Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2021/10924 E.  ,  2023/200 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10924
Karar No : 2023/200

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. ….

İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Muğla ili, … ilçesi, … Mahallesi, …, No:…. adresinde faaliyet gösteren ve işletmeciliğini davacının yapmakta olduğu “…” isimli işletmede … günü işletme personeli ile müşteriler arasında arbede yaşandığından bahisle söz konusu işletmenin İl İdaresi Kanunu’nun 32. maddesinin (B) ve (Ç) bentleri ile 2559 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasının (D) bendi uyarınca 15 gün süreyle faaliyetten men edilmesine ilişkin … Kaymakamlığının …. olur tarihli, …. sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; işletme personeli tarafından …. ve … isimli müşterilere işletmenin saat 01.00’de kapanması gerektiği söylenmesine rağmen, müşterilerden ….’nin işletmeyi terk etmek istemediği, kendisinin ikaz edilmesinden sonra işletme personelini iteklediği, masadan kalktığı sırada içki şişesini yanına almak istediği, fakat açıktan içki satışının yasak olması sebebiyle işletme çalışanları tarafından bu duruma izin verilmediği, yaşanan arbedede işletme personelinin herhangi bir kusurunun bulunmadığı, meydana gelen tartışmadan dolayı il ve ilçede kamu düzeni ve güvenliğinin olumsuz etkileneceğinden söz etmeye olanak bulunmadığından, işletmenin 15 gün süreyle faaliyetten men edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, 31/03/2015 tarihinde saat 01.30 sıralarında davacı tarafından işletilen işyerinde bir bayanın işyeri çalışanlarınca darp edildiği ihbarı üzerine, Asayiş Şube Müdürlüğüne bağlı ekiplerce olay yerine intikal edilerek tutanak tutulduğu, işyerinde kavga olayına karışan personelin soruşturma kapsamında alınan ifadelerinin olayı doğrular nitelikte olduğu, incelenen kamera kaydı görüntülerinde işyerinde çalışan personel ile müşteriler arasında arbede yaşandığının ve olayın işyeri içerisinde meydana geldiğinin net bir şekilde anlaşıldığı, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile sonucu itibarıyla usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararı uyarınca Danıştay Onuncu Dairesine; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Muğla ili, Menteşe ilçesi, … Mahallesi, …. Caddesi, No:… adresinde faaliyet gösteren ve davacı tarafından işletilen “…” isimli işyerinde, …. günü işletme personeli ile müşterilerden … ve …. isimli kişiler arasında yaşanan tartışmanın yapılan ihbar neticesinde emniyete intikal etmesi üzerine, … İlçe Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şube Müdürülüğünce olayla ilgili inceleme başlatıldığı, yapılan inceleme neticesinde kamera kayıtları ve olaya karışan kişilerin ifadeleri de dikkate alınarak işletme içerisinde işletme çalışanları ile müşteriler arasında arbede yaşandığı tespitine yer verilerek 5442 sayılı Kanun’un 32.maddesi ve 2559 sayılı Kanun’un 8-1/D maddesi uyarınca işletmede yaşanan olayların vatandaşların güvenli bir biçimde eğlenmelerini tehlikeye düşüreceği, kamu düzeni ve güvenliğinin olumsuz etkileneceği, bu tür olayların basında yer alması ile birlikte huzurlu ve güvenli kent imajının zedeleneceği gerekçesiyle … Kaymakamının … olur tarihli, … sayılı işlemi ile işyerinin 15 gün süreyle geçici olarak faaliyetten men edilmesine karar verilmesi üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 32. maddesinde; ” A) Kaymakam ilçe sınırları içinde bulunan genel ve özel kolluk kuvvet ve teşkilatının amiridir. B) Suç işlenmesini önlemek, kamu düzen ve güvenliğini korumak için gereken tedbirleri alır. Bu maksatla Devletin genel ve özel kolluk kuvvetlerini istihdam eder. Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve diğer mevzuat ile Cumhurbaşkanınca alınmış bulunan karar ve tedbirlerin yürütülmesi için emirler verir. Bu teşkilat amir ve memurları kaymakam tarafından verilen emirleri derhal yerine getirmekle ödevlidir…..Ç) ilçe sınırları içinde güvenliğin, kişi dokunulmazlığının tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi kaymakamın ödev ve yetkisindedir. Bunları sağlamak için kaymakam gereken karar ve tedbirleri alır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun 8.maddesinde; “Polisçe kat’i delil elde edilmesi halinde; ..D) Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Anayasal düzenine, genel güvenliğe ve genel ahlaka zararı dokunacak oyun oynatılan, temsil verilen, film veya video bant gösterilen yerler ile internet üzerinden yapılan yayınlara izin verilen yerler… mahallin en büyük mülki amiri tarafından otuz günü geçmemek üzere geçici süreyle faaliyetten men edilir.
