Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/10887 E. , 2023/1006 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10887
Karar No : 2023/1006
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. ..
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; davacıya ait … Kafe adlı işyerinin ruhsatının iptal edilmesine, 1.058,00-TL tutarında para cezası uygulanmasına ve işyerinin faaliyetten men’ine dair … günlü, … sayılı Karasu Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davalı idare tarafından dava konusu işleme dayanak olarak 1608 sayılı Kanun hükmü gerekçe gösterilmiş ise de, hangi fiil nedeniyle ve ne şekilde anılan Kanun hükmüne aykırı hareket edildiğinin ve davacı hakkında uygulanmasına karar verilen idari para cezasının neye göre hesaplandığının veya hangi düzenlemeye dayanılarak tespit edildiğinin dava konusu işlemde belirtilmediği ve davalı idarece sunulan savunma dilekçesinde de anılan hususların izah edilmediği, kaldı ki, dava konusu işleme dayanak olarak gösterilen 1608 sayılı Kanun’un 5728 sayılı Kanun’la değişik 1. maddesinin, belediye meclis ve encümenlerinin mevzuat hükümleri çerçevesinde verdikleri kararlara aykırı hareket edenlere uygulanacak idari para cezası ve idari yaptırımlarla ilgili olması nedeniyle anılan hükmün dava konusu olaya uygulanamayacağı görülmekle, bu durumda, kolluk görevlilerince genel güvenlik ve asayiş yönünden yapılan denetim sırasında düzenlenen 07/05/2015 günlü tutanağa istinaden Karasu İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün konuyla ilgili yazısı üzerine, ilgili mevzuat hükümleri uyarınca, dava konusu işleme esas alınan ve 2559 sayılı Kanun’un 8. maddesinde yer alan hususlardan olmadığı açık olan olay kapsamında, yukarıda anılan hususlar gözetilmeden mevzuata aykırı olarak tesis edilen dava konusu kararda hukuka uygunluk bulunmadığı, öte yandan; uyuşmazlığa konu olayın 3572 ve 2559 sayılı Kanunlar kapsamında “genel güvenlik” kriterinin ihlali yönünden “mevzuat hükümlerine aykırı olarak işletilen işletme” kapsamında değerlendirilebileceği ve bu doğrultuda işlem tesis edilebileceği gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; Karasu İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün … günlü, … sayılı yazısında; işyerinde çalışan şahsın müşteriyle kavga ettiğinin ve kasten yaralama suçunu işlediğinin tespiti nedeniyle 5393 sayılı Belediye Kanunu ve Belediye Zabıta Yönetmeliği uyarınca suçların önlenmesi, halkın huzur ve can güvenliğinin temin edilmesi için işlem yapılması yönündeki talep yazısı üzerine mevzuata uygun olarak dava konusu işlem tesis edildiğinden, mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının gerekçe değiştirerek onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararı uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Danıştay Onuncu Dairesine; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Sakarya ili, Karasu Beldesinde, davacıya ait … Kafe adlı işyerine ilişkin olarak düzenlenen … tarih ve … sıra numaralı işyeri açma ve çalışma ruhsatına göre, 3. sınıf umuma açık istirahat ve eğlence yeri kapsamında olan söz konusu işyerinin aynı zamanda … tarih ve … sıra numaralı ruhsata istinaden “… kıraathanesi” unvanıyla “kahvehane/kafe” olarak işletildiği, kolluk görevlilerince düzenlenen 07/05/2015 tarihli tutanakta, davacıya ait işyerinde aynı tarihte saat 00:15 sıralarında işyeri çalışanı ile bir müşteri arasında kavga çıktığının tespiti üzerine Karasu Kaymakamlığı İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün 13/05/2015 tarihli yazısıyla davalı idareye durumun bildirildiği ve ilçede asayişin korunması için 5393 sayılı Belediye Kanun ve Belediye Zabıtaları Yönetmeliği’nde yer alan hükümler uyarınca suçların önlenmesi, halkın huzur ve can güvenliğinin temin edilmesi amacıyla ilgili işyeri hakkında gerekli işlemlerin yapılmasının talep edildiği, bu talep üzerine Karasu Belediye Encümeni tarafından tesis edilen … günlü, … nolu dava konusu işlemle, 1608 sayılı Kanun’un 5728 sayılı Kanun’un 66. maddesiyle değişik hükmüne ve Belediye Zabıta Talimatnamesi Kesim Cezalar kısmında yer alan hükümlere aykırı hareket edildiği ve süresi içinde itirazda bulunmadığı (yaptığı itirazın yetersizliği) belirtilerek davacının işyerinin ruhsatının iptaline, davacı hakkında 1.058,00-TL idari para cezası uygulanmasına ve işyerinin faaliyetten men edilmesine karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin, Birinci Kısmının Ortak Hükümler alt başlıklı İkinci Bölümünde yer alan “İşyeri açılması” başlıklı 6. maddesinin 2. fıkrasında; “İşyeri ruhsatları yetkili idarelerin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından bu Yönetmelikte öngörülen sürede imzalanır; ruhsat için ayrıca, meclis veya encümen tarafından bir karar alınmaz.” düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare Hukukunun temel prensiplerinden biri olan yetki ve usulde paralellik ilkesi uyarınca, yasada aksine bir düzenleme veya değişiklik yapılmadıkça, bir işlemin tesisinde uygulanan yetki ve usul koşullarının aynı işlemin geri alınması ve kaldırılması işlemlerinde de aynen uygulanması zorunludur.
Bu durumda, belediye başkanı veya görevlendirdiği kişi tarafından imzalanarak verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatının yetkide paralellik ilkesi uyarınca yine belediye başkanı ya da görevlendireceği bir yetkili tarafından iptal edilmesi (geri alınması) gerekmekte iken, belediye encümenince ruhsatın iptali yönünde tesis edilen işlemlerde yetki unsuru yönünden hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
İşyeri açma çalışma ruhsatının iptaline ilişkin Encümen kararı yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olduğundan, anılan karara dayanılarak tesis edilen faaliyetten men işleminde de hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Bu gerekçe ile dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekmekte olup, İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.