Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/13576 E. , 2023/1517 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/13576
Karar No : 2023/1517
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Dairesi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : … Mirasçıları:
1- …
2- …
3- …
4- …
5- …
6- …
7- …
8- …
VEKİLİ : Av. …
9- …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; İstanbul ili, Üsküdar ilçesi, … Mahallesinde bulunan … pafta, … ada, … parsel sayılı 8.422,00 m² yüzölçümlü, arsa vasıflı taşınmazın 4.620,00 m² lik kısmının davacılar tarafından depo-konut-bahçe olarak kiraya verilmek suretiyle fuzulen işgalinden bahisle 01/02/2000-31/12/2008 tarihleri arası için 334.608,60-TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … günlü, … sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 12/04/2016 günlü, E:2015/11252, K:2016/2648 sayılı kısmen gerekçeli onama kısmen bozma kararına uyularak bozulan kısma hasren yapılan inceleme sonucu verilen … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; 1062 sayılı Kanun ve bu Kanun’a dayanılarak çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararları ve Yönetmelik hükümleriyle Suriye uyruklu olup Türkiye’de taşınmazı bulunan şahıslar yönünden özel düzenleme yapıldığı, anılan düzenlemeler sonucu Türkiye’de taşınmazı bulunan şahısların mülkiyet haklarının sınırlandırılmış olmasına rağmen ortadan kaldırılmadığı; somut olayda, mülkiyeti Suriye uyruklu İfakat Takittin adlı şahsın mirasçılarına ait olan taşınmazın üçüncü şahıslara kiraya verilmek suretiyle işgal edildiğinden bahisle davacılar adına ecrimisil tahakkuk ettirilmiş ise de, Suriye uyruklu kişilerin mülkiyet hakkının, Bakanlar Kurulu Kararları ve Yönetmelik hükümleriyle saklı tutulduğu; bu durumda, tapu maliki ve mirasçılarının mülkiyet hakkının devam ettiği ve taşınmaza ilişkin olarak her türlü dava hakkının bulunduğu, tapu maliki ve mirasçısından özel hukuk hükümlerine göre devralarak kullanan şahıs mirasçısı olan davacıların da fuzuli şagil sayılamayacağı; diğer taraftan Hazinenin ise, söz konusu mal ve hakları idare ile görevli olduğu dikkate alındığında, olayda 2886 sayılı Kanun’un 75. maddesinin uygulanma olanağı bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; ilgili mevzuat uyarınca el konulan Suriye uyruklu şahıslara ait taşınmaz malların mülkiyetinin Hazineye geçmediği ve halen tapuda anılan şahıslar adına kayıtlı olduğu, ancak mülkiyet haklarının kullanılması konusunda herhangi bir tasarrufi işlem yapma haklarının bulunmadığı, bu taşınmazların tapu kayıtlarına “1062 sayılı Kanun’a göre Hazinece el konulmuştur” şerhinin işlendiği, Hazine taşınmazlarının idarelerinde uygulanacak usul ve esaslara göre idare edileceklerinin hüküm altına alındığı, taşınmazların bu suretle idaresinin Suriye Arap Cumhuriyeti ile ileriki yıllarda yapılacak emlak sorununun çözümüne ilişkin anlaşmada güçlü bir müzakere aracı olacağının değerlendirildiği, bu doğrultuda davacılar hakkında ecrimisil takibatı yapılmasının yasal zorunluluk olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ: …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının açıklamalı olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Suriye uyruklu şahısların mallarının kullanma yetkisi; 1062 sayılı Kanun ve bu Kanun uyarınca çıkarılan düzenlemeler sonucunda, Hazineye bırakılmış ve bu malların Hazinenin izni dışında kullanılması halinde Hazinenin ecrimisil alıp alamayacağı hususunda farklı kararlar verilmiş, içtihat; Hazinenin bu malların izinsiz kullanımı halinde ecrimisil alabileceği yolunda oluşmuştur.
Bu uyuşmazlıklarda yargı kararlarının farklı olduğu dönemde; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 12/04/2016 günlü, E:2015/11252, K:2016/2648 sayılı kararıyla bu davanın konusu işlemin kısmen iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararı kısmının; Hazinenin ecrimisil alamayacağı gerekçesiyle onandığı, kararın bu kısmının kesinleştiği, aynı işlemin kısmen davanın reddi yolundaki kısmının da aynı gerekçeyle bozulduğu görülmektedir.
Bu durumda; anılan yargısal süreç sonunda idari işlemin bir kısmının iptaline ilişkin olarak ortaya çıkan hukuki durum nedeniyle, Mahkemece bozulan kısım yönünden aynı gerekçeyle ve kesinleşen kısımla uyumlu olacak şekilde dava konusu işlemin diğer kısmının iptaline karar verilmiş olduğundan, temyize konu kararda bu nedenle hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen açıklamayla ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.