Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/17854 E. , 2023/206 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/17854
Karar No : 2023/206
DAVACI : … Sendikası
VEKİLİ : Av. ….
DAVALILAR : 1- …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
DAVANIN KONUSU :
1. 18/06/2014 günlü, 29034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik’te “Temel İlkelere” yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
2. Yönetmelik’in 5. maddesinin 3. ve 4. fıkralarının,
3. 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinde yer alan “Müdür yardımcısı sayısı altı olan” ibaresinin,
4. 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinin,
5. 8. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan “100-” ibaresinin,
6. 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinin,
7. 14. maddesinin 2. fıkrasının,
8. 21. maddesinde “bağımsız anaokulları”na yer verilmemesi ile özel eğitim kurumlarına ikinci ve sonraki rehber öğretmeni norm kadrosunun hangi sayılar esas alınarak verileceğine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemelerin,
9. 22. maddesinde, öğretmenlerin, öğrenci sosyal ve kişilik hizmetleri kapsamında yaptıkları görevlerinden, ilgili mevzuatına göre haftalık azami ek ders saatleri içinde sayılan sürelerinin norm kadro hesaplanırken göz önünde bulundurulup bulundurulmayacağına ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
10. 22. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “10’dan fazla grup oluşturmamak üzere”, (a) bendinde yer alan “12-“, (h) bendinin ve 3. fıkrasında yer alan “32 saatlik” ibarelerinin,
11. 26. maddesinde okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi halinde, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemiyle dava açılmıştır.
YARGILAMA SÜRECİ :
Danıştay İkinci Dairesinin 08/04/2019 günlü, E:2016/10558, K:2019/1779 sayılı kararıyla;
Yönetmelik’te “Temel İlkelere” yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme yönünden;
17/02/2006 günlü, 26083 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in “Maddelerin sıralanması” başlıklı 15. maddesinde; “Taslaklarda düzenlemenin niteliğine ve ihtiyaca göre sırasıyla amaç, kapsam, dayanak, tanımlar, teşkilat, organlar, nitelikler, görev, yetki ve sorumluluklar, cezaî hükümler, düzenleyici işlemlere ilişkin hüküm, değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan hükümler, geçici hükümler ile yürürlük ve yürütme maddeleri ve varsa düzenlemelerin ekleri yer alır.” hükmüne yer verildiği; söz konusu Yönetmelik hükmü uyarınca, mevzuat düzenlemelerinde yer alması zorunlu bulunmayan “temel ilkeler” bölümüne dava konusu düzenlemede yer verilmemiş olmasında hukuka aykırılık bulunmadığı,
Yönetmelik’in 5. maddesinin 3. ve 4. fıkraları yönünden;
Bahse konu düzenleme ile dava konusu Yönetmelik’in 30. maddesi ile yürürlükten kaldırılan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurumların Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin (önceki) Yönetmelik’in 6. maddesinin 3. fıkrasında yer alan, birden fazla okul ve kurumun aynı bünyede yer aldığı kurumlar için bir müdür norm kadrosu verileceği yolundaki kuralda değişikliğe gidilerek, aynı binada faaliyet gösteren farklı derece ve türdeki eğitim kurumlarından sadece öğrenci sayısı en fazla olana, keza aynı bahçede faaliyet gösteren farklı derece ve türdeki özel eğitim kurumlarından sadece öğrenci sayısı fazla olan eğitim kurumu için bir müdür norm kadrosu verileceğinin belirlendiği,
Yasal düzenleme ve dava konusu Yönetmelik hükümleri bir bütün olarak değerlendirildiğinde, norm kadro uygulamasının, kamu hizmetinin aksamasına sebebiyet vermeyecek şekilde gerekli ve yeterli sayıda personel tarafından yürütülmesinin sağlanması, atıl kapasite oluşturulmaması anlayışından doğduğu, uygulama ile gereksiz büyümenin önlenmesinin amaçlandığı, bu bağlamda, yukarıda belirtilen hususların yanı sıra yönetimde birlik, istikrar ve eşgüdüm sağlanması amacıyla kamu hizmetinin etkin ve verimli şekilde yürütülebilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlü olan idarenin tesis ettiği dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık görülmediği,
