Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2021/1378 E.  ,  2023/111 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1378
Karar No : 2023/111

DAVACI : …

DAVALILAR : 1- …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : I. Hukuk Müşaviri Yrd. …

DAVANIN KONUSU : Komiser yardımcısı olarak görev yapan davacı tarafından;
1- 10/05/2015 günlü, 29351 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik’in Geçici 1. maddesinin 7. fıkrasının iptali ve
2- Bu düzenlemeye dayanak olarak gösterilen 3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu’na 6638 sayılı Kanun’un 31. maddesi ile eklenen Geçici 26. maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verilmesi istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından; komiser yardımcılığı kursundan 09/07/2010 tarihinde başarı ile mezun olduğunu, (B) grubu amir olarak bir üst rütbeye yükselme değerlendirme tarihinin 09/07/2016 olarak belirlendiği, dava tarihine kadar 2 adet takdirname ve 153 adet taltif ile ödüllendirildiği, Kanun ve Yönetmelik’te değişiklik yapılmasaydı bir üst rütbeye yükselme tarihinin 09/07/2014 olacağı, (A) grubu ve (B) grubu polis amiri statüsü ayrımının korunmamış olmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMASI :
Davalı idareler tarafından; dava konusu düzenlemelerin üst hukuk normu olan 3201 sayılı Kanun’a uygun olduğu belirtilerek hukuki dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu düzenlemede üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık bulunmadığından hukuki dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava, Bitlis İli, Tatvan İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde komiser yardımcısı olarak görev yapan davacı tarafından, 10/5/2015 tarih ve 29351 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinin 7. fıkrasının iptali ve bu düzenlemeye dayanak olarak gösterilen 3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu’nun 6638 sayılı Kanun’un 31. maddesi ile eklenen Geçici 26. maddesinin Anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurulmasına karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
27/3/2015 tarihli ve 6638 sayılı, Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu, Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un; 31. maddesiyle 3201 sayılı Kanun’a eklenen geçici 26. maddenin ve bu madde ile birlikte bir kısım diğer maddelerin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine açılan davada; Mahkemece verilen, 4/5/2017 günlü ve E:2015/41, K:2017/98 sayılı karar ile düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal istemlerinin reddine karar verildiği anlaşılmakta bu manada Davacının anayasaya aykırılık iddiası yerinde bulunmamaktadır.
İptal istemine konu, Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesinin 7. Fıkrasında; Polis amirlerinin, rütbelerde ve meslek derecelerinde zorunlu en az bekleme süreleri rütbe sırası ile gösterilmiştir.
Düzenleme ile hukuki durumları itibariyle ayrı grupta bulunan kişilerin polis amirliğine atandıkları tarihte yürürlükte olan farklı kurallara tabi tutuldukları görülmektedir. Bu bağlamda aynı hukuki durumda bulunmayan kişilere ayrı kuralların uygulanmasında hukuka aykırı bir yön bulunmamaktadır. Kaldı ki, dava konusu Yönetmelik hükmünün, dayanağı olan Kanun maddesinin tekrarı niteliğinde olduğu ve üst hukuk normuna aykırı kural içermediği anlaşıldığından anılan düzenlemenin iptali istemiyle açılan davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay (Kapatılan) Onaltıncı Dairesi tarafından Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 1. fıkrası uyarınca ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Danıştay Beşinci Dairesine, Danıştay Beşinci Dairesi tarafından ise Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Komiser yardımcısı olarak görev yapan davacı tarafından; 10/05/2015 günlü, 29351 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik’in Geçici 1. maddesinin 7. fıkrasının iptali ve bu düzenlemeye dayanak olarak gösterilen 3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu’na 6638 sayılı Kanun’un 31. maddesi ile eklenen Geçici 26. maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT :
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın -davanın açıldığı tarihteki haliyle- 124. maddesinde, “Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilirler.” hükmüne yer verilmiştir.

