E.  ,  2022/6946 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/18335
Karar No : 2022/6946

DAVACI : … Sendikası (…)
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU: 12/10/2013 günlü, 28793 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkındaki Yönetmeliğin;
1- 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinde, 6. maddesinin 2. ve 3. fıkrası ile 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…sözlü sınav…” ibarelerinin,
2- 4. maddesinin 1. fıkrasının (l) bendinde, “il milli eğitim müdürü” ibaresine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
3- 9. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan “…hangi kurum tarafından yapılacağı…” ibaresinin,
4- 11. maddesinde yer alan “…başvuru tarihinin son günü itibariyle…” ibaresinin,
5- 14. maddesinde, “sendika temsilcisine” yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
6- 16. maddesinin,
7- 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden…” ve aynı maddenin 3. fıkrasında yer alan “…altı aylık süreyi aşmamak…” ve “…yapılabilir…” ibarelerinin,
8- 23. ve 25. maddesinin,
9- 29. maddesinin 2. fıkrasının,
10- 30. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…yapılabilir…” ibaresinin ve aynı maddenin 3. fıkrasının (a) bendinin,
11- 34. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…alt hizmet bölgelerine…” ibaresinin ve aynı maddenin 2. fıkrasında yer alan “…dört yıl…” ibaresinin,
12. Yönetmelikte, 2009 yılında şef kadrosunda göreve başlayan personele, 2013 yılında bir defaya mahsus olmak üzere, görevde yükselme sınavına katılacaklarda aranılacak hizmet süresine bakılmaksızın sınava katılma hakkı verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
13. 30. maddesinin 3. fıkrasında, eşlerden birinin ilgili yönetmelik kapsamı dışında Milli Eğitim Bakanlığı personeli olması halinde ve ilgili yönetmelik kapsamında olup eşi sigortalı olarak çalışan kişilerin, eş durumu mazereti kapsamında değerlendirilmemesi nedeniyle eksik düzenlemenin,
14. 31. maddesinde, bölge hizmetine tabi olarak 2013 yılı Haziran ayında yer değiştirmek zorunda olan yöneticilere, bir defaya mahsus olmak üzere, 2013 yılı Temmuz ayından önce isteğe bağlı yer değişikliği hakkının tanınmamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Danıştay İkinci Dairesince verilen 07/03/2019 günlü, E:2016/1095, K:2019/1086 sayılı kararla; dava konusu Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinde, 6. maddesinin 2. ve 3. fıkrası ile 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…sözlü sınav…” ibarelerinin; 9. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan “…hangi kurum tarafından yapılacağı…” ibaresinin; 16. maddesinin; 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden…” ve aynı maddenin 3. fıkrasında yer alan “…altı aylık süreyi aşmamak…” ve “…yapılabilir…” ibarelerinin; 23. maddesinin; 29. maddesinin ikinci fıkrasının; 30. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…yapılabilir…” ibaresinin ve aynı maddenin 3. fıkrasının (a) bendinin; 34. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…alt hizmet bölgelerine…” ibaresinin ve aynı maddenin 2. fıkrasında yer alan “…dört yıl…” ibaresi ile 30. maddesinin 3. fıkrasında eşlerden birinin ilgili yönetmelik kapsamı dışında Milli Eğitim Bakanlığı personeli olması halinde ve ilgili yönetmelik kapsamında olup eşi sigortalı olarak çalışan kişilerin eş durumu mazereti kapsamında değerlendirilmemesine ilişkin eksik düzenlemelerin iptali istemleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına; diğer madde, ibare ve eksik düzenlemeler yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Anılan kararın davacı Sendika tarafından temyiz edilmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 08/04/2021 günlü, E:2019/1957, K:2021/746 sayılı kararıyla; Daire kararının, dava konusu Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden…” ibaresinin, 23. maddesinde yer alan “…ilçe millî eğitim müdürü…” ibaresinin ve 29. maddesinin 2. fıkrasının 4 ve 5. cümlelerinin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısımlarının bozulmasına; davanın reddine ilişkin kısımlarının gerekçeli olarak, kalan kısımlarının ise aynen onanmasına hükmedilmiştir.