Yönetmelik’in 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinde yer alan “Müdür yardımcısı sayısı altı olan” ibaresi yönünden;
Bahse konu düzenleme ile önceki Yönetmelik’in 7. maddesinde yer alan, yatılı veya pansiyonlu okullara, 500 ve daha fazla öğrencisi olan anadolu liseleri, fen liseleri ile çok programlı liselere, işletmelerde beceri eğitimi için en az 100 öğrenci gönderen mesleki ve teknik öğretim okullarına, bünyesinde ilköğretim kurumu ve lisenin birlikte bulunduğu özel eğitim okullarına, müdür yardımcısı sayısı üç ve daha fazla olan eğitim kurumlarına bir müdür başyardımcısı norm kadrosu verileceği yolundaki kuralda değişikliğe gidilerek, özel eğitim kurumları hariç olmak üzere yatılı veya pansiyonlu olanlara müdür baş yardımcılığı norm kadrosu verileceğinin belirtildiği, müdür baş yardımcılığı norm kadrosu verilmesi için gereken asgari müdür yardımcısı sayısının da altıya çıkarıldığı,
Ekonomik ve fiziki imkanlar; teknolojik ve otomasyon sistemlerindeki gelişmelerin işyüküne etkileri; toplam öğretmen, öğrenci ve derslik sayıları ile kamu hizmetinin gerekleri gibi kriterler dikkate alınarak, eğitim kurumlarında bulunması gereken müdür baş yardımcısı sayısını belirlemede, kamu hizmetinin etkin ve verimli şekilde yürütülebilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlü olan idarenin takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin bu yetkisini kullanarak tesis ettiği dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık görülmediği,
Kaldı ki, 21/06/2018 günlü, 30455 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği’nde müdür başyardımcılığına yer verilmediği, söz konusu eksik düzenlemenin iptali talebiyle açılan davada, Danıştay İkinci Dairesince verilen 07/11/2018 günlü, E:2018/2347 sayılı yürütmenin durdurulması talebinin reddine ilişkin karara yapılan itiraz üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen 07/03/2019 günlü, YD İtiraz No: 2019/1 sayılı karar ile itirazın reddine hükmedildiği,
Yönetmelik’in 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentleri yönünden;
Bahse konu düzenleme ile önceki Yönetmelik’in 8. maddesinin ilk fıkrasının (a) bendinde yer alan, anaokullarına ikinci müdür yardımcısı norm kadrosu verilmesi için gerekli olan asgari öğrenci sayısının 201’den 501’e çıkarıldığı,
Ekonomik ve fiziki imkanlar; teknolojik ve otomasyon sistemlerindeki gelişmelerin işyüküne etkileri; okul öncesi eğitim branşındaki toplam öğretmen, öğrenci ve derslik sayıları, yetişmiş işgücü, kadro imkanları ile hizmet ihtiyaçları gibi kriterler dikkate alınarak, anaokullarında bulunması gereken müdür yardımcısı sayısını belirlemede, kamu hizmetinin etkin ve verimli şekilde yürütülebilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlü olan idarenin takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin bu yetkisini kullanarak tesis ettiği dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık görülmediği,
Yönetmelik’in 8. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan “100-” ibaresi yönünden;
Bahse konu düzenleme ile önceki Yönetmelik’in 8. maddesinin ilk fıkrasının (b) bendinde yer alan, ilkokullara müdür yardımcısı norm kadrosu verilmesi için gerekli olan asgari öğrenci sayısının 100’e çıkarıldığı,
Ekonomik ve fiziki imkanlar; teknolojik ve otomasyon sistemlerindeki gelişmelerin işyüküne etkileri; toplam öğretmen, öğrenci ve derslik sayıları, yetişmiş işgücü, kadro imkanları ile hizmet ihtiyaçları gibi kriterler dikkate alınarak, ilkokullarda bulunması gereken müdür yardımcısı sayısını belirlemede, kamu hizmetinin etkin ve verimli şekilde yürütülebilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlü olan idarenin takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin bu yetkisini kullanarak tesis ettiği dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık görülmediği,
Yönetmelik’in 14. maddesinin 2. fıkrası yönünden;
Bahse konu düzenleme ile önceki Yönetmelik’in 8. maddesinin 3. fıkrasında yer alan, bir okul veya kurumdaki azami müdür yardımcısı sayısında değişikliğe gidilerek, 7 olan azami müdür yardımcısı sayısının 6 olarak belirlendiği,
