Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/13977 E. , 2022/6576 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/13977
Karar No : 2022/6576
KARŞILIKLI TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNANLAR:
1- (DAVACI) : … A. Ş.
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) : … Kaymakamlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Antalya ili, Serik ilçesi, … Köyü, … sayılı parselin güneyinde bulunan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki 16.605,00 m² yüzölçümlü taşınmazın 1.822,00 m²’si üzerinde iskele yapılmak suretiyle fuzulen işgal edildiğinden bahisle, 05/08/2017-26/07/2018 tarihleri arasındaki dönem için 342.814,30 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … günlü, … sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; mahkemece yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporu doğrultusunda dava konusu ecrimisil ihbarnamesinin 108.238,38 TL’lik kısmı yönünden işlemin iptaline, 234.575,92 TL’lik kısmı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla; İdare Mahkemesince verilen kararın usul ve hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı belirtilerek tarafların istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ecrimisil belirlenirken birden fazla yöntem olmasına rağmen bilirkişilerce tek bir yöntemin benimsendiği, sadece kira unsurunun ele alınmasının ve tespitlerin hatalı olduğu, raporda idarenin belirlediği rakamların kullanıldığı ve itirazların dikkate alınmadığı ileri sürülmektedir.
Davalı idare tarafından, bilirkişi raporunda kullanılan taşınmazın dava konusu taşınmaza emsal olamayacağı, 2015 yılı ön izin sözleşmesine göre daha yüksek bedel belirlenmesine rağmen bilirkişi raporunda daha düşük bedel içeren emsal uygulandığı, idarenin belirlediği ecrimisilin hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülmektedir.
TARAFLARIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Antalya ili, Serik ilçesi, … Köyü, … sayılı parselin güneyinde bulunan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki 16.605,00 m² yüzölçümlü taşınmazın 1.822,00 m²’si üzerinde iskele yapılmak suretiyle fuzulen işgal edildiğinden bahisle 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75.maddesi ve Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 85.maddesi uyarınca 05/08/2017-26/07/2018 tarihleri arasındaki dönem için davacıdan 342.814,30 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … günlü, … sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75. maddesinde, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Yasanın 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenileceği; ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olmasının gerekmediği ve fuzuli şagilin kusurunun aranmayacağı, hükmüne yer verilmiştir.
Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 85. maddesinin 2. fıkrasında; “Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına ve işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın, taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekli, fiili ve hukuki durumu ile işgalden dolayı varsa elde ettiği gelir, aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur. İşgalin şekli, Hazine taşınmazının konumu ve taşınmazdan elde edilen gelir gibi unsurlar itibariyle asgari ecrimisil tutarlarını belirlemeye Bakanlık yetkilidir.” hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlığın çözümü için mahkemece yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda; Antalya ili, Aksu ilçesinde yer alan … Otelin deniz kesiminde yer alan 509,00 m² sabit iskelenin 05/10/2011 tarihinde yıllık 33.500,00 TL kiralanması nedeniyle 2011 yılı 62,82 TL/m² birim bedel ile 1.675,00 m² yüzölçümlü sabit iskele için 02/02/2015 tarihinde yıllık 221.000,00 TL bedelle ön izin sözleşmesi uyarınca 2015 yılı birim bedeli olan 131,94 TL/m²’nin ortalaması alınarak ve sonraki yıllar için yeniden değerleme oranları uygulanarak hesaplama yapıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda incelenen mevzuat uyarınca, emsal olarak değerlendirilmesi gereken taşınmazların, dava konusu alanla benzer nitelikleri haiz olması yanında kullanım şekli, fiili ve hukuki durumu ile benzerlik göstermesi gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, bilirkişiler tarafından dava konusu alanda davacı ile yapılan ön izin sözleşmesiyle belirlenen bedel ile farklı konumda yer alan (ön izin sözleşmesindeki bedele göre) daha az kira getirisi alan ve işgalciye sağladığı faydanın da benzer olmadığı emsalin beraber değerledirildiği anlaşılmakla, söz konusu raporun hükme esas alınabilecek yeterlilikte olmadığı görülmüştür.
Bu durumda, dava konusu taşınmaz için emsal nitelikte olan ön izin bedeli üzerinden ecrimisilin hesaplanması gerektiği açık olup, mahkemece gerekirse bilirkişilerden bu hususta ek rapor alınmak suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, belirtilen hususlar dikkate alınmadan verilen Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. TARAFLARIN TEMYİZ İSTEMLERİNİN KABULÜNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…., K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun’la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’na 6545 sayılı Kanun’un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 15/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.