6638 sayılı Kanun’un 31. maddesiyle 3201 sayılı Kanun’a eklenen Geçici 26. maddesinde,
“Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce atanan polis amirlerinin rütbelerde ve meslek derecelerinde zorunlu en az bekleme süreleri ile (B) grubundan (A) grubuna geçiş işlemleri aşağıdaki hükümler çerçevesinde yürütülür.
Polis amirlerinden Polis Akademisi mezunları, Polis Akademisi mezunu sayılanlar ile Emniyet Genel Müdürlüğüne eleman yetiştirmek üzere Polis Akademisi bünyesindeki en az dört yıllık fakülte ve yüksek okullardan mezun olanlar (A), komiser yardımcılığı kursunu başarıyla bitirmiş olanlar (B) grubunu oluşturur.
Polis amirlerinin, rütbelerde ve meslek derecelerinde zorunlu en az bekleme süreleri rütbe sırası ile aşağıda gösterilmiştir.
RÜTBELER MESLEK DERECELERİ EN AZ BEKLEME SÜRELERİ
(A) (B)
Komiser Yardımcısı 9 4 6
Komiser 8 4 6
Başkomiser 7 3 Yaş Haddi
Emniyet Amiri 6 3
Dördüncü Sınıf Emniyet Müdürü 5 2
Üçüncü Sınıf Emniyet Müdürü 4 2
İkinci Sınıf Emniyet Müdürü 3 2
Birinci Sınıf Emniyet Müdürü 2 2
Birinci Sınıf Emniyet Müdürü 1 Yaş Haddi
Sınıf Üstü Emniyet Müdürü Derece Üstü Yaş Haddi
(B) grubu polis amirlerinden en az dört yıllık yükseköğretim kurumunu bitirenlerin (A) grubuna geçmeleri aşağıdaki şartlara bağlıdır:
a) Başkomiser rütbesinde (A) grubu polis amirleri için öngörülen en az bekleme süresi kadar çalışmış olmak.
b) Başkomiser rütbesinden Emniyet Amiri rütbesine terfide bu grup için ayrı yapılacak yazılı ve sözlü sınav ile meslek içi yöneticilik eğitiminde başarılı olmak.
c) Merkez Değerlendirme Kurulu kararıyla Emniyet Amiri rütbesine terfi etmiş olmak.
(B) grubundan (A) grubuna geçecek olan amirlerin sayısı, o yıl itibarıyla (A) grubundan Emniyet Amirliği rütbesine terfi edenlerin sayısının %10’unu geçemez.” hükmü yer almaktadır.