Ekonomik ve fiziki imkanlar; teknolojik ve otomasyon sistemlerindeki gelişmelerin işyüküne etkileri; toplam öğretmen, öğrenci ve derslik sayıları ile kamu hizmetinin gerekleri gibi kriterler dikkate alınarak, eğitim kurumlarında bulunması gereken müdür yardımcısı sayısını belirlemede, kamu hizmetinin etkin ve verimli şekilde yürütülebilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlü olan idarenin takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin bu yetkisini kullanarak tesis ettiği dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık görülmediği,
Yönetmelik’in 22. maddesinde, öğretmenlerin, öğrenci sosyal ve kişilik hizmetleri kapsamında yaptıkları görevlerinden, ilgili mevzuatına göre haftalık azami ek ders saatleri içinde sayılan sürelerinin norm kadro hesaplanırken göz önünde bulundurulup bulundurulmayacağına ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme yönünden;
Önceki Yönetmelik’in 15. maddesinin (c) bendinin (2) no’lu alt bendinde yer alan, öğretmenlerin, öğrenci sosyal ve kişilik hizmetleri kapsamında yaptıkları görevlerinden, ilgili mevzuatına göre haftada azami ek ders saatleri içinde sayılan sürelerinin norm kadro hesaplanırken göz önünde bulundurulacağı yolundaki düzenlemeye dava konusu Yönetmelik’te yer verilmediği,
Dava konusu Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinin (d) bendinde, ders yükünün öğretim programlarında gösterilen teorik ve uygulamalı ders saatlerinin haftalık sayısını ifade ettiğinin düzenlendiği, “Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmeni norm kadrosu” başlıklı 18. maddesi ile “Atölye ve laboratuvar öğretmeni norm kadrosu” başlıklı 19. maddesinde, öğretmen norm kadrosunun hesaplanmasında, ilgili alanın ders yükünün esas alınacağının belirtildiği dikkate alındığında, teorik ve uygulamalı dersler arasında bulunmayan öğrenci sosyal ve kişilik hizmetleri kapsamında yapılan görevlerin norm kadro hesaplanırken göz önünde bulundurulmayacağı yolundaki düzenlemede kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından hukuka aykırılık görülmediği,
Yönetmelik’in 22. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “10’dan fazla grup oluşturmamak üzere”, (a) bendinde yer alan “12-“, (h) bendinin ve 3. fıkrasında yer alan “32 saatlik” ibareleri yönünden;
Bahse konu düzenleme ile çıraklık eğitimi uygulayan yaygın eğitim kurumlarında işletmelerde meslek eğitimi ders yükü hesaplanırken, 10’dan fazla grup oluşturmamak üzere meslek alanında bulunan kayıtlı toplam çırak sayısının dikkate alınacağı, grup oluşturacak asgari çırak sayısının 12 olduğu, işletmelerde meslek eğitim ders yükünün, çıraklık eğitimi çerçeve öğretim programlarına göre haftalık 32 saatlik işletmelerde meslek eğitimi ders saati ile grup sayısının çarpımı sonucu bulunacağının belirlendiği,
Ekonomik ve fiziki imkanlar; meslek eğitimi alanındaki toplam öğretmen ve öğrenci sayıları, yetişmiş işgücü, kadro imkanları ile hizmet ihtiyaçları gibi kriterler dikkate alınarak, çıraklık eğitimi uygulayan yaygın eğitim kurumlarında işletmelerde meslek eğitimi için haftalık ders saatlerini ve oluşturulacak grupları belirlemede, kamu hizmetinin etkin ve verimli şekilde yürütülebilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlü olan idarenin takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin bu yetkisini kullanarak tesis ettiği dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık görülmediği,
Yönetmelik’in 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinin; 21. maddesinde “bağımsız anaokulları”na yer verilmemesi ile özel eğitim kurumlarına ikinci ve sonraki rehber öğretmeni norm kadrosunun hangi sayılar esas alınarak verileceğine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemesine ve 26. maddesinde okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi halinde, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme yönünden;