DAVACININ İDDİALARI :Daire kararının bozulan kısımlarına yönelik olarak davacı Sendika tarafından; Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasındaki düzenlemeyle, başarı puanının hesabında sadece sözlü sınav puanının esas alınması yoluna gidildiği, bu durumun, yazılı sınav puanının hiçbir anlamının kalmamasına neden olacağı, daha objektif olan yazılı sınav sonuçlarını bertaraf edeceği; Yönetmeliğin şube müdürü üstü kadrolara atama başlıklı 23. maddesiyle, maddede sayılan kadrolara herhangi bir kriter belirlemeden atama yapma konusunda idareye sınırsız takdir hakkı tanındığı ve düzenlemenin hakkaniyetli olmadığı; 29. maddesinin 2. fıkrasındaki hükümlerle, bölge hizmetine bağlı yer değiştirmeye tabi olan yöneticilerin, bulundukları bölgede öngörülen süreyi tamamladıkları takdirde, daha önce görev yaptıkları bölgeleri tercih edemediği, aynı zamanda, tercihte bulunduğu halde ataması yapılamayan veya tercihte bulunmayan yöneticilerin alt bölgelere re’sen atamalarının yapılmasının kariyer ve liyakat ilkelerine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Davalı idare tarafından; Bakanlık merkez ve taşra teşkilatına ait kadrolara, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlanması esas alınarak görevde yükselme ve unvan değişikliği ile yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda uygulanacak usul ve esasların dava konusu Yönetmelik’le belirlendiği, üst norm niteliğindeki Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanan düzenlemelerde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararına uyularak, bozulan kısımlar yönünden dava konusu Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden…” ibaresinin, 23. maddesinde yer alan “…ilçe millî eğitim müdürü…” ibaresinin ve 29. maddesinin 2. fıkrasının 4 ve 5. cümlelerinin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Danıştay İkinci Dairesinin 07/03/2019 gün ve E:2016/1095, K:2016/1086 sayılı kararının temyizen incelenmesi sonucu Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 08/04/2021 gün ve E:2019/1957, K:2021/746 sayılı kararı ile dava konusu 12/10/2013 günlü, 28793 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milil Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Ünvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkındaki Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden” ibaresi, 23. maddesinde yer alan “ilçe millî eğitim müdürü” ibaresi ve 29. maddesinin 2. fıkrasının 4 ve 5. cümleleri bakımından davanın konusuz kaldığından söz edilemeyeceğinden anılan düzenlemeler hakkında işin esasına girilerek karar verilmesi gerekçesiyle bozulduğu anlaşıldığından;
Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden” ibaresi yönünden;
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 3. maddesinde, “sınıflandırma”, “kariyer” ve “liyakat” ilkeleri bu Kanunun temel ilkeleri olarak belirlenmiş; kariyer ilkesi, Devlet memurlarına yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlamak; liyakat ilkesi ise, Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini yeterlik sistemine dayandırmak ve sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak olarak tanımlanmıştır. Görüldüğü üzere Yasa, Devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlanmasını, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme istemlerinin liyakat sistemine dayandırılmasını öngörmektedir. Bu iki ilkenin temelinde, objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme kavramı yatmakta olup, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesinin tek güvencesinin de, hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince yerine getirilmesinden geçeceği de kuşkusuzdur.
Kamu hizmetinin yerine getirilmesinde en önemli unsur olan kamu görevlileri, kanunlarda öngörülen sınav gibi belli seçme usulleriyle kamu hizmetine alınmakta ve bu kişilerin göreve atanması, görevi sürdürmesi ve görevde yükselmesi gibi her türlü yönetsel tasarruf da yine kanunlar tarafından düzenlenmiş bulunmaktadır.
18/04/1999 günlü, 23670 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğinin “Yazılı sınav” başlıklı 12. maddesinde; yazılı sınavın, bu sınava ilişkin konu başlıklarına duyuruda yer verilmek suretiyle, mahalli idareler için İçişleri Bakanlığınca, yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumları için Yükseköğretim Kurulu Başkanlığınca olmak üzere, ilgili kurumlarca belirlenecek konularda yapılacağı, yazılı sınavın da, yüz tam puan üzerinden değerlendirileceği, “Sözlü Sınav” başlıklı 12/A maddesinde, şube müdürü, müdür ve bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere atanacaklardan yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro veya pozisyon sayısının beş katına kadar adayın sözlü sınava alınacağı, sınav kurulunun her bir üyesi tarafından yüz tam puan üzerinden değerlendirme yapılacağı, her üyenin vermiş olduğu puanların aritmetik ortalamasının alınarak personelin sözlü sınav puanının tespit edileceği ve sözlü sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanların başarılı sayılacağı, “Başarı Sıralaması” başlıklı 12/B maddesinde ise, görevde yükselme suretiyle ilan edilen boş kadro veya pozisyon sayısı kadar atama yapılmasında başarı puanının esas alınacağı, başarı puanının, şube müdürü, müdür ve bunlarla aynı düzeydeki diğer kadrolara atanacaklar için sözlü sınav; diğer kadro veya pozisyonlara atanacaklar için yazılı sınav puanı esas alınmak suretiyle tespit edileceği kurallarına yer verilmiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin, “Yazılı Sınav” başlıklı 13. maddesinde, yazılı sınavın, Bakanlıkça veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yapılacağı ve bu sınavda 100 üzerinden 70 ve üzeri puan alanların sınavda başarılı olmuş sayılacağı, “Sözlü Sınav” başlıklı 16. maddesinde, şube müdürlüğü, tesis müdürlüğü ve basımevi müdürlüğü için yapılan yazılı sınavda başarılı olanlardan duyuruda ilan edilen kadro sayısının üç katına kadar adayın, puan üstünlüğüne göre sözlü sınava alınacağı, “Atama” başlıklı 21. maddesinde, bu Yönetmelikte belirtilen görevlere ilişkin boş kadrolara; şube müdürü, tesis müdürü ve basımevi müdürleri bakımından sözlü sınav, diğer görevler bakımından yazılı sınav sonuçları esas alınarak oluşturulan başarı listeleri üzerinden, tercihler de dikkate alınarak puan üstünlüğüne göre atama yapılacağı düzenlenmiştir.
