Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/10475 E. , 2022/6628 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10475
Karar No : 2022/6628
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Balıkesir İli, Erdek İlçesi, …Mahallesi, … Sahil bandında bulunan “…Motel”unvanlı iş yeri adına düzenlenen 24/04/2004 günlü işyeri açma ve çalışma ruhsatına istinaden işleten davacının, … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararının tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içerisinde kira sözleşmesini ibraz etmediğinden bahisle iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatına aykırı faaliyet dolayısıyla işyerinin mühürlenmesine dair 05/12/2014 günlü işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; dava konusu olayda, her ne kadar davalı idarece, davacıya yeni tarihli ve iştirak halinde maliklerin tümünün imzası bulunan kira akdi ibraz edilmesi veya 01/04/2004-01/04/2005 tarihli kira akdinin geçerliliğinin devam ettiğine dair karar ibraz edilmesi için onbeş gün mehil verildiğini bildiren 05/11/2014 günlü, 979 sayılı işlemin 10/11/2014 tarihinde bizzat davacıya tebliğ edildiği ileri sürülmüş ise de, tebliğ alındısının tetkikinden, tebliğ edilen işleme dair hiçbir veriye yer verilmediği, bu durumda, davacıya eski tarihli kira akdinin geçerliliğini koruduğuna veya yeni tarihli ve iştirak halinde maliklerin tümünün imzası bulunan kira akdi ibraz etmesi için tebligat yapıldığı ortaya konulamadığı anlaşıldığından ve davacı tarafından da kendisine kira akdi ibrazına ilişkin herhangi bir tebligat yapılmadığı ileri sürüldüğünden, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verildikten sonra tespit edilen noksanlığın giderilmesi için onbeş günlük mehil verilmesine ilişkin olarak idarece tebligat yapılmaksızın tesis edilen dava konusu mühürleme işleminde hukuka uyarlılık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacının iştirak halindeki maliklerin tümü tarafından imzalanmış bir kira sözleşmesinin ibrazı ve kira sözleşmesinin geçerliliğinin devam ettiğine ilişkin karar ibraz edilmesine ilişkin kendisine hiçbir tebligat ve uyarı yapılmadığı iddiasının doğru olmadığı, … günlü, …sayılı işlemin 10/11/2014 tarihinde davacıya bizzat tebliğ edildiği, davacı tarafın Erdek Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğü’nün …sayılı yazısını Erdek Cumhuriyet Başsavcılığına şikâyet konusu yaptığı ön İnceleme görevlisinin, … düzenleme günlü, …sayılı yazısında …Motel İşletmecisi ve …sayılı yazıda imzası ve parafı olan görevli personelin savunmalarının alınması için unvan ve tebligat adreslerini istendiği ve davacının kendisine hiçbir tebligat ve uyarı yapılmadığı iddiasının bu yönden de incelendiği ve doğru olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararı uyarınca Danıştay Onuncu Dairesine; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Balıkesir İli, Erdek İlçesi, …Mahallesi, … Sahil bandında bulunan ve davacının, “…Motel” unvanlı iş yeri adına düzenlenen 24/04/2004 günlü işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile işlettiği, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alabilmek için ibraz ettiği ve kiralayan olarak …’in yer aldığı 01/04/2004-01/04/2005 günlü bir yıllık kira akdine konu taşınmazın maliklerinden birinin şikayeti üzerine davacının iki gün içerisinde maliklerin tümünün imzasının bulunduğu kira sözleşmesini ibraz etmediğinden bahisle önce iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edildiği, ruhsat iptaline dair işlemin …İdare Mahkemesince … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla iptal edildiği ve bu kararın gerekçesi doğrultusunda yeni tarihli ve maliklerin tümünün imzası bulunan kira sözleşmesi ibraz edilmesi veya 01/04/2004-01/04/2005 tarihli kira akdinin geçerliliğinin devam ettiğine dair karar ibraz edilmesi için … günlü, …sayılı işlemin tesis edildiği, anılan işlemin 10/11/2014 tarihinde davacıya tebliğ edilmesine karşın onbeş gün içerisinde gereği yerine getirilmediğinden bahisle 05/12/2014 tarihli dava konusu işlemle iş yerinin mühürlenmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 3. maddesinde Belediye hudutları ile mücavir alan içinde kalan işyerleri ve işletmelere işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye belediyenin yetkili olduğu belirtildikten sonra; 4. maddesinde yetkili idarenin, iznin verilmesi için yapacağı beyan ve incelemelerde; a) İnsan sağlığına zarar vermemek, b) Çevre kirliliğine yol açmamak, c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak genel kriterlerine göre düzenlenecek yönetmeliği esas alacağı, 5. maddesinde ise, başvurunun, anılan yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olarak doldurulduğunun tespiti halinde, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatının düzenlenerek ilgiliye verileceği kurala bağlanmıştır.