25/11/2016 günlü, 29899 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 6. maddesi ile dava konusu Yönetmelik’in 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentleri; 10. maddesiyle dava konusu Yönetmelik’in 21. maddesi ve 13. maddesi ile 26. maddesi, keza, 02/06/2018 günlü, 30439 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik’in 4. maddesi ile dava konusu Yönetmelik’in 21. maddesinin değiştirildiği, karar tarihi itibarıyla değişmiş olan Yönetmelik hükümlerinin iptali istemiyle açılan davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle,
Dava konusu Yönetmelik’in 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinin, 21. maddesinde “bağımsız anaokulları”na yer verilmemesi ile özel eğitim kurumlarına ikinci ve sonraki rehber öğretmeni norm kadrosunun hangi sayılar esas alınarak verileceğine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemelerin ve 26. maddesinde okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi halinde, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, diğer kısımlar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Anılan kararın temyiz edilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 05/04/2021 günlü, E:2019/2438, K:2021/692 sayılı kararıyla;
Davanın reddine ilişkin kısmı ile dava konusu Yönetmelik’in 21. maddesindeki eksik düzenleme nedeniyle verilen karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısmı yönünden; temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddiaların, kararın anılan kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediği,
Dava konusu Yönetmelik’in 26. maddesinde okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi halinde, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme nedeniyle iptali istemi hakkında verilen karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısma yönelik tarafların temyiz istemi yönünden;
Dava konusu Yönetmelik’in 26. maddesinde okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi halinde, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemiyle açılan bu davada, Danıştay İkinci Dairesince verilen 18/12/2014 günlü, E:2014/6161 sayılı yürütmenin durdurulması kararı uyarınca, Yönetmelik’in anılan maddesinde, 25/11/2016 günlü, 29899 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 13. maddesiyle, yargı kararının yerine getirilmesi amacıyla değişikliğe gidildiği,
Bu durumda, yargı kararını yerine getirme amacıyla Anayasal ve yasal zorunluluk nedeniyle dava konusu Yönetmelik’te yapılan değişiklik nedeniyle, iptali istenilen düzenleme bakımından davanın konusuz kaldığından söz edilemeyeceği, dava konusu düzenleme hakkında işin esasına girilerek karar verilmesi gerektiği,
Dava konusu Yönetmelik’in 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinin iptali istemi ile ilgili olarak, 25/11/2016 günlü, 29899 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 6. maddesi ile dava konusu Yönetmelik’in 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinin değiştirilmesi sebebiyle davanın konusuz kaldığı gerekçesine yer verildiği hâlde, “Karar Sonucu” kısmında, bu kısımlar yönünden hem karar verilmesine yer olmadığı, hem de davanın reddi şeklinde hüküm kurulduğunun görüldüğü,
Söz konusu yanlışlığın yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği anlaşıldığından, 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesinin 1/b bendi hükmü uyarınca, temyize konu Daire kararının, Yönetmelik’in 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinin iptali istemi bakımından, karar verilmesine yer olmadığına olarak düzeltilmek suretiyle onanması gerektiği gerekçesiyle; Danıştay İkinci Dairesinin temyize konu 08/04/2019 günlü, E:2016/10558, K:2019/1779 sayılı kararının, Yönetmelik’in 26. maddesinde okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi halinde, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme nedeniyle iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısmının bozulmasına, Yönetmelik’in 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerine ilişkin hüküm fıkrasının karar verilmesine yer olmadığına olarak düzeltilerek onanmasına, diğer kısımlarının onanmasına karar verilmiştir.
