Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/10864 E. , 2023/40 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10864
Karar No : 2023/40
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Prefabrik Beton ve Yapı Elemanları İnş. San. Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
MÜDAHİL (DAVALILAR) : 1- …
2- …
3- …
4- …
İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Aydın ili, Nazilli ilçesi, … (…) Mahallesi, … Ada, … numaralı parselde davacı tarafından işletilen işyerinin, İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in 6. maddesi uyarınca faaliyetinin 5 gün içerisinde kapatmaya hazır hale getirilmesi yolunda tesis edilen … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; olayda işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptali için belediye başkanı tarafından karar alınması ve bu karar uyarınca kapatma kararı alınıp davacıya tebliğ edilmesi gerekirken, işyerinin faaliyetinin 5 gün içerisinde kapatmaya hazır hale getirilmesi yönünde tesis edilen … günlü, … sayılı işlemde şekil unsuru yönünden hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından; mahkemece eksik incelemeye dayalı olarak karar verildiği, hukuka aykırı verilen mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararı uyarınca Danıştay Onuncu Dairesine; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Aydın ili, Nazilli ilçesi, … (…) Mahallesi, …Ada, … numaralı parselde bulunan ve beton parke ve bordür taşı, beton üretimi faaliyet konulu işyerinin 16/01/2004 günlü kira sözleşmesi ile 20 yıl süreyle davacıya kiralandıktan sonra, 28/09/2009 günü … isimli şahıs tarafından müdahillere satıldığı, taşınmazın satımı sonrasında davacı şirketin eski malikle yaptığı kira sözleşmesi esas alınarak idarece davacı şirket adına … günlü, … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlendiği, yeni malik müdahiller tarafından sahibi bulundukları taşınmazda kiracı olan davacı şirket adına düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptali istemiyle yapılan başvurunun reddi işlemine karşı açılan davada; davacı tarafından yapılan işyeri açma ve çalışma ruhsat başvurusunda tapuya şerh edilmeyen eski malikle düzenlenen kira sözleşmesinin beyan edildiği, ruhsat düzenlenme tarihi itibariyle taşınmaz sahibi olan davacıların muvafakati olmadan işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildiği gerekçesiyle işlemin iptali yolunda … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın Danıştay Onyedinci Dairesinin 06/04/2016 günlü, E:2015/7280, K:2016/2464 sayılı kararı ile onandığı ve karar düzeltme süresi sonunda kesinleştiği, davacı şirket tarafından söz konusu taşınmaz üzerinde yapılan binaya ait yapı kullanma izin belgesi üzerinde bulunan imzaların sahte olduğu iddiasıyla başlatılan adli soruşturma neticesinde … Ağır Ceza Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla yapı kullanma izin belgesi düzenlenmesine esas alınan dilekçede taşınmaz maliklerinden müdahil … adına atılmış olan imzanın sahte olduğunun tespit edilmesi üzerine, söz konusu yargı kararı uyarınca … günlü ve … sayılı yapı kullanma izin belgesinin iptal edildiği, yapı kullanma izin belgesinin iptaline ilişkin … günlü, … sayılı Nazilli Belediye Başkanlığı işlemine karşı açılan davada … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…; K:… sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiği, anılan kararın Danıştay Altıncı Dairesinin 19/11/2019 günlü, E:2015/2225, K:2016/11609 sayılı kararı ile onandığı; karar düzeltme süresi sonunda kesinleştiği, davacı şirket tarafından yapılan binanın yapı kullanma izin belgesinin iptal edildiği gerekçesiyle davacı şirket adına düzenlenen … günlü, …sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatının Nazilli Belediye Encümeninin … günlü, …sayılı kararı iptal edildiği, yine … günlü, … sayılı Nazilli Belediye Encümen kararı ile de işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmayan işyerinin kapatılmasına karar verildiği, ruhsat iptaline ilişkin encümen kararların iptali istemiyle açılan davada; belediye başkanı tarafından düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatının ancak belediye başkanı tarafından iptal edilebileceği, belediye encümenince tesis edilen işlemde yetki yönünden hukuka uyarlılık olmadığı gerekçesi ile …. İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı ile işlemin iptaline karar verilmesi neticesinde Nazilli Belediye Başkanlığının … günlü, … sayılı işlemi ile işyerinin faaliyetinin 5 gün içerisinde kapatmaya hazır hale getirilmesine karar verilmesi üzerine anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 3. maddesinde, belediye hudutları ve mücavir alan içinde kalan işyeri ve işletmelerden büyükşehir belediyesi olan yerlerde, sıhhi ve sair işletmeler için büyükşehir belediyesi içinde kalan diğer belediye başkanlıklarının işyeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in “işyeri açılması” başlıklı 6. maddesinde; “Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Uyuşmazlıkta; İdare Mahkemesi tarafından, her ne kadar işyerinin yapı kullanma izin belgesinin idarece iptal edildiğinden bahisle işyeri açma ve çalışma ruhsatının belediye encümenince iptaline karar verildiği, bu işlemin iptali istemiyle açılan davada … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla işlemin yetki yönünden hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline hükmedildiği belirtilerek, bu karara istinaden belediye başkanı tarafından işyerinin faaliyetinin 5 gün içerisinde kapatmaya hazır hale getirilmesi yönünde tesis edilen dava konusu işlemin, işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptali için belediye başkanı tarafından karar alınması ve bu karar uyarınca alınacak kapatma kararının davacıya tebliğ edilmesi gerektiği gerekçesiyle iptaline karar verilmiş ise de; taşınmaz malikleri müdahiller tarafından sahibi bulundukları taşınmazda kiracı olan davacı şirket adına düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline karar verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine yönelik işleme karşı açılan davada, … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı ile işlemin iptaline karar verildiği ve bu kararın kesinleştiği, bağlayıcı nitelikte olan ve ruhsat iptali sonucunu doğuran işbu mahkeme kararı neticesinde anılan işyerinin ruhsatsız hale geldiği, bu itibarla da dava konusu işlem tarihi itibariyle davacının işyerini işletebilmesi için halihazırda yetkili idarece düzenlenmiş bir işyeri açma çalışma ruhsatının bulunmadığı gözetildiğinde, işyeri faaliyetinin 5 gün içerisinde kapatmaya hazır hale getirilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık ve dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa’nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10/01/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.