Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/10745 E. , 2023/761 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10745
Karar No : 2023/761
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : ….
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; davacı tarafından, İzmir ili, … ilçesi, …. Mahallesi … Bulvarı No:… adresinde ve kamu orta malı vasıflı taşınmaz üzerinde kurulu bulunan … isimli işyeri ile ilgili olarak verilen … günlü, … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptali yolundaki .. günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacı ile davalı Belediye arasında söz konusu işyerine ilişkin olarak … tarihleri arasını kapsayan geçici kullanım sözleşmesi bulunduğu; bu durumda, uyuşmazlık konusu yere ilişkin olarak düzenlenmiş bir kira sözleşmesi bulunmamakta ise de, davacı ile davalı idare arasında imzalanan geçici kullanım sözleşmesinin kira konratı yerine geçip geçmeyeceği hususu irdelenmeksizin kira kontratı olmadığından bahisle tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacının işyerine ilişkin olarak yapılan şikayetler sonucunda … Kaymakamlığınca inceleme başlatıldığı, … Kaymakamlığının … günlü yazısı ile, işyeri ruhsatlarının ancak mülk sahipleri veya kira kontratını ibraz eden kiracılar adına düzenlenebileceği, dava konusu işyerinin tapu ya da kira kontratının olmadığı, ecrimisile dayanan ruhsatın mutlak butlanla sakat olduğu, Danıştay içtihadında da belirtildiği gibi mevzuata aykırı tesis edilmiş bir işlemin kazanılmış hak doğurmayacağı belirtilerek dava konusu işyerine ait ruhsatın iptal edilmesinin istenilmesi üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği; öte yandan, plajda bulunan ve büfe niteliğindeki (temelsiz yapı) işyeri ile işgaliye bedeli karşılığında geçici kullanım sözleşmesi yapıldığı, söz konusu işletmenin temelsiz yapı olması nedeni ile taşınmaz mahiyetinde olmadığı ve bu nedenle de kira sözleşmesi yapılamadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından Danıştay Onuncu Dairesine ve Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY : Davacı tarafından, İzmir ili, … ilçesi, … Mahallesi … Bulvarı No:… adresinde ve kamu orta malı vasıflı taşınmaz üzerinde kurulu bulunan … isimli işyeri ile ilgili olarak verilen … günlü, … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptali yolundaki … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin ‘İşyeri Açılması’ başlıklı 6. maddesinde;
“Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır.
İşyeri ruhsatları yetkili idarelerin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından bu Yönetmelikte öngörülen sürede imzalanır; ruhsat için ayrıca, meclis veya encümen tarafından bir karar alınmaz. Ruhsat, Örnek 5’te yer alan bilgileri içerecek şekilde düzenlenir.
İşyeri açmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, işyerlerini bu Yönetmeliğe uygun olarak tanzim ettikten sonra Örnek 1 ve 2’de yer alan durumlarına uygun formu doldurarak yetkili idareye başvurur.” hükmü yer almaktadır.
Yönetmeliğin ekinde yer alan ‘Örnek1’ tabloda ‘Sıhhı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Başvuru/Beyan Formunun’ yer aldığı, formun içeriğinde eklenmesi gerekli bilgi ve belgelerin sayıldığı, bunların içinde kira sözleşmesine yer verilmemekle birlikte formun içeriğinde mülkiyet durumunun kira (kira sözleşmesi) olup olmadığının sorulduğu görülmektedir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan ‘Örnek1’ ‘Sıhhı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Başvuru/Beyan Formunun’ içeriğinde mülkiyet durumu kira ise kira sözleşmesi olup olmadığının sorulduğu görülmektedir.
Bu durumda; geçici kullanım sözleşmesinin kira sözleşmesi yerine geçemeyeceği, işyeri açma ruhsatı düzenlenirken tapu veya kira kontratının bulunması gerektiği; öte yandan, kamu orta malı olan bir yerin sözleşmeyle başka birine kiralanamayacağı ve buna dayalı olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilemeyeceği anlaşıldığından, davacı adına düzenlenmiş olan işyeri ruhsatının iptaline dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık; dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. …. İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/a fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa’nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28/02/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.