DAVACININ İDDİALARI : Dava konusu düzenlemenin, norm kadro güncelleme tarihlerini bir bütün olarak ortadan kaldırarak, norm kadro güncelleme işlemlerini öngörülebilir olmaktan çıkardığı; somut ve bilimsel dayanağı bulunmayan düzenlemenin eğitim hizmetine hiçbir katkı sağlamayacağı ve kamu yararını gerçekleştirme amacını taşımadığı, bu bağlamda, dava konusu düzenlemelerde hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülmüştür.
DAVALI İDARELERİN SAVUNMALARI :
Dava konusu düzenlemede norm kadro güncelleme takvimine yer verilmeyerek norm kadro belirlemesine ilişkin verilerin tam ve doğru olarak girilebileceği tarihlerin tercih edilmesine imkan sağlanmasının öngörüldüğü belirtilerek, davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 18/06/2014 günlü, 29034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik’in 26. maddesinde okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi halinde, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 1. fıkrasında, temyiz incelemesi sonunda Danıştayın; görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, hukuka aykırı karar verilmesi ve usul hükümlerine uyulmamış olunması, sebeplerinden dolayı incelenen kararı bozacağı; 4. fıkrasında, mahkemenin bozmaya uymayarak eski kararında ısrar edebileceği; 6. (son) fıkrasında da, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde de bu maddenin 4. fıkrası hariç diğer fıkralarının kıyasen uygulanacağı hükme bağlandığından; ilk derece mahkemesi sıfatıyla bakılan davaların temyiz incelemesi sonucu ilgili dava daireleri kurulunca; usul veya esas bakımından yeniden bir araştırma, inceleme yapılmasını veya maddi ve hukuki olayın yeninden yorumlanmasını gerektirmeyecek şekilde verilen bozma kararlarına karşı, ilk kararı veren Danıştay dava dairesine “ısrar” hak ve yetkisi tanınmamıştır. Dolayısıyla, kararı bozulan Danıştay dava dairesinin, bu tür bozma kararlarına uyması yasa gereğidir.
Buna göre, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun, tarafların temyiz istemlerinin kısmen kabulü ile temyize konu Danıştay İkinci Dairesince verilen 08/04/2019 günlü, E:2016/10558, K:2019/1779 sayılı kararın; kısmen bozulması, kısmen onanması, kısmen de düzeltilerek onanması yönünde 05/04/2021 günlü, E:2019/3438, K:2021/692 sayılı kararına uyularak karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay İkinci Dairesinin 08/04/2019 günlü, E:2016/10558, K:2019/1779 sayılı kararı, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 05/04/2021 günlü, E:2019/2438, K:2021/692 sayılı kararı ile dava konusu Yönetmelik’in 26. maddesinde okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi halinde, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısmı yönünden bozulduğundan ve 2577 sayılı Kanun’un 49/4 maddesi uyarınca Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararına uyulması zorunlu olduğundan, bozma kararına uyularak, bozulan kısım yönünden işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı Sendika tarafından, Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik’in 18/06/2014 günlü, 29034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanması üzerine, anılan Yönetmelik’in yukarıda belirtilen hükümlerinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu düzenlemenin yürürlüğe girdiği 18/06/2014 günü itibarıyla yürürlükte olan haliyle, Anayasa’nın 124. maddesinde, Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabileceği hüküm altına alınmıştır.