Yukarıda yer alan mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden atamaya esas alınacak başarı puanının belirlenmesinde atama yapılacak kadro yönünden ayrım yapıldıktan sonra, sayılan unvanlara atamanın, sadece sözlü sınav ile belirlenen başarı puanı esas alınarak, diğer kadrolara ise yazılı sınav puanı ile elde edilen başarı puanı esas alınarak yapılacağı anlaşılmaktadır.
Kamu hizmetinin yürütülmesinde belirleyici olan personel unsurunun nesnel bir şekilde kariyer ve liyakat ilkelerine uygun olarak düzenlenmesi, meslek içinde ilerlemede ve yükselmede ehliyet ve başarının esas alınması gerekmektedir.
Sözlü sınav, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakatı ölçmek, adayın mesleğe uygun yeteneğe ve kültürel birikime sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Bu çerçevede, sözlü sınavın temel amacı, yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde tespit edilenler arasından en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanların seçilmesidir. Diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi sözlü sınavın da yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden yargısal denetiminin yapılabilmesi esas olmalıdır.
Bu nedenle, dava konusu Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrası hükmü, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte olması gereken sözlü sınavın, seçimin tek belirleyicisi olarak düzenlenmesi, bu haliyle somut olarak değerlendirilebilecek ve adaylar arasında objektifliği sağlayabilecek nesnel bir değerlendirme ölçütü olan yazılı sınavdaki başarı puanının değerlendirme dışı bırakılarak, başarı sıralamasının tek başına sözlü sınav sonuçlarına göre oluşturulması, Anayasa’nın 2. maddesinde belirtilen Hukuk Devleti ilkesiyle bağdaşacak şekilde etkin yargısal denetiminin yapılmasının engellenmesi nedeniyle hukuka aykırıdır.
Yönetmeliğin 23. maddesinde yer alan “İlçe milli eğitim müdürü” ibaresi yönünden;
Yönetmeliğin 23. maddesinde ”İlçe millî eğitim müdürü, il millî eğitim müdür yardımcısı, il millî eğitim müdürü ve daha üst kadrolara atanacaklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B) bendinde öngörülen şartlar aranır.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin dayanakları arasında yer alan, 15/3/1999 günlü, 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin 2. fıkrasının (g) bendinde yer alan ”Başmüdür, işletme, müessese, fabrika, kombina ve meydan müdürlüklerine, taşra teşkilatı bölge ve il müdürü ile doğrudan merkeze bağlı taşra kuruluşlarının müdür kadrolarına ve bunların yardımcılıklarına yapılacak atamalarda bu yönetmelik hükümleri uygulanmaz.” hükmüne, 27/03/2012 günlü, 28246 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 1. maddesi ile “ve bunların yardımcılıklarına” ibaresinden sonra gelmek üzere “ilçe müdürü kadrolarına” ibaresi eklenmiş, söz konusu değişiklik ile Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin 2. fıkrası, atama işlemlerinde bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağı kadrolar yönünden genişletilmiş olup bu değişikliğin iptali istemiyle Danıştay Beşinci Dairesinin E:2012/4736 sayılı dosyasında açılan davada, dava konusu düzenlemenin yürütmesinin durdurulduğu, 31/08/2013 günlü, 28751 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 1. maddesi ile Genel Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin 2. fıkrasının (g) bendinde yer alan “ilçe müdürü kadrolarına” ibaresi bu kez “ilçe idare şube başkanlıkları ile bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere” şeklinde değiştirilmiş bu değişikliğin iptali istemiyle Danıştay Beşinci Dairesi 2013/8367 esas sayılı dosyasında açılan davada da yürütmesinin durdurulduğu, dava konusu Yönetmeliğin yayım tarihinden sonra Genel Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin ikinci fıkrasının (g) bendinde yer alan “ilçe idare şube başkanlıkları ile bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere” ibaresi 30/06/2014 günlü, 29069 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 1. maddesi ile “atama usul ve esasları kurumlarınca belirlenen ilçe idare şube başkanlıkları ile bunlarla aynı düzeydeki diğer kadrolara” şeklinde tekrar değiştirilmiştir.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte yapılan değişiklikler ve bu değişiklikler hakkında verilen yargı kararlarının birlikte değerlendirilmesinden bu yönetmeliğe dayalı olarak davalı idarece çıkarılan ve 12/10/2013 günlü, 28793 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkında Yönetmeliğin 23. maddesi ile getirilen ve ilçe millî eğitim müdürü kadrosunun görevde yükselme sınavına tabi kadrolardan çıkartılarak bu kadrolara atamalarda sadece 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68 inci maddesinin (B) bendinde öngörülen şartların aranmasına ilişkin düzenleme 657 sayılı Yasa’nın temel ilkeleri olarak belirlenen kariyer ve liyakat ilkelerine uygun, objektif kurallar çerçevesinde atama yapılmasını engellediğinden hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Yönetmeliğin 29. maddesinin 2. fıkrasının 4 ve 5. cümleleri yönünden;
