Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/14066 E. , 2023/888 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/14066
Karar No : 2023/888
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Turizm Yatırımları A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı / …
VEKİLİ : Av…
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; yat çekek yeri olarak kullanılmak üzere Muğla Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile 23/01/2015-23/01/2018 tarihleri arasında geçerli olmak üzere imzalanan kira sözleşmesiyle davacıya kiralanan … ili, … ilçesi, … Mahallesinde bulunan, … ve … parsel sayılı taşınmazların, kira sözleşmesi sona erdiği hâlde davacı tarafından tahliye edilmemesi nedeniyle, kira sözleşmesinde, sözleşmenin ayrılmaz parçası olarak geçerli olduğu belirtilen İdari Şartnamenin 10’uncu maddesinin (d) fıkrasında yer alan “Kiralananda faaliyet gösteren eski kiracının ihaleye katılıp ihaleyi kazanamaması hâlinde en geç 15 gün içinde kiralananı tahliye ederek idareye teslim etmesi zorunludur. Kiralananı teslim etmemesi durumunda; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesi uygulanmakla birlikte, önceki kira sözleşmesinin bittiği tarihten kiralananı boşalttığı tarihe kadar geçen süre için ihale ile tespit edilen yeni kira bedeli üzerinden, eski kiracı idareye ödeme yapacaktır” şeklindeki hüküm uyarınca, sözleşmenin sona erdiği 24/01/2018 tarihinden 08/10/2019 tarihine kadar olan dönem aralığı için ödenmesi gerektiği hesaplanan 7.003.693,33-TL kira bedelinden, daha önceki 07/09/2018 tarihli ecrimisil ihbarnamesiyle tahakkuk ettirilen ve ödenmiş olan 1.593.000,00-TL’nin mahsubundan sonra kalan 5.410.693,33-TL kira bedelinin 30 gün içinde ödenmesi gerektiği, aksi hâlde yasal işlemlerin başlatılacağı yönünde tesis edilen Mali Hizmetler Müdürlüğünün … günlü, … sayılı işleminin iptali ile fazlaca ödenmiş olan tutarların ticari faizi ile birlikte istirdatına karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararla; dava konusu işlemle davacıdan kira borcu adı altında ödenmesi talep edilen bedelin, Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesi uyarınca tahakkuk ettirilmiş bir ecrimisil bedeli olmayıp, kira süresinin bitmesinden sonra taşınmazlarda devam eden kullanımın karşılığı olarak kira sözleşmesinde düzenlenen hüküm uyarınca ödenmesi talep edilen bir bedel olduğu, bu nedenle ödenmesi talep edilen bedelin 6183 sayılı Kanun uyarınca takip ve tahsil edilebilir bir kamu alacağı olmadığı, özel hukuk hükümlerine tâbi bir alacak olduğu, dolayısıyla kira sözleşmesinden doğan bu bedelin tahsili konusunda idarenin resen icra yetkisinin bulunmadığı, bu bedelin, idarece adli yargı yerinde açılacak davada alacağın hükme bağlanması sonucunda İcra İflas Kanunu uyarınca ilâmlı icra takibi yoluyla tahsilinin sağlanabileceği, bu yüzden davacıdan, kira sözleşmesinde yer alan hüküm uyarınca kira süresinin bittiği tarihten sonraki kullanım süresi için, yeni ihale ile tespit edilen kira bedeline göre hesaplanan kira bedelinin ödenmesinin istenildiği, aksi hâlde yasal işlemlere başlanılacağının belirtildiği dava konusu işlemin bildirim niteliğinde olduğu ve davacı üzerinde doğrudan hukuki sonuç doğuracak nitelikte bir işlem olmadığı sonucuna varıldığı, bu durumda; kira sözleşmesinden doğması nedeniyle, davalı idarenin resen icra yetkisi kapsamında 6183 sayılı Kanun uyarınca takip ve tahsil yoluna gidebileceği bir kamu alacağı niteliğinde olmayan kira bedelinin davacıdan ödenmesinin istenildiği, aksi hâlde yasal işlemlere başlatılacağının bildirildiği dava konusu işlemin kesin ve yürütülmesi gerekli icrai bir işlem niteliğinde olmadığı sonucuna varıldığından, işbu davanın esasının incelenmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle, 2577 sayılı Kanun’un 14/3-d ve 15/1-b maddeleri uyarınca davanın esası incelenmeksizin reddine hükmedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E…, K:… sayılı temyize konu kararla; İdare Mahkemesi kararının dayandığı gerekçe usul ve yasaya uygun olup, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı belirtilerek, davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; davalı idare tarafından tahakkuk ettirilen bedelin, kira bedeli olarak değerlendirilemeyeceği, Bölge İdare Mahkemesince maddi meselenin takdirinde hataya düşüldüğü, davaya konu delillerin toplanmadığı, İdari Şartnamenin 10’uncu maddesinin (d) fıkrasında yer alan düzenlemenin geçersiz olduğu, sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıkların idari yargının görev alanına girdiği ileri sürülerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun’un 7035 sayılı Kanun ile değişik 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 02/03/2023 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.