10/05/2015 günlü, 29351 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik’in; -davanın açıldığı tarihteki haliyle- “(A) ve (B) grubu bekleme süreleri ile (B) grubundan (A) grubuna geçiş işlemleri” başlıklı Geçici 1. maddesinde;
“27/3/2015 tarihli ve 6638 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu, Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce atanan polis amirlerinin rütbelerde ve meslek derecelerinde zorunlu en az bekleme süreleri ile (B) grubundan (A) grubuna geçiş işlemleri bu maddede yer alan hükümler çerçevesinde yürütülür. (2) Polis amirlerinden Polis Akademisi mezunları, Polis Akademisi mezunu sayılanlar ile Emniyet Genel Müdürlüğüne eleman yetiştirmek üzere Polis Akademisi bünyesindeki en az dört yıllık fakülte ve yüksek okullardan mezun olanlar (A), komiser yardımcılığı kursunu başarıyla bitirmiş olanlar (B) grubunu oluşturur. (3) (B) grubu polis amirlerinden en az dört yıllık yükseköğretim kurumunu bitirenlerin (A) grubuna geçmeleri aşağıdaki şartlara bağlıdır: a) Başkomiser rütbesinde (A) grubu polis amirleri için öngörülen en az bekleme süresi kadar çalışmış olmak. b) Başkomiser rütbesinden Emniyet Amiri rütbesine terfide bu grup için ayrı yapılacak yazılı ve sözlü sınav ile meslek içi yöneticilik eğitiminde başarılı olmak. c) Merkez Değerlendirme Kurulu kararıyla Emniyet Amiri rütbesine terfi etmiş olmak. (4) (B) grubundan (A) grubuna geçecek olan amirlerin sayısı, o yıl itibarıyla (A) grubundan Başkomiser rütbesinden Emniyet Amirliği rütbesine terfi edenlerin sayısının %10’unu geçemez. (5) Bu grup için ayrı olarak yapılacak yazılı ve sözlü sınav ile yöneticilikle ilgili hizmetiçi eğitimi, bu Yönetmeliğin Beşinci Bölümünde yer alan yazılı ve sözlü sınav ile Altıncı Bölümünde yer alan yöneticilikle ilgili hizmetiçi eğitimin şartlarını düzenleyen usul ve esaslar çerçevesinde yapılır. (6) (B) grubu komiser yardımcısı rütbesinden komiser rütbesine, (B) grubu komiser rütbesinden başkomiser rütbesine terfi sınavları bu Yönetmeliğin Beşinci Bölümünde yer alan yazılı ve sözlü sınav ile Altıncı Bölümünde yer alan yöneticilikle ilgili hizmetiçi eğitim şartlarını düzenleyen usul ve esaslar çerçevesinde ayrı sınavlara tabi tutulur. Bu grupla ilgili başarı listesi ayrı düzenlenerek Personel Dairesi Başkanlığına gönderilir. (7) Polis amirlerinin, rütbelerde ve meslek derecelerinde zorunlu en az bekleme süreleri rütbe sırası ile aşağıda gösterilmiştir.
RÜTBELER MESLEK DERECELERİ EN AZ BEKLEME SÜRELERİ
(A) (B)
Komiser Yardımcısı 9 4 6
Komiser 8 4 6
Başkomiser 7 3 Yaş Haddi
Emniyet Amiri 6 3
Dördüncü Sınıf Emniyet Müdürü 5 2
Üçüncü Sınıf Emniyet Müdürü 4 2
İkinci Sınıf Emniyet Müdürü 3 2
Birinci Sınıf Emniyet Müdürü 2 2
Birinci Sınıf Emniyet Müdürü 1 Yaş Haddi
Sınıf Üstü Emniyet Müdürü Derece Üstü Yaş Haddi
” düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
ANAYASA’YA AYKIRILIK İDDİASININ İNCELENMESİ:
Anayasa Mahkemesinin 04/05/2017 günlü, E:2015/41, K:2017/98 sayılı kararı ile 6638 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu, Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 31. maddesiyle 3201 sayılı Kanun’a eklenen Geçici 26. maddenin ve bu madde ile birlikte bir kısım diğer maddelerin Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal istemlerinin reddine karar verildiği görüldüğünden, davacının Anayasa’ya aykırılık iddiası ciddi görülmemiştir.
(B) grubundan (A) grubuna geçiş işlemlerini düzenleyen Geçici 1. maddesinin 7. fıkrasının incelenmesi;
Anılan fıkra, dava edildiği tarihte yürürlükte olduğu haliyle incelendiğinde; üst norm niteliğinde olan 3201 sayılı Kanun’da yer alan düzenlemeye uygun olduğu ve Kanun’un Geçici 26. maddesinin 3. fıkrasındaki rütbelerde bekleme sürelerine ilişkin tablo ile örtüştüğü hatta anılan madde hükmünün tekrarı niteliğinde olduğu görülmektedir.
Bu itibarla, dava konusu Yönetmelik hükmünün iptali istemiyle açılan davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 10/05/2015 günlü, 29351 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik’in (A) ve (B) grubu bekleme süreleri ile (B) grubundan (A) grubuna geçiş işlemlerini düzenleyen Geçici 1. maddesinin 7. fıkrasının iptali istemiyle açılan DAVANIN REDDİNE;
2. Aşağıda dökümü yapılan …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına; yargılamanın devamı sırasında davacının adli yardım istemi kabul edildiğinden, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin 1. fıkrası uyarınca adli yardım kararından dolayı ertelenmiş olan …-TL posta giderinin davacıdan tahsili için kararın kesinleşmesinden sonra müzekkere yazılmasına, posta ücretinden artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine;
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı İçişleri Bakanlığına verilmesine,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 12/01/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.