Dava konusu Yönetmeliğin 28. maddesinde yöneticilerin bölge hizmet süreleri ve puanları belirlendikten sonra ”Bölge hizmetine bağlı yer değiştirmeler” başlıklı 29. maddesinin ikinci fıkrasında Bölge hizmetine bağlı yer değiştirmeye tabi yöneticilere 20 tercih hakkı verilir. Halen görev yaptıkları hizmet bölgesinde bu Yönetmelikte öngörülen çalışma süresini tamamlayanlar, daha önce görev yaptıkları hizmet bölgeleri bakımından bu Yönetmelikte öngörülen çalışma sürelerini tamamladıkları hizmet bölgeleri dışında olmak üzere, iki alt ve iki üst hizmet bölgesine yer değiştirmek üzere tercihte bulunabilirler. Halen bulundukları hizmet bölgesi itibarıyla iki alt ve iki üst hizmet bölgesini tercih edemeyecek durumda olanlar, daha önce bölge hizmetini tamamlamadıkları hizmet bölgelerini tercih ederler. Bulundukları hizmet bölgesinde çalışma süresini dolduranlardan hizmet bölgelerinin tümünde bu Yönetmelikte hizmet bölgeleri için belirlenen sürelerde görev yapmış olanlar, halen bulundukları hizmet bölgesinin dışındaki hizmet bölgelerinin tamamı için tercihte bulunabilirler. Tercihlerine göre ataması yapılamayan veya tercihte bulunmayan yöneticilerin atamaları, elektronik ortamda Bakanlıkça gerçekleştirilecek kura sonucuna göre öncelikle alt bölgelere ve resen yapılır, hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin dayanakları arasında yer alan 19/04/1983 günlü, 83/6525 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin ”Bütün Bölge Hizmetlerinin Tamamlanması” başlıklı 20. maddesinde belirlenen bütün bölge hizmetlerini tamamlayan memurların hangi hizmet bölgesinde görev yapacağının memurların istekleri de gözönüne alınarak kurumlarınca belirleneceği düzenlenmiş olup dava konusu Yönetmeliğin 29. maddesinin 2. fıkrasının dördüncü cümlesinde ise, Genel Yönetmelik hükmüne aykırı olarak hizmet bölgelerinin tamamında belirlenen tüm süreleri tamamlayanların, görev yapmış bulundukları hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına atanabilmelerine engel bir düzenlemeye yer verilmiştir. Genel Yönetmelikte buna engel bir düzenlemenin bulunmaması karşısında söz konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Dava konusu maddenin 2. fıkrasının beşinci cümlesinde yer alan tercihlerine göre ataması yapılamayan veya tercihte bulunmayan yöneticilerin öncelikle alt hizmet bölgelerine atanmalarını öngören düzenleme ile personel arasında, tamamlanan hizmet bölgeleri bakımından herhangi bir ayrım yapılmaksızın, genel olarak tüm durumları kapsar şekilde düzenleme yapılmıştır. Bu durumun ise tüm hizmet bölgelerini tamamlayıp tercihte bulunmayanlar, daha önce alt hizmet bölgelerindeki görevlerini tamamlamış olup tercihlerine atanamayanlar ve benzeri durumda bulunan personel yönünden tamamlanmış olan alt hizmet bölgelerinde tekrar görev yapma sonucu doğuracağından bu haliyle Yönetmeliğin bu maddesinde de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle dava konusu Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden” ibaresi, 23. maddesinde yer alan “ilçe millî eğitim müdürü” ibaresi ve 29. maddesinin 2. fıkrasının 4 ve 5. cümlelerinin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Dairemizin 07/03/2019 günlü, E:2016/1095, K:2019/1086 sayılı kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 08/04/2021 günlü, E:2019/1957, K:2021/746 sayılı kararıyla kısmen bozulması üzerine, 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine göre Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların temyizen bozulması halinde ısrar hakkı tanınmadığından, bozma kararına uyularak Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra bozulan kısım yönünden işin gereği düşünüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT :
Dava konusu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerinden;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 124. maddesinde; Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkartabileceği hüküm altına alınmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Amaç” başlıklı 2. maddesinde; “(Değişik: 23/12/1972 – KHK-2/1 md.) Bu Kanun, Devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve yetiştirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak, yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler. (Mülga birinci cümle: 13/2/2011 – 6111/117 md.) Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulur.” hükmüne yer verilmiş, 3. maddesinde ise; “sınıflandırma”, “kariyer” ve “liyakat” ilkeleri bu Kanunun temel ilkeleri olarak belirlenmiş; kariyer ilkesi, Devlet memurlarına yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlamak; liyakat ilkesi ise, Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini yeterlik sistemine dayandırmak ve sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak olarak tanımlanmıştır.