Bu maddede yazılı fiiller sebebiyle bir yıl içinde üç defa faaliyetten men edilen işyerlerinde, bu fiiller tekrar işlendiği takdirde, işyeri açma ve çalışma ruhsatları, mahallin en büyük mülki amirinin bildirimi üzerine, belediye veya il özel idaresi tarafından beş iş günü içinde iptal edilir. “hükmü yer almaktadır.
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin “Kolluk Denetimi” başlıklı 37. maddesinde, “Kolluk, umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini genel güvenlik ve asayiş yönünden denetler. Denetimler sırasında tespit edilen mevzuata aykırı hususlar, yetkili idarelerce gereği yapılmak üzere bildirilir.”
Geçici süreyle Faaliyetten Men ve İdari Para Cezası başlıklı 39. maddesinde, ise; 2559 sayılı Kanun’un 8. maddesinde sayılan hususların tespiti halinde belirtilen işyerlerinin otuz günü geçmemek üzere, mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından geçici süreyle faaliyetten men edileceği kuralı yer almıştır.
Bu maddede yazılı fiiller sebebiyle bir yıl içinde üç defa faaliyetten men edilen işyerlerinde, bu fiiller tekrar işlendiği takdirde, işyeri açma ve çalışma ruhsatları, mahallin en büyük mülkî amirinin bildirimi üzerine, belediye veya il özel idaresi tarafından beş iş günü içinde iptal edilir.” hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Uyuşmazlık konusu olayda; davacı tarafından işletilen işyerinde işletme personeli ile müşteriler arasında soruşturma konusu olay nedeniyle, idare tarafından İl İdaresi Kanunu’nun 32. maddesinin (B) ve (Ç) bentleri ile 2559 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasının (D) bendi uyarınca işyerinin 15 gün süreyle geçici olarak faaliyetten men edilmesine karar verilmiş ise de; işleme dayanak alınan İl İdaresi Kanunu’nun 32. maddesi ile kaymakama ilçe sınırları içinde güvenliğin, emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması yönünde gereken karar ve tedbirleri almak üzere yetki verilmekle birlikte, bu yetkinin sadece önleyici kolluk yetkisi kullanımdan ibaret olduğu, olayda uygulanan 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun 8. maddesinin 1. fıkrasının (D) bendinde ise; “Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Anayasal düzenine, genel güvenliğe ve genel ahlâka zararı dokunacak oyun oynatılan, temsil verilen, film veya video bant gösterilen yerler ile internet üzerinden yapılan yayınlara izin verilen yerlerin” mahallin en büyük mülkî amiri tarafından otuz günü geçmemek üzere geçici süreyle faaliyetten men edilebileceği belirtildiğinden, davacıya ait bar işletmesinin de bu madde kapsamında bellirtilen yerlerden olmadığı açık olduğundan, 2559 sayılı Kanun’un 8/1/D maddesinin tatbiki ile işyerinin 15 gün süreyle geçici olarak faaliyetten men edilmesine karar verilmesi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. …. İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…., K:… sayılı kararın, yukarıda yer verilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/01/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.