652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 36. maddesinde; “Bakanlık görev, yetki ve sorumluluk alanına giren ve önceden kanunla düzenlenmiş konularda idarî düzenlemeler yapabilir.” hükmüne yer verilmiş olup, aynı Kanun Hükmünde Kararname’nin 38. maddesinde de; “(1) Kadroların tespiti, ihdası, kullanımı ve iptali ile kadrolara ilişkin diğer hususlar, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre düzenlenir. (2) Bakanlığa tahsis edilmiş bulunan serbest kadrolar; Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak Bakanlık tarafından hazırlanan yönetmelikte belirlenen norm kadro sayılarına uygun olarak öğretmen kadroları dışındaki kadrolar merkez ve taşra birimlerine, öğretmen kadroları ise branşlar esas alınarak okul ve kurumlara dağıtılır. Dağıtım cetvellerinin vizesine ilişkin usûl ve esaslar yönetmelikte düzenlenir…” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
18/06/2014 günlü, 29034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik’in “Norm kadro sayıları değişen eğitim kurumları” başlıklı 26. maddesinin 1. fıkrasında; “Eğitim kurumlarının norm kadro sayılarının bu Yönetmelikte belirlenen norm kadro kriterleri çerçevesinde değişmesi halinde, değişikliğe konu olan eğitim kurumlarının norm kadro sayıları Bakanlığın uygun gördüğü tarihlerde yeniden belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Yönetmelik uyarınca, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarının yönetici ve öğretmen norm kadrolarının belirlenmesi; yönetim, eğitim ve öğretim hizmetlerinin gerekli ve yeterli personelce yürütülmesi, personel boyutunda atıl kapasite yaratılmaması, var olan atıl kapasitenin ihtiyaç duyulan okul ve kurumlara yönlendirilmesine zemin oluşturarak verimliliğe dönüştürülmesinin sağlanması, eğitim-öğretim hizmetleri alanındaki kamu hizmetinin sürekli, etkili ve verimli bir biçimde sunulabilmesi için gereklidir.
Bu itibarla norm kadro sayılarının, ilgili Yönetmelik düzenlemesinde yer verilecek takvimde bildirilen tarihte belirlenmesi ve esasen atamaların da bu tarihte belirlenen sayılara göre yapılmasının gerekli olduğu sonucuna varılmaktadır.
Öte yandan, personel planlamasının düzenli, gerçekçi, hizmet etkinliğini sağlayacak ve kamu yararını gözetecek bir şekilde yapılmasının gerektiği açık olup, aksi düşünce, eğitim-öğretim yılı içinde sürekli bir şekilde öğretmenlerin yer değişikliğine tabi tutulması sonucunu doğuracağından, bu halde eğitim-öğretim hizmetlerinin sağlıklı ve huzurlu bir şeklinde sürdürülmesi de mümkün olmayacaktır.
Bu durumda; okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi durumunda, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmesi gerekirken, “Bakanlığın uygun gördüğü tarihlerde” denilmek suretiyle belirsiz bir takvim öngörülmesine ilişkin dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 18/06/2014 günlü, 29034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik’in 26. maddesinde okul ve kurumların norm kadrolarının değişmesi halinde, bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının ne zaman belirleneceğine ilişkin bir kurala yer verilmemesi nedeniyle anılan maddenin İPTALİNE,
2. Davanın; kısmen karar verilmesine yer olmadığı, kısmen iptal, kısmen de ret ile sonuçlanması nedeniyle aşağıda dökümü yapılan ….-TL yargılama giderinin yarısı olan ….-TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına, diğer yarısının ise davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine; davanın tarafları lehine, karşılıklı olarak daha önce vekalet ücretine hükmedildiğinden, bu aşamada yeniden vekalet ücreti verilmemesine; posta giderleri avansından artan tutarların, kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 17/01/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.