657 sayılı Kanun ile 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine dayanılarak hazırlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin (Genel Yönetmelik), “Amaç” başlıklı 1. maddesinde; “Bu Yönetmeliğin amacı, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, Devlet memurları ile 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki kamu iktisadî teşebbüslerinde görev yapan sözleşmeli personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.”, “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin 2. fıkrasının (g) bendinde; ”Başmüdür, işletme, müessese, fabrika, kombina ve meydan müdürlüklerine, taşra teşkilatı bölge ve il müdürü ile doğrudan merkeze bağlı taşra kuruluşlarının müdür kadrolarına ve bunların yardımcılıklarına, ilçe idare şube başkanlıkları ile bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere … yapılacak atamalarda bu yönetmelik hükümleri uygulanmaz.”, “Sözlü Sınav” başlıklı 12/A maddesinde; “Şube müdürü, müdür ve bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere atanacaklardan yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro veya pozisyon sayısının beş katına kadar aday sözlü sınava alınır. Son adayla aynı puana sahip olan personelin tamamı sözlü sınava alınır. İlgili personel, sınav kurluunun her bir üyesi tarafından; … esas alınarak yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Her üyenin vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması alınarak personelin sözlü sınav puanı tespit edilir. Sözlü sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır.”, “Başarı Sıralaması” başlıklı 12/B maddesinin 1. fıkrasında; “Görevde yükselme suretiyle ilan edilen boş kadro veya pozisyon sayısı kadar atama yapılmasında başarı puanının esas alınır. Başarı puanı, şube müdürü, müdür ve bunlarla aynı düzeydeki diğer kadrolara atanacaklar için sözlü sınav; diğer kadro veya pozisyonlara atanacaklar için yazılı sınav puanı esas alınmak suretiyle tespit edilir ve kurumların internet sitesinde ilan edilir.” düzenlemeleri yer almıştır.
Ayrıca, anılan Genel Yönetmeliğin 15. maddesiyle, kurumların, bu Yönetmeliğin kapsamına giren görevlere atanacaklarda aranacak şartları ve yapılacak sınavlara ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususları Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe aykırı olmamak üzere çıkaracakları yönetmeliklerle düzenleyecekleri, Geçici 1. maddesinde de, kurum ve kuruluşlarca daha önce yürürlüğe konulmuş görevde yükselme yönetmeliklerinin, Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşü alınarak, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde bu Yönetmeliğe uygun hale getirileceği hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava konusu Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden…” ibaresinin, 23. maddesinin, 29. maddesinin 2. fıkrasının iptalinin de istenildiği uyuşmazlıkta; Dairemizin 29/04/2014 günlü, E:2013/10363 sayılı yürütmenin durdurulması kararı uyarınca, 21. maddenin 1. fıkrasında, ilk olarak 10/12/2014 günlü, 29201 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile, daha sonra ise 13/01/2018 günlü, 30300 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile; 23. maddede yer alan “…ilçe millî eğitim müdürü…” ibaresi ile 29. maddesinin 2. fıkrasının 4 ve 5. cümleleri yönünden, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen 23/10/2014 günlü, YD İtiraz No:2014/702 sayılı yürütmenin durdurulması kararı uyarınca, 23. maddesinde ve 29. maddesinin 2. fıkrasında, 13/01/2016 günlü, 29592 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle; bilahare, 23. maddesinde 18/07/2020 günlü, 31189 sayılı, 25/08/2021 günlü, 31579 sayılı ve 05/11/2021 günlü, 31650 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmeliklerle değişikliğe gidilmiştir.
Yargı kararının yerine getirilmesi amacıyla, Anayasal ve yasal zorunluluk nedeniyle dava konusu Yönetmelikte yapılan değişiklikler nedeniyle, dava konusu Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden” ibaresi, 23. maddesinde yer alan “…ilçe millî eğitim müdürü…” ibaresi ve 29. maddesinin 2. fıkrasının 4 ve 5. cümleleri bakımından davanın konusuz kaldığından söz edilemeyeceğinden anılan düzenlemeler hakkında işin esasına girilerek karar verilmesi gerekmektedir.
I. Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden” ibaresinin iptali istemi yönünden:
Yönetmeliğin “Atama” başlıklı 21. maddesinin (dava konusu edildiği haliyle) 1. fıkrasında; “Bu Yönetmelikte belirtilen görevlere ilişkin boş kadrolara; şube müdürü, tesis müdürü ve basımevi müdürleri bakımından sözlü sınav, diğer görevler bakımından yazılı sınav sonuçları esas alınarak oluşturulan başarı listeleri üzerinden, tercihler de dikkate alınarak puan üstünlüğüne göre atama yapılır. Eşitlik hâlinde şube müdürü, tesis müdürü ve basımevi müdürü bakımından sırasıyla yazılı sınav puanı yüksek olana, daha üst öğrenimi bitirmiş olana, hizmet süresi fazla olana; diğer kadrolar bakımından ise sırasıyla daha üst öğrenimi bitirmiş olana, hizmet süresi fazla olana öncelik verilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Bir hiyerarşik normlar sistemi olan hukuk düzeninde, alt düzeydeki normların, yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Dolayısıyla; bir normun, kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır.
Dava konusu düzenlemede; atamaya esas alınacak başarı puanının belirlenmesinde atama yapılacak kadro yönünden ayrım yapıldıktan sonra, sayılan unvanlara atamanın sadece sözlü sınav ile belirlenen başarı puanı üzerinden, diğer kadrolara ise yazılı sınav puanı ile elde edilen başarı puanı esas alınarak yapılacağı belirtilmektedir.