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4. maddesinde, umuma açık istirahat ve eğlence yeri, “Kişilerin tek tek veya toplu olarak eğlenmesi, dinlenmesi veya konaklaması için açılan otel, motel, pansiyon, kamping ve benzeri konaklama yerleri; gazino, pavyon, meyhane, bar, birahane, içkili lokanta, taverna ve benzeri içkili yerler…” olarak tanımlanmış; “İşyerlerinde aranacak genel şartlar” başlıklı 5. maddesinde umuma açık istirahat ve eğlence yerleri yönünden işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerlerinin taşımak zorunda olduğu şartlar arasında, genel asayiş ve güvenlik yönünden yetkili kolluk kuvvetinin görüşünün alınmış olması, bu işyerlerinin, patlayıcı, parlayıcı, yanıcı ve benzeri tehlikeli maddeler üretilen, satılan, kullanılan, depolanan yerler ile gaz dolum tesislerine mevzuatın öngördüğü uzaklıkta bulunması, yangına karşı gerekli önlemlerinin alındığını gösteren itfaiye raporunun alınması, umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinden meyhane, bar… ile açıkta alkollü içki satılan işyerlerinin okul, yurt, mabet bina ve tesislerine mevzuatın öngördüğü uzaklıkta bulunması gerektiği belirtilerek bu hususların işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmeden önce yerinde kontrol edileceği düzenlemesine yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin “Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin açılması” başlıklı 32. maddesinde ise, umuma açık istirahat ve eğlence yeri açmak ve işletmek isteyen gerçek ve tüzel kişilerin Örnek-1’de yer alan başvuru ve beyan formu ile yetkili idareye başvuracağı, yetkili idarenin ruhsatını vermeden önce kolluk kuvvetinin görüşünü alarak başvuruları bir ay içinde sonuçlandıracağı; “İşyeri açma ve çalışma ruhsatlarının verilmesi sırasında istenecek belgelere ilişkin usûl ve esaslar” başlıklı Ek 1. maddesinde, yetkili idarelerin, kendi kayıtlarında bulunan ve değişmediği başvuru sahibince beyan edilen bilgi ve belgeleri başvuru sahiplerinden talep edemeyeceği, başvuru sahibinin mülk sahibi olması ve tapu kayıtlarına idare tarafından erişilmesinin mümkün olduğu durumlarda, başvuru sahiplerinden tapu sureti alınmayacağı, yalnızca beyan ile tapu kayıtlarına ulaşılması için gerekli bilgilerin alınacağı ve mülkiyet beyanının doğruluğu yetkili idarelerce Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS) üzerinden teyit edileceği düzenlemelerine yer verilmiş, 32. maddede işaret edilen Örnek 1 de yer alan formun 6. sırasında yeralan “Mülkiyet durumu” bölümünde ise, “kira (kira sözleşmesi), Malik (tapu sureti)” işaretlemelerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, işyeri açma ve çalışma ruhsatı almaksızın faaliyet gösteren işyerlerinin doğrudan kapatılabileceği açık ise de, belediye tarafından düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatı uyarınca faaliyet gösteren bir işyerinin, mevcut durum itibariyle faaliyetine devam etme imkanı bulunmadığı düşünülüyor ise, hukuki güvenlik ilkesi uyarınca, ancak adına düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilip bu işlem muhatabına tebliğ edildikten sonra faaliyetin sona erdirilebileceği açıktır.
Dava konusu olayda, davalı idarece şikayet üzerine davacının işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma şartlarını taşıyıp taşımadığı hususunda bir inceleme yapıldıktan sonra, gerekli şartlar mevcut değil ise ruhsatın iptaline yönelik olarak işlem tesis edilebileceği açık olup; 24/04/2004 günlü işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline yönelik tesis edilen işlemin iptali istemiyle …İdare Mahkemesinde açılan davanın … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla dava konusu işlemin iptali ile sonuçlandığı açık olduğundan, işyeri açma ve çalışma ruhsatı dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte halen geçerliliğini koruduğuna göre; ruhsat iptal edilmeden doğrudan işyerinin mühürlenmesine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıdaki gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.