Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/12662 E. , 2023/241 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/12662
Karar No : 2023/241
KARŞILIKLI TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNANLAR :
1- (DAVACI) : … Yapı San ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının dilekçelerde yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemlerinden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; İstanbul İli, Başakşehir İlçesi, …Köyü’nde …, …, … ve … paftalarda bulunan yol ve park alanlarının davacı şirket tarafından fuzulen işgal edildiğinden bahisle 01/01/2008-26/02/2010 tarihleri arasındaki dönem için 281.506,28-TL ecrimisil tahakkuk ettirilmesine ilişkin … günlü, …sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : Danıştay Onuncu Dairesinin karar düzeltme aşamasında verilen 18/12/2017 günlü, E:2016/14629, K:2017/5671 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle yeniden yapılan inceleme sonucunda … İdare Mahkemesince verilen temyize konu kararla; umumi hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla belediye tarafından yapılan imar planında “yeşil alan” olarak ayrılan ve düzenleme ortaklık payı olarak terk edilen uyuşmazlık konusu taşınmazın belediyenin tasarrufunda olduğu ve Küçükçekmece Belediye Meclisinin … günlü, …sayılı kararında belirtilen tahsis amacına aykırı olarak fiilen davacıya kullandırıldığı anlaşılmakla, ilgili yasa ve yönetmelik hükümleri uyarınca bu kullanım nedeniyle davacı şirketten ecrimisil istenebileceğinin açık olduğu, bu durumda; bilirkişilerce yapılan değerlendirmelerin bilimsel olarak makul olduğu göz önüne alındığında, dava konusu ecrimisil ihbarnamesinin 181.866,49-TL’lik kısmında hukuka aykırılık, bu tutarı aşan 99.640,19-TL’lik kısmında ise hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu ihbarnamenin 99.640,19-TL’lik kısmının iptaline, 181.866,49-TL’lik kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından; dava konusu taşınmazın Küçükçekmece Belediye Meclisinin … günlü, … sayılı kararıyla, üst işverenleri olan … Yapı Kooperatifine 5 yıl süre ile tahsis edildiği, yapılan sözleşme gereğince taşınmazın tahsis amacına uygun kullanıldığı dolayısıyla işgalci sayılamayacakları, aynı yer ve aynı döneme ilişkin dava dışı … Yapı Kooperatifi adına da ihbarname düzenlendiği, anılan Kooperatif tarafından tüm taşeronlar adına tahakkuk ettirilen ecrimisil tutarlarının ödendiği, mükerrer ecrimisil ihbarnamesi düzenlenemeyeceği ileri sürülerek, kararın davanın reddine yönelik kısmının bozulması istenilmektedir.
Davalı idare tarafından; davacı ve diğer taşeronlar adına tahakkuk ettirilen ecrimisil tutarlarının S.S. …Yapı Kooperatifi tarafından ödendiği, dava konusu ecrimisil ihbarnamesinin 04/04/2011 günlü Başkanlık onayı ile iptal edildiğinden, davanın konusunun kalmadığı ileri sürülerek, kararın iptale yönelik kısmının bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN CEVABI : Taraflarca cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
İstanbul İli, Başakşehir İlçesi, …Köyü’nde …, ……, …ve …paftalarda bulunan yol ve park alanlarının 4.708,61 m²’lik kısmının şantiye binası, işçi barınakları, kapalı depolar yapılmak ve 6.035,92 m²’lik kısmının açık depo sahası olarak kullanılmak suretiyle davacı şirket tarafından fuzulen işgal edildiğinden bahisle 01/01/2008-26/02/2010 tarihleri arasındaki dönem için 281.506,28-TL ecrimisil tahakkuk ettirilmesine ilişkin … günlü, …sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan haliyle;
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun, 75. maddesinin 1. fıkrasında, “Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, 13. maddesinde gösterilen komisyonca takdir ve tespit edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.” hükmüne yer verilmiştir.
2886 sayılı Kanun’un 74. maddesine dayanılarak çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 85. maddesinin 1. fıkrasında, “Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde “Taşınmaz Tespit Tutanağı”na dayanılarak, ecrimisil idarece tespit edilir ve Yönetmelikte belirtilen komisyonca karara bağlanır.” hükmü; aynı maddenin 2. fıkrasında ise, “Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına, işgalcinin kusurlu olup olmadığına ve taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekline bakılmaksızın idarenin bu taşınmazdan işgalden önceki haliyle elde edebileceği muhtemel gelir esas alınır. Ecrimisilin tespitinde aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, gerektiğinde ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu taşınmazın aynı dönem için işgalinden bahisle davacı şirketin işvereni olan … Yapı Kooperatifi adına … günlü, …sayılı ecrimisil ihbarnamesinin, davaya konu ecrimisil bedeli de dahil edilmek suretiyle düzenlendiği, ihbarnamede belirtilen miktarın anılan kooperatifçe dava konusu edilmeksizin davalı belediyeye ödendiği, İdare Mahkemesince bu husus dikkate alınmaksızın, yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle işlemin 99.640,19-TL’lik kısmının iptaline, 181.866,49-TL’lik kısmı yönünden ise davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
İdarece, aynı taşınmazın aynı dönemler için fuzulen işgal edildiğinden bahisle müteselsil sorumluluk çerçevesinde ecrimisil bedelinin tahsili amacıyla hem davacı şirkete hem de davacı şirketin işverenine başvurulabilirse de, işgalcilerden birinin ecrimisil bedelini ödemesi halinde diğerinden ecrimisil tahsil edilemeyeceği açıktır.
Bu durumda, üst işvereni … Yapı Kooperatifi tarafından yapılan ödeme dikkate alındığında, davacı şirket adına tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık, İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan; dava konusu ecrimisil ihbarnamesine yapılan itiraz üzerine düzenlenen …günlü, …sayılı ve 150.000,00-TL tutarlı ecrimisil düzeltme ihbarnamesine karşı açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolunda … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı karar, Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 16/06/2016 günlü, E:2015/2165, K:2016/4677 sayılı kararıyla gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanmıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. TARAFLARIN TEMYİZ İSTEMLERİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize tabi ilk kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa’nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/01/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.