Sözlü sınav, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakatı ölçmek, adayın mesleğe uygun yeteneğe ve kültürel birikime sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Bu çerçevede, sözlü sınavın temel amacı, yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde tespit edilenler arasından en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanların seçilmesidir. Diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi sözlü sınavın da yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden yargısal denetiminin yapılabilmesi esas olmalıdır.
Bu nedenle, dava konusu Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrası hükmü, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte olması gereken sözlü sınavın, seçimin tek belirleyicisi olarak düzenlenmesi, bu haliyle somut olarak değerlendirilebilecek ve adaylar arasında objektifliği sağlayabilecek nesnel bir değerlendirme ölçütü olan yazılı sınavdaki başarı puanının değerlendirme dışı bırakılarak, başarı sıralamasının tek başına sözlü sınav sonuçlarına göre oluşturulması, Anayasa’nın 2. maddesinde belirtilen Hukuk Devleti ilkesiyle bağdaşacak şekilde etkin yargısal denetiminin yapılmasının engellenmesi nedeniyle hukuka aykırıdır.
Ayrıca kamu hizmetinin etkin ve süratli bir şekilde yürütülmesinin sağlanması amacıyla, liyakatın tespitinde; kriterleri objektif olarak belirlenmiş yazılı sınavda alınan puanın esas alınacak şekilde değerlendirilmesi gerektiği hususunda kuşku da bulunmamaktadır.
İptali istenilen düzenlemede yer alan atamaya esas olan başarı listesinin oluşturulmasında sözlü sınavın esas alınmasıyla yazılı sınavda en yüksek puan alan adayın atanmayarak puanı en düşük olan adayın atanabileceği gözönüne alındığında, böyle bir takdire imkan tanıyan ve objektif ölçütlerden uzaklaşan bu düzenlemenin, liyakat ilkesine uygunluğundan söz etmek imkansızdır.
Her ne kadar davalı idare tarafından dava konusu edilen Yönetmeliğin 21. maddesinin dayanağı olarak Genel Yönetmeliğin (“İlgili Mevzuat” kısmında da yer verilen) 12/B maddesi gösterilmiş ve mevcut düzenlemenin bu maddeye uygun olduğu ileri sürülmüş ise de; anılan maddenin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle açılan davada, Danıştay Beşinci Dairesinin 06/03/2014 günlü, E:2013/8367 sayılı kararıyla, “12/B maddesinin ilk fıkrasının” yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği, karara yapılan itirazın da, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 02/07/2014 günlü, YD İtiraz No:2014/528 sayılı kararıyla reddedildiği görülmektedir.
II. Yönetmeliğin 23. maddesinde yer alan “…ilçe millî eğitim müdürü…” ibaresinin iptali istemi yönünden:
Yönetmeliğin (dava konusu edildiği haliyle) “Şube müdürü üstü kadrolara atama” başlıklı 23. maddesi; “(1) İlçe millî eğitim müdürü, il millî eğitim müdür yardımcısı, il millî eğitim müdürü ve daha üst kadrolara atanacaklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B) bendinde öngörülen şartlar aranır.” şeklindedir.
Dava konusu Yönetmeliğin dayanakları arasında yer alan Genel Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin 2. fıkrasının (g) bendinde yer alan ”Başmüdür, işletme, müessese, fabrika, kombina ve meydan müdürlüklerine, taşra teşkilatı bölge ve il müdürü ile doğrudan merkeze bağlı taşra kuruluşlarının müdür kadrolarına ve bunların yardımcılıklarına yapılacak atamalarda bu yönetmelik hükümleri uygulanmaz.” hükmüne, 27/03/2012 günlü, 28246 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 1. maddesi ile “…ve bunların yardımcılıklarına…” ibaresinden sonra gelmek üzere “…ilçe müdürü kadrolarına…” ibaresi eklenmiş, söz konusu değişiklik ile Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin 2. fıkrası, atama işlemlerinde bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağı kadrolar yönünden genişletilmiş olup, bu değişikliğin iptali istemiyle Danıştay Beşinci Dairesinin E:2012/4736 sayılı dosyasında açılan davada; dava konusu düzenlemenin, ilçe müdürü kadrolarını görevde yükselme sınavına tabi kadrolar kapsamından çıkartılmasının, dolayısıyla bu kadrolara objektif kurallar çerçevesinde atama yapılmasını engellemesinin 657 sayılı Yasa’nın temel ilkeleri olarak belirlenen kariyer ve liyakat ilkesine ve Genel Yönetmeliğin amacına, kamu yararı ve hizmet gereklerine, üst hukuk normu olan 657 sayılı Yasa’ya aykırı bulunduğu, anılan Yönetmeliğin Ek 1. maddesinde yer alan hüküm uyarınca, dava konusu düzenlemeye dayanılarak Yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağı kadrolara ataması yapılan personelin, görevde yükselme sınavı kapsamında bulunan diğer unvanlara, sınavsız olarak atandıkları unvanla aynı veya alt gruptaki unvanlara, görevde yükselme sınavına tabi olmaksızın atanabileceklerinden dava konusu düzenlemenin bu yönüyle de kariyer ve liyakat ilkeleri ile eşitlik ilkesine aykırı atamalara sebep olacağı, Yönetmeliğin Genel Yönetmelik dolayısıyla tüm ülke çapında uygulanacak nitelikte olmasının, kurumlara kendi yönetmeliklerinde paralel düzenleme yapma zorunluluğu getirmesinin sonucu olarak kamu hizmetlerinin yürütülmesini bozacak şekilde hukuka aykırı atamalara sebep olacağı gerekçesiyle yürütmesi durdurulmuş, bu karara yapılan itiraz ise, İdari Dava Daireleri Kurulunun 10/04/2013 günlü, YD İtiraz No:2012/126 sayılı kararı ile reddedilmiş ve bilahare, Danıştay (Kapatılan) Onaltıncı Dairesinin 15/12/2015 günlü, E:2015/2509, K:2015/8241 sayılı kararıyla da, Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 1. maddesinin iptaline karar verilmiştir. (Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 15/06/2017 günlü, E:2016/2924, K:2017/2568 sayılı kararı ile onanmıştır.)
31/08/2013 günlü, 28751 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 1. maddesi ile Genel Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin 2. fıkrasının (g) bendinde yer alan “ilçe müdürü kadrolarına” ibaresi, bu kez, “ilçe idare şube başkanlıkları ile bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere” şeklinde değiştirilmiştir.
Bu değişikliğin iptali istemiyle Danıştay Beşinci Dairesinin E:2013/8367 sayılı dosyasında açılan davada ise; taşra teşkilatında yaygın olan ilçe idare şube başkanlıkları kadrolarının görevde yükselme sınavına tabi kadrolar kapsamından çıkarılması, devamında muğlak bir ifadeyle aynı bende eklenen, “bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere” ibaresiyle ilçe idare şube başkanlıkları kadroları ile aynı düzeyde olan kadroların açıkça sayılmaksızın, bu kadrolara yapılacak atamalarda Yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağının düzenlenmesinin, Yönetmeliğin kapsamından çıkarılan kadroların belirsiz bir şekilde genişletilmesine, idare şube başkanlıkları ve bunlarla aynı düzeyde olduğu varsayılan diğer görevlere objektif kurallar çerçevesinde atama yapılmasının ortadan kaldırılmasının, 657 sayılı Yasa’nın temel ilkeleri olarak belirlenen kariyer ve liyakat ilkesine ve Genel Yönetmeliğin amacına, dolayısıyla hukuka aykırı bulunduğu, Genel Yönetmeliğin Ek 1. maddesinde yer alan hüküm uyarınca, dava konusu düzenlemeye dayanılarak Yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağı kadrolara atanacak personelin, görevde yükselme sınavı kapsamında bulunan ve sınavsız olarak atandıkları unvanla aynı veya alt gruptaki diğer unvanlara, görevde yükselme sınavına tabi olmaksızın atanmalarının olanaklı hale geldiği, dava konusu düzenlemenin, kariyer, liyakat ve eşitlik ilkelerine uygun olmayan atamalara da sebep olacağından bu yönüyle de hukuka aykırı bulunduğu gerekçesiyle yürütmesi durdurulmuş, bu karara yapılan itiraz ise, İdari Dava Daireleri Kurulunun 02/07/2014 günlü, YD İtiraz No:2014/528 sayılı kararı ile reddedilmiştir.
Öte yandan, dava konusu Yönetmeliğin yayım tarihinden sonra Genel Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin ikinci fıkrasının (g) bendinde yer alan “ilçe idare şube başkanlıkları ile bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere” ibaresi 30/06/2014 günlü, 29069 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 1. maddesi ile “atama usul ve esasları kurumlarınca belirlenen ilçe idare şube başkanlıkları ile bunlarla aynı düzeydeki diğer kadrolara” şeklinde tekrar değiştirilmiştir.
Bu durumda, Genel Yönetmelikte yapılan değişiklikler ve bu değişiklikler hakkında verilen yargı kararları karşısında, bu Yönetmeliğe dayalı olarak davalı idarece çıkarılan ve 12/10/2013 günlü, 28793 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan dava konusu Yönetmeliğin 23. maddesiyle getirilen ve ilçe millî eğitim müdürü kadrosunun görevde yükselme sınavına tabi kadrolardan çıkartılarak bu kadrolara atamalarda, sadece 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 68. maddesinin (B) bendinde öngörülen şartların aranmasına ilişkin düzenlemede, 657 sayılı Yasa’nın temel ilkeleri olarak belirlenen kariyer ve liyakat ilkelerine uygun, objektif kurallar çerçevesinde atama yapılması engellendiğinden hukuka uyarlık bulunmamıştır.
III. Yönetmeliğin 29. maddesinin 2. fıkrasının 4 ve 5. cümlelerinin iptali istemi yönünden:
Yönetmeliğin “Bölge hizmetine bağlı yer değiştirmeler” başlıklı (dava konusu edildiği haliyle) 29. maddesinde; “(1) Bölge hizmetine bağlı yer değiştirmelerde halen bulunulan yöneticilik kadrosunda asaleten geçirilen süreler esas alınır. Hizmet süresine veya isteğe bağlı olarak diğer hizmet bölgelerine yer değiştirme suretiyle ataması yapılan yöneticilerin bölge hizmeti süresi 28 inci maddenin birinci fıkrasına göre yeniden başlar. Bölge hizmetine bağlı yer değiştirmelerde hizmet bölgesindeki sürenin tamamlanması esastır. Bölge hizmeti süresini 31 Mayıs itibarıyla tamamlamış olanların yer değiştirme işlemleri, Haziran ayında sonuçlandırılır. Yer değiştirme işlemlerinin takvimi, başvuruya ilişkin işlemler ve diğer hususlar Bakanlıkça hazırlanacak kılavuz ile duyurulur.
(2) Bölge hizmetine bağlı yer değiştirmeye tabi yöneticilere 20 tercih hakkı verilir. Halen görev yaptıkları hizmet bölgesinde bu Yönetmelikte öngörülen çalışma süresini tamamlayanlar, daha önce görev yaptıkları hizmet bölgeleri bakımından bu Yönetmelikte öngörülen çalışma sürelerini tamamladıkları hizmet bölgeleri dışında olmak üzere, iki alt ve iki üst hizmet bölgesine yer değiştirmek üzere tercihte bulunabilirler. Halen bulundukları hizmet bölgesi itibarıyla iki alt ve iki üst hizmet bölgesini tercih edemeyecek durumda olanlar, daha önce bölge hizmetini tamamlamadıkları hizmet bölgelerini tercih ederler. Bulundukları hizmet bölgesinde çalışma süresini dolduranlardan hizmet bölgelerinin tümünde bu Yönetmelikte hizmet bölgeleri için belirlenen sürelerde görev yapmış olanlar, halen bulundukları hizmet bölgesinin dışındaki hizmet bölgelerinin tamamı için tercihte bulunabilirler. Tercihlerine göre ataması yapılamayan veya tercihte bulunmayan yöneticilerin atamaları, elektronik ortamda Bakanlıkça gerçekleştirilecek kura sonucuna göre öncelikle alt bölgelere ve resen yapılır. …” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin dayanakları arasında yer alan 19/04/1983 günlü, 83/6525 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin ”Bütün Bölge Hizmetlerinin Tamamlanması” başlıklı 20. maddesinde, belirlenen bütün bölge hizmetlerini tamamlayan memurların hangi hizmet bölgesinde görev yapacağının memurların istekleri de gözönüne alınarak, kurumlarınca belirleneceği düzenlenmiş olup, dava konusu Yönetmeliğin 29. maddesinin 2. fıkrasının dördüncü cümlesinde ise, anılan Genel Yönetmelik hükmüne aykırı olarak, hizmet bölgelerinin tamamında belirlenen tüm süreleri tamamlayanların, görev yapmış bulundukları hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına atanabilmelerine engel bir düzenlemeye yer verilmiştir. Genel Yönetmelikte buna engel bir düzenlemenin bulunmaması karşısında söz konusu düzenlemede hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Aynı zamanda, dava konusu maddenin 2. fıkrasının beşinci cümlesinde yer alan tercihlerine göre ataması yapılamayan veya tercihte bulunmayan yöneticilerin öncelikle alt hizmet bölgelerine atanmalarını öngören düzenleme ile personel arasında, tamamlanan hizmet bölgeleri bakımından her hangi bir ayrım yapılmaksızın, genel olarak tüm durumları kapsar şekilde düzenleme yapılmıştır. Bu durumun ise, tüm hizmet bölgelerini tamamlayıp tercihte bulunmayanlar, daha önce alt hizmet bölgelerindeki görevlerini tamamlamış olup tercihlerine atanamayanlar ve benzeri durumda bulunan personel yönünden tamamlanmış olan alt hizmet bölgelerinde tekrar görev yapma sonucu doğuracağından, bu haliyle Yönetmeliğin bu maddesinde de hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 12/10/2013 günlü, 28793 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkındaki Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “…şube müdürü, tesis müdürü ve basımevleri müdürleri bakımından sözlü sınav başarı listeleri üzerinden…” ibaresinin, 23. maddesinde yer alan “…ilçe millî eğitim müdürü…” ibaresinin ve 29. maddesinin 2. fıkrasının 4 ve 5. cümlelerinin İPTALİNE;
2. Netice itibarıyla dava kısmen karar verilmesine yer olmadığı, kısmen iptal, kısmen ret ile sonuçlandığından, ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin, haklılık oranına göre yarısı olan …-TL’nin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, diğer yarısının davacı üzerinde bırakılmasına; kararın kesinlik kazanmasından sonra artan posta ücretinin davacıya iadesine;
3. Bakılan davanın kesinleşen kısmı için taraflar lehine vekalet ücretine hükmedildiğinden, bu aşamada davacı lehine yeniden vekalet ücretine hükmedilmemesine;
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 28/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.